Te Kopara 1913-1921: Number 28. 15 February 1916


Te Kopara 1913-1921: Number 28. 15 February 1916

1 1

▲back to top
Nama 28. 

Pepuere 15, 1916.

Te Kopara.

Registred at the G.P.O. as a Newspaper. 

Te Oranga mo tenei Pepa e Rima Hereni mo te Tau.

2 2

▲back to top

3 3

▲back to top
Te Kopara.

NAMA 28. GISBORNE. PEPUERE 15, 1916.

"Iti te Kopara, kai takirikiri ana i runga i te Kahikatea."

Rongo mai Tawhiti o te Pakanga.

LONDON, Jan. 30

Kei te tukua e Abe Bailey (he mirionea), o Awherika ki te Tonga, kotahi rau tangata he kanohi anake mo te pupuhi (sharpshooters), ki Uropi hei awhina i te Kotahitanga.

COPENHAGEN, Jan. 30.

Ko nga tangata o Tiamani kua whakahaua kia patupatua nga kuri katoa, ko nga tino momo anake e waiho. Ko nga kiko hei kai a ko nga kiri hei kahu mo nga hoia.

LONDON, Jan. 30.

I te whai korero a Lloyd-George, ka kii ia: - E tuturu ana toku whakaaro kei a tatou te wikitoria o tenei pakanga, no te mea ko te Kotahitanga inaianei kua piri pono ano he tinana kotahi. A Wiwi a Ruhia a Itari kei te tino tapitapi i a ratou hoia, a me tatou hoki kia pera. E toru miriona o tatou kei te mau pu inaianei, a kotahi miriona e rite i te wa o te Koanga.

LONDON, Jan. 30.

Ko te whakaatu tenei a te Pirimia i roto i te Whare mo nga hoia kei te whawhai i raro i te maru o Ingarangi:

Whenua o te Wiwi.

Apiha.
 Tangata.
 Katoa.
I mate 
5,318 
92,120 
87,438
Taotu 
10,217
245,990
357,207
Kei te ngaro
1,691
52,344
54,038
I Karipori (Taake).

Apiha.
 Tangata.
 Katoa.
I mate 
1,745
 26,455
 28 200
Taotu 
3,143
74,852 
78 095
Kei te ngaro
362 
10,901
11,264
I etahi atu wahi.

Apiha.
 Tangata.
 Katoa.
I mate 
 918 
11,752 
12,670
Taotu 
816 
15,163 
15,281
Kei te ngaro 
 363
10,901 
11,264

24,222
 522,325 
546,547


4 4

▲back to top
PETROGRAD, Jan. 28.

Ko tetahi kotiro tekau ma whitu ona tau, kua whakawhiwhia ki te tohu whakahonore he ripeka (Saint George's Cross). E rua tekau nga Tiamana i haere atu ki te pamu a tona matua i Courland. Ka kii atu tetahi o nga apiha kute kore e hoatu he he waina hei unu ma ratou ka takatakahia ia a ka tahuna te pamu ki ahi. Tere tonu te tiki a te tamaiti nei e rua nga kaho waina kua roa noa atu e takoto ana roto i te whare tunga waina. Otira i mua o tana kawenga mai ka hoatu he paura ki roto hei tino whakakaha i te haurangi o nga whakaaro. Kaore i roa ka pau i nga Tiamana te unu ka haurangi ka timata te takawheta ka moe hoki. Katahi te kotiro nei ka timata te tangotango i nga pu me era atu mea, a ka tae tona papa hei hoa here i nga ringa i nga waewae. Ka haere ki te tiki wai matao hei whakaoho. Te ohonga ake o nga Tiamana nei kua oti ke ratou te herehere, ka pouri. Ka pouri ka pehea i te mea ka mau ki roto i te hinaki.

ROME, Jan. 30.

Kua nekehia e te Kaiha tona haere ki Nihi me Konotatinopera, i kitea ko tetahi tikanga whakatakoto kia whakamatea ia.

LONDON, Jan. 30.

