Te Kopara 1913-1921: Number 26. December 1915


Te Kopara 1913-1921: Number 26. December 1915

1 1

▲back to top
Nama 26. 

Tihema 15, 1915.

Te Kopara.

Registred the G.P.O. as Newspaper.

Te Oranga mo tenei Pepa e Rima Hereni mo te Tau.

2 2

▲back to top

3 3

▲back to top

Te Kopara.

NAMA 26. GISBORNE. TIHEMA 15, 1915.

"Iti te Kopara, kai takirikiri ana i runga i te Kahikatea."

TE HAERENGAMAI.

KO te reo e rongona ana i te wa o te Haerengamai ko te reo e karanga ana Whakatakatu! Maranga! Ko te timatanga tenei o te tau hou ki ta te Hahi wehewehenga i te tau, waihoki kia timataia houtia he mahi hou i roto i te oranga wairua. Me tino ruke ake nga hara o mua penei i te whakatauki e mea nei "ka pu te ruha," me hopu hoki ki tetahi mea hou ara ki te rangatahi; "ka pu te ruha ka hao te rangatira." Whakarerea ake te kupenga tawhito e mau ki te mea hou. Kua pirautia te kupenga tawhito e mau ki te mea hou ki te mea kaha. E mau tatou ki nga kakahu whawhai hou e mate ai i a tatou te hara. Mehemea ka tirohia nga inoi mo nga Ratapu e wha o te Haerengamai kotahi te inoi e puta tonu ana i roto i ena inoi katoa ara ko tenei Homai he kaha ki a matou kia kaha ai matou ki te whakarere i nga mahi o te pouritanga, kia kakahu ai matou i nga kakahu o te maramatanga. Otira he wahi iti noaiho tenei no nga whakaakoranga o te wa o te Haerengamai. E whakaatu ana te Hahi i konei mo te haerengamai o te Kingi; a e rua nga haerengamai e whakaaturia ana. Tuatahi e whakaatu ana i tona haerengamai i a ia ra i whakaiti ra i a ia i tona whanautanga i te wahine ka 1,900 tau inaianei mai i tona whanautanga i Peterehema. Ko tenei wa e whakamahara mai ana ano ki a tatou kaua rawa tatou hei wareware ki te whakawhetai atu ki te Atua mo taua whakaititanga ana i a ia mo tatou te take, a hei te Kirihimete tata nei ka whakamaharatia e tatou tona whanautanga. Otira e tohu ana ano hoki tenei wa ki te haerengamai o te Karaiti kei mua kei o tatou aroaro e takoto ana mai. I tona haerenga atu i tenei ao ka korero ia ki a ana akonga ara i na roto mai i nga mangai o ana anahera tera ano ia e haere mai, a ka pera ano te ahua o tona haerengamai a mua me tona kakenga atu. No reira he whakaohooho ta te wa o te Haerengamai i a tatou kia noho mataara tatou, kia noho i runga i te ngakau mataara mo tona hokinga tuarua mai. Kei te hoki mai ia engari e hara i te mea i runga i taua ahua tuatahi, kahore i runga i te whakaititanga i tenei wai engari e haere mai ana i tenei wa he Kingi nui whakaharahara he Kingi no nga Kingi he Ariki no nga Ariki a e koro-

4 4

▲back to top
piko ki a ia nga turi katoa a e hoatu i te honore ki a ia. E haere mai ana ia ki te tango i nga mea katoa ki a ia. E haere mai ana ia ki te kawana, ki te whakarite whakawa. Mehemea kahore ano tatou kia rite noa mo taua wa e hoki mai ai ia ma te whakama tatou e patu. Kia kore ai tatou e mate i te whakama koianei te Hahi e whakaohooho nei i a tatou, e karanga nei i a tatou kia whakatakatu kia mataara; e whakahau nei i a tatou kia whakarerea e tatou nga mea e mohio nei tatou he he a kia kakahuria e tatou nga kakahu whawhai o te maramatanga.

He aha ahau i Mihinare ai?