I te reta a Rear-Admiral Sir David Beatty ki te Ropu Ta Paipera, mea ia: - " He pono kaore i tukua noatia mai e te Atua tenei pakanga ki te ao hei whakakehe toto noa iho Engari he take ano kei roto. Ara he whakaoho i te whakapono o te tangata te take. Ko Wiwi inaianei kua tino kaha te ohonga o te whakapono, pera ano hoki a Ruhia. Otira ko Ingarangi kei te whakawhirinaki tonu ki te nui o tona mana e uhi nei ki nga wahi katoa, kei te whakamanamana ki a ia ano. Kia kore ra ano tenei ahua o Ingarangi, a kia tino kaha hoki te oho o te whakapono, ko te wa ano tena e mutu ai te pakanga. Ina titiro whakamua atu ia i runga i te ngakau whakaiti me te ngakau inoi kia puaki i ona ngutu, ko reira tatou timata ai te mohio ka tata nga ra e mutu ai tenei pakanga."

LONDON, Feb. 1.

E kii ana a Warner-Allen, tuhi korero i te ope a Wiwi, e 200,000 e mate ana, a, e haua ana ranei, o te Tiamana i te marama.

ODESSA, Feb. 1.

Kua riro katoa i a Ruhia te mana o te Moana Mangu (Black Sea) inaianei. Ka 1500 nga tima o te hoa riri kua totohu i ana manuao, ko te wariu katoa 16,000,000 pauna. Ko te taha tonga me te taha rawhiti o Bosphorus he urupa no nga rau tini noa o nga tima o Taake,


5 5

▲back to top

NEW YORK, Feb. 1.

I te whai korero a Perehitini Wirihana o Amerika, i Milwaekee, i mea ia, ehara tenei i te kino Engari i te mea kei te kangia te ao e te ahi, a kei te rerere haere nga korakora, na reira kia noho matara tatou kei wera i tau ahi.

Ki te kahore hoki e tino marama te ahua o te whakatotohutanga o te Ruhitania (Lusitania), ko te tino whakaaro tera e tapahia te here i waenganui i a Merika me Tiamani. Kua puta nga whakaatu kei te tua-pouri rawa atu taua ahua inaianei, a kei te mohio hoki te iwi.

NEW YORK, Feb. 1.

Te whakaatu a te Newport News kua mau herehere tetahi o nga tima hari tangata o te South African Kamupene i tetahi o nga tima ruku o te Tiamana i waho o Canary lslands i te 15 o Hanuere nei, ko te Appam te ingoa. E 451 nga tangata i runga, he herehere Tiamana etahi. Kua tae taua tima ki Norfolk, Virginia, i raro i te kara a Tiamana, kei te ora katoa nga pahihi.

Kua puta te whakatupato a te Mangai o te Ingirihi i reira, ki nga Kamupene o te Ingirihi i Merika.

LONDON, Feb. 1

Ka 109,000 nga wahine kei roto i nga whare mahi paura inaianei, kia watea ai nga tane mo etahi atu mahi nunui a hei ako ranei i a ratou.

PONEKE, Jan. 31.

I muri mai o te kokiri a te ope toa o nga Maori, a i tokomaha ano hoki i mate, i a Akuhata te 6 me te 8 o nga ra i Karipori, i tino pouri te lwi Maori i te rongonga ai kua wehewehea nga morehu ki roto i nga ope pakeha. I tae mai ano hoki te rongo ko te take i nui ai te hinganga o te ope Maori, he korenga e rongo ki nga tohutohu atu ki a ratou, otira kaore ano i tuturu taua take. Engari kua marama inaianei e taea ano te wehe o te ope Maori ko ratou ano. I tae mai etahi o nga apiha Maori, a kua whakahokia ano ki te pakanga kotahi anake i mahue iho. Kua tino marama rawa inaianei ki nga kai whakahaere, ahakoa ehea raruraru i whakapaea ki nga apiha Maori i runga i a ratou whakahaere, kaore i te tika. ha marama ai tenei ahua ki nga Maori e ngakau nui ana ki te awhina i te Emepaea i roto i tenei pakanga. 

Kua hoki mai te ope kawe i nga mate o Wi i Pere me etahi atu i te Wairoa, kei a Maehe ka haere ki te Upoko-o-te Ika me te Tai-Hauauru.

6 6

▲back to top
Whakapanga Minita.

TOKOTORU o nga tangata o te Kura i whakapangia hei rikona i te 19 o nga ra o te Tihema ka mahue ake nei ara ko Wiremu Tureia o te Pihopatanga o Waiapu, ko Poihipi Tokoroa raua ko Henare Paraone o to Akarana. Ko Patihana Kokiri o te Pariha o Moteo wahi o Heretaunga i whakapangia hei piriti. Ko Wiremu Tureia kua whakaritea e te Pihopa mo te Pariha o Whangara. Ko Poihipi Tokoroa kua haere ki te Wairoa North ki raro i a te Rev. Wiki te Paa mahi ai. Ko Henare Paraone kua whakaritea mo tetahi takiwa o Waikato.

Nukunakuhanga Minita.

KO nga minita enei kua nukunakuhia e te Pihopa o Waiapu ara ko te Rev Waaka o Taupo kua nukuhia ki Tauranga, ko te Rev. Manihera kua haere ki Taupo. Ko te Rev. Wikiriwhi o Rotorua kua nukuhia ki Opotiki. Kua tino waiho tenei e te Pihopa hei tikanga mana inahoki kei te tiini ano ia i a te Rev. Hakaraia Pahewa raua ko te Rev. Pine Tamahori engari kaore e mohiotia te roa ranei te poto ranei o te mahuetanga o raua pariha i a rana. Ko te Rev. W. P. Rangihuna e ngarea ana e te Pihopa hei awhina i te minita pakeha o Tauranga i te marama o Pepuere nei.

He huihuinga nui ki Mercer, Waikato.

HE ra tino nui i konei i te Kirihimete ka taha nei i pau katoa mai ai nga iwi o Waikato. I tae a te Rata ki tana hui me te Heuheu Tukino ano hoki haunga hoki era atu taniwha nunui o roto o Waikato. Mei kore te matenga o Wi Pere i te wa o taua hui penei kua nukuhia atu te nui o te tangata. Ko te whakaaro o Ta Timi Kara rana ko Reri Kara kia tae raua ki reira me te Hon. A. T. Ngata, kati kaore ratou i puta i te mea i runga ano a Wi e takoto ana. Ko nga minita Maori i a ratou nga karakia ko te Revs. Hori Raiti, Poihipi Tokoroa me Kakuere, ko te Taite te Tomo ta ratou reimana. Nui atu te whakamihi mo te pai o nga mahi o tenei hui tae atu hoki ki te tino take i karangatia ai tenei hui. E kore e roa rawa te whakamarama i te take o tenei hui nui. Ko te take tenei ara he whakahuihui i a Waikato kia mohiotia tona whakaaro ae ka awhina ranei ia i tenei pakanga nui kaore ranei. Kua awhina katoa era atu hapu nunui o te Motu ko Waikato anake e noho nei tae atu hoki ki te nuinga o Ngapuhi. Kaore rawa a Waikato i whiriwhiri roa i tenei take i runga i te mea kotahi ano te mangai nana i whakaputo to ratou whakaaro ara na to ratou kingi na 'kingi' Rata. I mea te 'kingi' kati a tatou noho mai i waiho o tenei pakanga me awhina tatou, ka tautokotia hoki e Waikato katoa te kupu a to ratou upoko. Kia ora a Waikato! Kia ora rawa atu!


7 7

▲back to top

Nga Korero o te Whawhai.

Tianara Tauhene.