HE maha nga Hahi kei te ao nei, a e mea ana te pataine i he aha ahau i kore ai i etahi atu Hahi engari i Mihinare ai? Ko nga take enei e whai ake nei ara: - 

(1) No te mea ko te Hahi o Ingarangi tetahi o nga manga tuatahi o te Hahi a e taea e ia te whakataki haere ona korero ki te wa rano o nga Apotoro.

(2) No te mea ko nga karakia katoa a te Hahi mihinare i roto i tana Rawiri i whakakaupapangia katoatia ki rungia ki te Karaipiture. Nga whakapono me nga whakarohe i whakakaupapatia iho ki te Kawenata Hou.

(3) No te mea ko era atu Hahi he iti te wahi e whakaritea ana e ratou mo nga Karaipiture.

(4) No te mea e mau tonu ana ki nga kaupapa iho o mua ahakoa puta ake he whakaaro hou.

(5) No te mea e mau tonu ana ia ki ta nga Apotoro tikanga mo nga tunga minita ara Pihopa, Piriti, Rikona.

(6) No te mea e tino whakahonoretia ana e ia nga Hakarameta e rua i whakaritea nei e te Karaiti.

(7) No te mea e hara i te tangata kotahi nana i whakakaupapa ngakarakia i roto i te Rawiri, engari he mea kohikohi mai i roto i nga tuhituhinga a te huhua noaiho o nga hunga tapu i tena whakatupuranga i tena whakatupuranga, katahi ka huihuia ki roto i te Pukapuka kotahi.

(8) No te mea he nui nga tangata tapu me nga wahine tapu kua mate atu koianei o ratou karakia ko nga karakia o te Hahi Mihinare.

(9) No te mea koianei anake te Hahi e whakaatu tika ana i te tikanga o tenei mea o te Karakia ara he mahi ma te whakaminenga ko ta minita he riira kau.


5 5

▲back to top

TE RAURAHIKATEA, KIHIPANE.

NGA WHAKAMATAUTAU.

Nga Karaihe Maori: - 

GRADE III.

Kawenata Tawhito.
Kawenata Hou.
Rawiri.
Tauhonehone a Roma.
Korero o te Hahi.
Mate Wharehuia
60
68
51
43
89-311
Metera Aomarere
53
52
51
30
69-255
Waewae Ratapahi
48
30
38
34
62-232
Poihipi Tokoroa
48
30
38
34
62-212
Te Hana Taua
44
45
35
25
52-20

GRADE II.

K.T.
K.H.
Rawiri.
Whakarohe.
Hahi.
Nepia Hotene
33
29
27
51
40-180

GRADE I.

K.T.
K.H.
Rawiri.
Katikihama
Hahi o Nui Tireni.
Hohaia
62
34
46
38
52-232
Reretima
47
45
34
34
33-192

NGA KARAIHE PAKEHA.

GRADE IV. Wahanga I.
Wiremu Tureia
713
3rd Class.
Rev. Tamati te Kanapu
559
3rd Class.

GRADE I.
Wiremu Panapa
1438
2nd Class.
Waata Kopae
870
3rd Class.

O nga tangata o te Kareti tokotoru e whakapangia ana hei Rikona a te marama o Tihema nei ko Wiremu Tureia (Ngatiporou); Henare Paraone (Ngapuhi); Poihipi Tokoroa (Waikato). Ko te Rev. Patihana Kokiri, kei te Rau nei inaianei hei a Tihema nei ano ka whakapangia ia hei Piriti. He tau waimarie rawa tenei no nga mahi o te Kareti nei, kaore rawa tetahi tangata kotahi i taka i nga whakamatautau. Ko nga tangata tino kaha rawa ia ko nga mea i noho mo nga whakamatautau o te taha pakeha, e kite iho na koutou i o ratou ingoa. Katoa ratou nui atu te kaha, he nui o nga pakeha o Nui Tireni i raro iho nga maaka i o Wiremu Tureia raua ko Wiremu Panapa. Ki te Atua te whakahonore me te whakamoemiti mona i manaaki i nga mahi a ana pononga i tenei tau. Hei te wiki tuatahi o Tihema nei ka pakaru te Kura.