HE hanga aroha nga korero o Tianara Tauhene (General Townshend), ratou ko ana tangata e puta mai nei te rongo kua karapotia e te Taake ki tetahi kainga ko Kut-el-Amara te ingoa. Ko Tianara Tauhene he Ingarihi a ko nga hoia e whawhai ana i raro i a ia he hawhe no te Ingarihi he hawhe no nga Inia. Kua ana atu ratou e karapotia ana ara ki nga rongo mai ka ono wiki ratou e pakanga ana kia puta ratou i nga ringaringa o te hoariri. Ko te ope whakaora no Ruhia kei raro i te whakahaere a Tianara Aylmer. Te rongo whakamutunga mai kia tekau atu ra ka tae a Tianara Aylmer ki te wahi e karapotia mai nei a Tianara Tauhene. Kei te whakamau katoa te titiro a te ao inaianei ki te tana a Tianara Aylmer e haere nei ki te whakaora i a Tianara Tauhene ratou ko ana tangata. E kore e hapa ka nui te hinganga o te tangata. Ka pau tenei te 14 marama a Tianara Tauhene ratou ko ana tangata e whawhai haere ana i tenei takiwa, he wahi tino kino ki te pakeha. Kei te miharotia tenei ope e te ao katoa i tenei ra mo to ratou kaha ki te whawhai atu ki nga ope nunui a Taake. Katoa o ratou kua taotu e 5,000, kua riro herehere 1,300.

Te Pire Akiaki i te tangata kia haere ki te whawhai.

TENA kua matou koutou ko te Pire nui tenei kei te whakahaerea i Ingarangi i tenei ra. Ko tona tikanga mehemea ka paahi tenei ture kaore he tangata e kaha ki te whakatoitoi engari nga tangata katoa e whakahaua ana kia haere me haere ahakoa takakau moe wahine ranei. Otira mehemea tera ano nga mea e whakaaetia kia noho mehemea ka kitea he tika a ratou take. Ka toru panuitanga o tenei Pire i te Whare o Raro. I te panuitanga whakamutunga e 386 i tautoko e 36 ano i whakakore. Ka rua nga panuitanga o tenei Pire i te Whare Ariki pahingia katoatia. Ko etahi o nga i raupatu otira te ahua ka pahi tenei Pire e kore rawa e mate. I tino kaha te Akipihopa o Kanatapare ki te tautoko i tenei Pire.

Nehi Kawere.

TENA kei te mau mahara koutou ki te kohurutanga a Tiamani i a Nehi Kawere i whakaaturia ano e te Kopara i mua ra. Ko te rongo mai inaianei kua kohurutia te tangata nana i whakaatu te mahi manaaki a tana wahine. Ko te ingoa 


8 8

▲back to top
o taua tangata ko "Cels." E rua nga tu a kiko i roto i tona tinana i te wa i kitea ai. Ko Cels he Peratiana ano engari ko tana tino mahi tera he tutei. I roto ano ia te ope a Peratiana engari ko Tiamani ke ki te utu i a ia. Mahara nga Peratiana e arahi nei i a ratou he mahi tika kaore kei te arahi ke i a ratou ki te mate. Ko ia anake te kai whakapae he mo Nehi Kawere i te wa i whakawangia ai. Aranga ana te ingoa o Cels mea ana te tini noaiho o nga Peratiana akuanei a koia ano hei utu mo tana mahi.

PITOPITO KORERO.

Ka nui te kaha o Inia ki te awhina i te whawhai. Kaore ha te hunga tino kaha rawa ki te awhina ko nga rangatira Maori o Inia. Kua tu i etahi o ratou he whare mahi pu, mata, me era atu mea mo te whawhai. Kei te piki tonu te kohi mo te hako kaipuke rererangi. Te moni kua kohia inaianei e £45,000; a e 20 nga eropereina ara kaipuke rererangi kua tangohia mo tenei moni.

Ko te tikanga kua pakanga-ketia tetahi pakanga nui i Waenganui i te Kotahitanga me Tiamani me ona kai-awhina te Haronika. Ko te Kotakitanga kei roto i te pa e noho ana Te rongo kua tae mai i kore ai e pakanga wawe he rerenga no te huka me te awha kore ana te hoariri e kaha ki te timata he wehi kei mate ratou i te huka. Engari mehemea ka pakanga i konei hei pakanga tino nui whakaharahara rawa tenei.

Kei te miharotia te matau o nga Tianara me nga apiha i raro i a ratou ki te takiri i nga taua katoa i runga o Karipari. Kore rawa tetahi raruraru kotahi i pa. Ko nga ingoa enei i puta i roto i te whikorero a te Pirimia o Ingarangi ara e mea ana ia tera ia e mea ki te kingi kia hoatu he tohu nunui mo aua tangata, ara: - General Sir Charles Monro; Admiral de Robeck; General Wemyss; General Birdwood; General Davies.

I te reta mai a tetahi o nga hoia o Poneke ki ona whanaunga i Mahitaone, i mea ia: "Tino papai atu o matou kai-amo, te hanga o te tangata, engari i te whawhaitanga nui whakamutunga i te Tatinera i tino nui o matou i hinga. A ko tetahi o nga kai-amo na tetahi apiha upoko-parangi o te Ingirihi i pupuhi, pohehe ia he tutei no te Taake. Ki taku whakaaro e kore pea tenei take e huarangatia ka waiho kia ngaro noa iho. Ko te tangata amo i puhia nei no Nu Paremata (New Plymouth.)

HE KAI MA TE KOPARA.
Pita Pokia 5/- ki 6/-. kia Aperira 1919; Hapi Kiniha, 5/-, kia Pepuere 1914; Hori Mahue, 5/-, kia Hune 1916; Tamati Mahu, 5/-, ki Hepetema 1916.


9 9

▲back to top

He Kohuru Kino no Akarana.

I KOHURUTIA tetahi tangata mahi i tewapu o Akarana ko Horatio Ramsden tona ingoa, a ko te wahi i kohurutia ai ia ko te taha hauauru o Maunga Eden te puke tino tiketike tonu i Akarana. Ko te tangata nana i kohuru kei te rapua tonutia a kaore ano kia kitea. Ko taua kohuru no te 9 o nga haora o te po o te Haterei te 22 o nga ra o Hanuere nei. Ko te mea tenei e mohiotia ana mo tenei kohuru ara ko te weronga a te kaikohuru i a Ramsden ko te omanga hoki kaore ia i tino kitea i te poari. Ko te kainga o te tangata i kohurutia nei e patata ana ano ki Maunga Eden e rua nga puroa o to ratou whare. Tokotoru ano ratou e noho ana i to ratou kainga ara ko Ramsden, ko tona teina he taane ano me to raua whaea. Ko Ramsden e 25 ona tau, ko tona teina 17 ona tau. I te wiki o te Kirihimete ka hori nei ka haere a Ramsden raua ko tona teina ki Rotorua. I a raua i reira ka tae atu te reta a to raua whaea e mea atu ana kei te he rawa atu tona tinana, a kaore rawa ia e parangia e te moe. E rua wiki i mua atu o te kohuru ka korero ia ki ana tamariki ka mea "kei te wiri katoa taku tinana me te mea nei tera e pa tetahi raruraru kino ki tetahi o korua ara ki a Ramsden." Ko te utunga atu a tenei ka mea ki tona whaea ka ata mahi rawa ia i tana mahi i te wapu kia kore ai he raruraru e puta. I te hokinga mai o te tangata nei i te mahi i te po o te Taite tino rereke tona ahua; katahi te whaea ka mea atu he aha te take e pena no to ahua. Katahi te tamaiti ka mea atu i haere ia kia tutaki raua ko tetahi tangata, he tangata tauhou tonu ki a ia, a kati kaore ia i kite i a ia; a ka mea ano ia tera pea ka tutaki maua i te po o te Hatarei, ko te po tenei i kohurutia ai te tangata nei. I te po o taua Hatarei ka puta mai nga pirihimana ki to ratou kainga. Te taenga mai mohio tonu atu te whaea kua pa he raruraru ki tana tamaiti. Ko tana haerenga tena ka whakaara i tetahi o ana tama ka mea atu, "kua kohurutia a Rach" ko tetahi tera o nga ingoa o Ramsden. Ko te haramai o nga pirihimana he tiki mai i tetahi whakaahua o Ramsden. Kei te kimi tonu nga pirihimana i te ahua o tenei kohuru i te tangata hoki nana te kohuru.

He Kohuru Kino Atu i Akarana ano.