6 6

▲back to top
HE KOHURU KINO.

I NA tata ake nei ka kohurutia tetahi wahine e te Tiamani i Peratiana. Ko te mahi a taua wahine he nehi, tona ingoa ko Kawere (Cavell). Te take i Kohurutia ai te wahine nei he maunga no tana mahi atawhai i nga Ingarihi i nga Peratiana tupono ana te tae mai ki tona Kainga. Huna ai ia i a ratou a katahi ka tuku i a ratou kia oma kia rere atu i te whenua o te riri ki etahi atu wahi. He nui nga tangata i ora i te mahi penei a tana wahine; a be nui nga mea i Ingarangi kua tae mai a ratou kupu whakimihi ki a ia. He aha ranei ka kitea tenei mahi a taua wahine. He tika tonu tona hei runga i te mea e he ana ia ki te ture; engari kaore rawa he whakaaro o Tiamani he tangataia. I runga i te kino o Tiamani kaore taua wahine i whahawhakia e te ture engari i whakahaua tonutia e etahi Apiha o Tiamani kia taiparatia e nga hoia Kaore tetahi hoia i kaha ki te taipara i taua wahine; ko te huringa atu tena o nga apiha ka pohipuhia nga hoia kaore nei i pupuhi i taua wahine tae atu hoki ki taua wahine mate katoa i a ratou. Ahakoa pewhea te mahi a te Karere o Amerika me to Huitarana kia nukuhia te whakamatenga o taua wahine kaore te Tiamani i rarua. I tae he minita o te Hahi o Ingarangi ki te whakatakoto hapa ma taua wahine i mua o tona matenga.

Nga Korero o te Whawhai.

KO te tino korero nui o roto o enei ra ko te haerenga o Rore Kitini ki te Rawhiti kia kite i te Kingi o Kirihi. Kua roa rawa te wa e taria ana te whakaaro o te Kingi o Kirihi ka awhina ranei ia i te Kotahitahga ka rere ranei ia ki te taha o tana taokete o te Kaiha. Ina tonu i roto i nga ra o tenei wiki ka tutaki raua ko Rore Kitini. E kiia ana i te taenga atu o Rore Kitini ki te marae o te Kingi ka hipihipingia ia e nga Kariki haruru ana tera. He tohu tenei no te manaaki a te iwi nui i a Rore Kitini he tohu hoki ko te iwi nui kei te hiahia ki te awhina i te Kotahitanga Kua tutaki a Rore Kitini raua ko Kingi Konatataina a te rongo korero mai o taua tutakitanga o raua ka manaakitia e Kirihi nga whakariteritenga a te Kotahitanga. Ko nga whakariteritenga kaore ano kia tino mohiotia engari kua takoto atu i a Rore Kitini ki te aroaro o te Kingi o Kirihi. Ko tenei haere a Kitini he whakaoho i te Kingi kia wawe te mohiotia tona taha. Kia ki tonu mai hoki ia ka awhina ia i a Tiamani kua timata tonu atu i taua haora te pupuhi a nga manuao o te Kotahitanga kua noho reri noatu ki te moana tu mai ai. Hei painga tenei ki te Kotahitanga te awhina mai o Kirihi.


7 7

▲back to top

Huringa o Korihia (Gorizia).

KO Korihia he pa tino kaha no nga Ahitiriana. No te 26 o nga ra o tenei marama ka tae mai te rongo o te huringa o tenei pa i nga Itariana. Ko te tokomaha o nga tangata o tenei pa e 20,000. I te mea kua horo nei tenei pa i nga Itariana e kore rawa e roa ka hinga tetahi pa ano o Ahitiria e patata ana mai ki tenei ko Terieti te ingoa.

Te mate kino o Hewia.