I te 3 o nga ra o te Tihema ka hori nei ka kohurutia e tetahi awhekaihe ko Rawhiatua Gordon tona ingoa tana wahine me tana tamaiti i roto i tetahi whare porini o Akarana i te wa ki Hobson street. He mea poro na te autaia nei tana wahine me taua tamaiti ki te toki katahi hoki ka tahuri ki te kohuru i a ia ano. Tae atu te teina o te wahine i kohurutia nei ki taua whare ka hiahia kia kite i a Gordon raua ko tona hoa. Katahi 

10 10

▲back to top
ka mea atu te rangatira o te whare, kei runga tonu raua kei roto i to raua ruma, kihai rawa i mohio te rangatira o te whare kua raruraru te hunga nei. Katahi ka piki a Mata ki runga, ko Mata hoki te ingoa o te wahine nei. Ka tae atu a Mata ki te tatau o te runga ka patukituki atu; otira kaore he whakao mai he aha. Katahi ia ka whakarongo, na ka rongo ia i te ngunguru ka rongo hoki ia i te tamaiti pakeke e haarururu mai ana i roto i te ruma, ko te ruma kua oti te raka. Katahi ka mea atu ia ki te tamaiti kia homai te ki ma raro i te tatau. Ka riro mai i a ia te ki katahi ka huakina e ia te tatau, tana kitenga atu e roha ana mai te hanga nei ka pa mai te mataku ki a ia kore i arikarika. Kua hemo rawa te wahine me te pepi ko te taane e mau ana ano te ora, ko te tamaiti nana ra i homai te ki kaore he nawe i runga i a ia kaore he aha. Kaore i mohiotia te take i kohuru ai te tangata nei i a ratou ko tana whanau engari ki te whakaaro noake he hae nona. I te patainga i a ia ki taua mahi ana ka mea ia kua whakaaro noatu ia ki te mahi i taua taua mahi ehara i te mea i ohorere. Kaore i roa i muri iho ka mate ia. I poroa e ia tana korokoro i haehaea e ia tana puku ki te heu. Enei kohuru e rua he hae te take mai. Katahi ra te mea tino kino he hae. Ki te penapenatia tenei mea e te tangata hei taonga mana mea ake ko ia te papa i taua mea.

Ko te Raruraru kia Rua.

TERA tetahi hinapouri i pa ki nga Iwi e tata ana ki te i kainga o te Urewera mo runga i te ahua o te poropiti nei o Rua i tona kinga ko ia te Kaiha me te poropiti ano penei tata ake ka tutaki tera o nga Kaiha ki a ia ki Whakatane. He nui hoki nga tangata i whakapono ki ona korero penei, otira ko te hunga wairangi nei e aro atu ki ana korero ko te mahi tino nui a Rua he mea kia kore ai a ia e hopungia ki te whare here. here I te 18 o nga ra o Mei ka pahure ake nei ka mau a Rua ki te herehere mo te toru marama, kati penei ana te whakatau mona me tae a tinana tonu a ia ki te aroaro o te kai whakawa. Ko te hara o Rua he hokohoko waipiro nona ki etahi tonu o ratou. E rima atu ano etahi hara hei whahawakanga i a ia i waho atu i tenei. I puta ano i a Rua etahi korero penei ko ia te Kaiha tuarua mea ake te wa ka tutaki te Kaiha tuturu ake kia ia ka ma nga Emepara nunui. Ka pipiri ko tona mahi nui he whakaki i ona tukunga ara i tona Iwi ki nga mea e whakauru ana i o ratou ingoa ki roto i te ropu hoia Maori inaianei. Ko Rua kua hoki kei te matotorutanga o tona Iwi tetahi ono te kau maero pea katahi ano ko taea atu ki taua kainga. E rua nga Pirihimana i haere ki te whakamarie i a Rua ki a kore e aitua te tangata i haere atu ki te hopu i ia ia. Ko te roa o te haerenga ma nga Pirihimana

11 11

▲back to top
nei e ono te kau marima maero i ro whakarihariha, kati ko aua Pirihimana kaore i tae ki waenganui ka hoki mai i te nui o te waipuke i taua taima. Kati ko Constable Cummings i maro onu tana korero ka hanga noa ki a ia te mau o Rua.

Mai i te timatanga o te whawhai tae mai ki naianei e 60,000 katoa nga tangata o Nui Tireni kua haere ki te whawhai. He kaute tino nui rawa tenei mo Nui Tireni.

TE RORU HONORE O TE TAUA MAORI.

KO nga ingoa enei o nga mea o te taua Maori tuatahi kei te hoki mai ki te wa kainga nei i runga i a te Rotorua hei te 6 o nga ra o Pepuere nei ka u mai ki Akarana ara:

Hone Nepia; Awatapu Ngaki, Te Puke; Kouma Tapihana, Maketu, Bay of Plenty; Parakapa, Te Kao; Pita Tauwhare, Kaiapoi; Hatara Matehe Te Awarua, Waipiro Bay.

Ko nga mea o ratou kei Ingarangi inaianei kei te tino taumaha te mate ko enei ara:

C. E. Bristow, Te Araroa, East Coast. 
R. Ngatoro, Te Araroa East Coast.
Lance Coporal Pitama, Kaiapoi.

Ko nga mea o ratou kua pai kei Ranana e harara ana enei ara:

E. Kawhia. 
J. H. Pereka. 
A. H. Rankin. 

Ko nga ingoa enei o etahi o te taua Maori tuarua kei te hohipera i Pont de Koubbeh, Ihipa.

Sergt. Tawhai Tamepo. 
Pte. Te Puni Tihenia.
Pte. Te Reinga Tooke.

Pte. Hohepa Marina; i tae mai te rongo i mua ake nei i taotu, inaianei kua mate i te 20 Hepetema ha taha nei ki 16th Clearing Station, Anzac.

Pte. P. Paora, pangia e te mate (Phthsis), no te 4 o Pepuere ka mate.


12 12

▲back to top
HE TURE TUTURU.

1. Kotahi putanga o TE KOPARA i te Marama.

2. Ko te oranga mo te pepa e rima hereni (5/-) i te tau, me nooti o te poutapeta me pane ranei.

3. Ki te hiahia te tangata ki te tango i TE KOPARA me tuku mai e ia te moni i roto i te reta whakaatu mai.

4. E pai ana kia tukua mai nga korero o ia wahi o ia wahi o te Motu, engari kei te Etita te tikanga mo te ta i aua korero; kia marama te tohituhi.

5. Me penei te tuhi i waho o nga reta katoa: -

Ki TE KOPARA, Te Rau, Gisborne.

HE PANUI.

Ki te hiahia te tangata ki te Rawiri ki te Himene: he nui noa atu nga pukapuka kei a au inaianei: ko te utu: -

He mea nui, kiri noa, 2/6.
He mea nui, kiri whero, 3/.
He mea nui, kiri pai, 4/.
He mea nui, kiri pai rawa, 5/6.
He mea paku, kiri whero. 1/6.
He mea paku, kiri noa, 1/.
He mea paku, kiri pai rawa, 3/6.
Rawiri & Himene, kiri noa, 1/6. 
Rawiri & Himene, kiri whero, 2/.
Rawiri & Himene, kiri pai rawa, 4/.
Rawiri, Kawenata, & Himene, kiri whero, 3/6.
Rawiri, Kawenata, & Himene, kiri pai rawa, 5/6.
He Himene, 6d.
He Kupu ma te Ngakau Inoi, 3d.

Maku e utu te pane kingi hei tuku atu i nga pakapuka ki a koe.

Na H. W. WILLIAMS, Naurea, Gisborne.

Ki te hiahia te tangata ki te Paipera ki te Kawenata me tono ki te BIBLE DEPOSITORY SUNDAY SCHOOL UNION, Auckland.

Paipera, 2/6, 3/6, 4/6, me te pane kingi 1/-

Kawenata me nga upoko whakamarama, 2/6, 3/-, 4/6, me te pane kingi 3d.

Kawenata paku, me nga Waiata, 2/-, 2/6, 3/-, 3/6, 4/-, me te pane kingi 3d.

Printed and published by H. W. WILLIAMS, at Te Rau Printing Works, Berry Street Gisborne, New Zealand. - December 15, 1915.