KO te mate tino kino e patu mai nei i a Hewia he mate kai. Ki nga rongo korero mai e toru miriona nga tangata kua pa tenei mate ki a ratou. Ko te nuinga o tenei hunga he tamariki, he wahine he tangata kore hapai patu hoki. Ko te take i pangia ai enei miriona tangata e te mate kai no te mea i to ratou rerenga i mua i nga Tiamani me nga Parakeriana kaore e haere, ki nga kainga tangata engari ka tika ke ki runga ki nga maunga. Ko te take i haere ke ai ki runga i nga maunga na te mataku kei kohurutia e nga Parakeriana, i runga i te mea kua waiho tonu tera hei tikanga ma ratou te kohuru i nga Hewiana ahakoa wahine, tamariki hunga kore hapai pu ranei. Ko te take i omaoma ai nga Hewiana ki runga ki nga maunga kia pamamao atu ai ratou i nga mahi kohuru a nga Parakeriana; a kati nowhea hoki te kai o reira hei manawa mo ratou. Ko te mate tenei e patu mai nei i a Hewia inaianei; katahi ano taru kino taru aroha.

RANANA, Noema 26.

He ruarua nei nga rongo korero e puta ana mai mo te whawhai whakahoki a Hewia i a ia e aia haeretia mai ra e nga Parakeriana. E kua ana i te taenga ki tetahi wahi whaiti nei ka puritia e nga Hewiana nga Parakeriana i reira a hinga iho i a ratou, horo atu hoki.

Hei nga awatea ka whawhai ratou, hei nga po ka hoki whakamuri haere. Ka nui te kaha o Pita Kingi o nga Hewiana ki te whakahauhau i ana tangata; tae atu ana ia ki mua rano o te riri ara ki roto ki nga awa keri haere ai ki te whakahauhau haere i a ratou. Kua tutaki te Wiwi raua ko nga Parakeria a ko te tokomaha o nga Parakeriana e 30,000. Kei te kaha rawa tenei pakanga. E whakaatu ana etahi nupepa no te Haronika i te kupu mai a te Ha ki a Hewia kei te tukua mai e ia e 40,000 nga hoia a kia kotahi ake Wiki ka tae mai ki roto ki nga rohe o Parakeria.

8 8

▲back to top
PITOPITO KORERO.

Ko te nui o nga tangata o Tiamani kua hinga mai i te timatanga o te whawhai ki naianei e 41/2 miriona i nga wahi katoa e whawhai ana a Tiamani. Inaianei e hinga ana a Tiamani e 300,000 i te marama. Meake nei ka nuku ake nga tau mo te tangata haere ki te whawhai i te 45 o nga tau. I te kore tangata ora e whakaaetia ana inaianei e nga takuta nga koki, nga kanohi kotahi, me nga hake kia haere ki te whawhai.

He rongo pai mai mo Ruhia.

I te 30 o Noema nei he kokiri nui na te Tiamani, otira kaore i totika i a Ruhia. I hoki a Tiamani i a Ruhia, riro mai hoki etahi o nga pu a Tiamani i a ratou. I tetahi wahi ano kite rawa ake a Tiamani kua eke tonu mai a Ruhia ki runga ki a ia. Mate katoa te nuinga o te ope o te hoariri i konei i a Ruhia riro herehere mai hoki e rua nga Tianara.

Kua ki nga awa-keri i tewai.

Kua ki katoa nga awa-keri o te Ingarihi tonu me o te hoariri i te wai i te kaha o te awaha. Ko te ahua tenei o te wa ki te Hauauru te takiwa i te Ingarihi raua ko Tiamani. Otira e kiia ana hei aha ma te Ingarihi ka kata ia ka rekareka Ko nga awa-keri o te Ingarihi raua ko Tiamani he tata tonu a i te mea ka whakaki haere nga awa-keri i te wai ka haparangi mai tetahi hoia tiamani i tona nohanga ki nga Ingarihi: "E hia putu te hohonu o te wai i kona?" Ka karanga atu tetahi o nga hoia Ingarihi "Up to our own blooming knees" ara kua eke kei o matau turi. Ka mea atu hoki ko te Tiamani ra kua tae te wai kei o matou tatua. Ko te ahua tenei o te iwi e noho mai nei i roto i o ratou rua.

Te matau o Tiamani.

He iwi tino matau atu a Tiamani ki etahi mahi nanakia e raru ai i a ratou te hoariri ara nga Tiamani e whawhai ana ki nga Ruhia. Ko te whenua e whawhai mai nei nga Tiamani me nga Ruhia he whenua nui te huka a kei roto tonu ratou i te huka e kakari ana. Ko te mohio tenei o Tiamani ara ko te whakaritenga i nga kahu o ana hoia i konei kia rite te hukarere te ma; kia kore ai e mohiotia mai e te hoariri. He tika roa rawa te wa i pohehe ai te hoariri; engari no te roanga ka nohiotia mai e te hoariri ka kitea hoki te tere mohio o te hoariri ki te mahi mana. Ko tana mahi tenei ara ka whakamutua e ia te pupuhi ki nga tangata engari ka timata te pupuhi i ana pu nunui ki te huka i te takiwa ki nga Tiamani. Kaore i roa kua pakaru te huka ka wai, katoa hoki ka totohu i konei tetahi, ope nui o nga Tiamani.


9 9

▲back to top

Ruhia.

Kei te whakareri a Ruhia i tetahi ope nui whakaharahara mo te Koanga, ko te nui o taua ope e whitu miriona.

Ropu whakahaere kia mau te rongo.

Tera tetahi mirionea no Amerika ko Ford tona ingoa kei te mahi kia tu tetahi ropu nui ko te mahi ma taua ropu he whai kia mutu te whawhai e whawhai mai nei. Kua nui rawa nga tangata kua uru ki taua ropu taane wahine hoki. Kua mea a Ford mana katoa e utu te haerenga o nga tangata e uru ki tenei ropu ki te Hague ara ki te wahi huinga o nga iwi katoa o te ao mo nga mahi whakariterite. Na konei tonu pea i ngahau, ai te tangata ki te uru ki tenei ropu. Ko Ford he tangata whare mahi motoka ana. E tino mohiotia ana ona motoka i Nui Tireni nei a koiara ano te ingoa o ana ka ara ko tona "Ford."

He Maori Piri Pono ki te mana o Ingarangi.

Ko te reta e whai ake nei he mea tuhi mai na tetahi Maori meake nei mohiotia ko wai taua Maori ki a Kanara Poata. Ko te Maori nei he hoia tawhito no te wa i nga pakanga a te Maori raua ko te Pakeha. Ko taua reta tenei: -

Ki a Kanara Poata. - Tena ra koe i te wa o tenei pakanga nui whahaharahara te pakanga a nga iwi katoa o te ao. Katahi te mea whakamamae whakapouri hoki i toku ngakau. E tino matau ana au ma te nui moni ka mama ai nga mahi katoa waihoki e riro mai ai i a tatou te wikitoria. Taku mahi he kai i toku penihana, otira he aha kia riro tonu maku e kai i a au e titiro ake rei ki te ao kei te aue katoa, i au e whakaaro atu nei ki te nui o tenei mea o te toto o tatou hoa kua hinga mai ra mo tatou kia mawhiti ai i te hoariri, kia puta ai hoki he painga ki ao. Ko te tino karanga inaianei kia kohia he moni hei awhina i a tatou hoia; no reira e tuhi ana au inaianei ki te Poari tuku penihana kia tukua katoatia atu toku penihana hei kohi maku. Ahakoa hauarea he nanakia. He mea tenei i toko tonu ake i roto i toku ngakau, a e tika ana kia kakama tatou katoa ki tenei mahi nga Maori tonu me nga tamariki kia kitea ai hoki ra to tatou piri pono ki te tatou Emepaea. Ahakoa kua tae tenei au kei toku kaumatuatanga ko toku ngakau ia kei te toto tonu. Ka mutu nei i konei; Na to hoa aroha, hoia pono hoki - ENOKA RUKUATA.

N.B. - Hia! Hia! E Koro Enoka. Katahi te tauira tino rangatira, katahi te tino tohu o te piri pono o te aroha hoki ki nga hoia e hinga mai ra. - ETITA.

10 10

▲back to top
Rore Kitini.

He mahi tino nui ta Rore Kitini i tona haerenga ki te Rawhiti. Ka mutu tana mahi i Kirihi ka rere ia ki Karipori ara ki te Tatineera. Ka matakitaki ia i reira ki te whawhai a ka kite Hoki ia i te uaua o te mahi ma te Kotahitanga i reira. Ka mutu i konei ka haere ia ki Roma. I reira ka kite ia i te Kingi o Roma ka whakanuia ia i reira ara ka hoatu e te Kingi o Roma tetahi tohu nui ki a ia. Ko te tino take e haerea nei e ia te Rawhiti kia ata kite marika ona kanohi i te ahua o te pakanga i tena wahi i tena wahi hei whakaatu mana ki te Kawanatanga matua kia mohio ai ratou ki te ahua mo ta ratou whakahaere.

TE RORU HONORE

O TE TAUA MAORI.

Taotu:

Hohipera nui o Ranana - HAKI RATA.
Hohipera o Birmingham - A. HEPI RANKIN.
Kei te haere ki Ingarangi - HORI KAIPARA, TAURI PAORA, WI TAMIHANA, TUURU WIREMU PERI.
Kua rere ki Ahitereria - POAI WHATUIRA.
Kua ora i Arehanaria - DAN GREY, RAI SOLOMON, JAMES CARROLL TUNUIARANGI.
Kua hoki i Ranana ki Ihipa - HOHEPA KOTUA.
Kei te taumaha i Arehanaria - C. P. KINGI.
Hohipera o Eastleigh - H. HOWELL (dysentry).
Hohipera o Kairo - Corp. P. MEIHANA (kei te ringa te tu).
Kua uru ano ki te ope - T. PAPUTENE, T. P. SIDNEY.
Kua ora i Arehanaria - R. MATIU.
Kua haere ki Ingarangi - Lieutenant J. FERRIS.

HE RAI MA TE KOPARA.

J. Kaka 5/- kia Nowema 1916; Huina Rae 5/- kia Tiahema 1915; Joapa Te Hau 5/-, kia Nowema 1916; Karepa Mataira 5/- kia Oketopa 1916; Waaka Te Ranui 10/-, kia Maehe 1916; Hoo Paihana 5/-, kia Nowema 1916; Mrs Woodbine Johnstone 5/-, in advance.


11 11

▲back to top

KARETI MAORI,
WAERENGA-A-HIKA, KIHIPANE.

Mo nga tamariki Maori hawhe kahae ranei i to Hahi Mihinare.

E rua nga Wahanga o te Kura, e Kura ana i roto o te tau.

Te Wahanga tuatahi, ka timata te Kura i te Mane tuatahi o Pepuere.

Te Wahanga Tua-rua ka timata te Kura i te Mane tuatahi o Akuhata.

E rua nga Hararei tanga o te Kura i roto o te tau Hararei Tuatahi e whitu nga wiki e kati ana te Kura i te wa o te Kirihimete.

Hararei Tuarua e Rima nga wiki e kati ana te Kura i te wa o te Makariri ara o te Takurua.

Ko nga tono monga Tunga o nga Tamariki e Hiahia ana Kite Kura, me tae kite Mahita i te 14 o nga ra o Hanuere. Nga tono Kaua e neke atu i taua ra.

I roto o te Wahanga Tuatahi o te Kura.

Wahanga Tuarua o te Kura, me tae nga Tono monga Tunga Kite Mahita, i te 14 o nga ra o Hune.

Konga kai tono tunga monga Tamariki pai ke atu te tono tunga ia Hanuere kahore e tino pai te tono tunga ia Hune.

Konga Tamariki kua pahi i te Karaihe III neke atu ra nei, ka whaka whiwhia tuatahi tia a, kite tunga i mua o nga Tamariki katahi ano ka timata atu kite kura.

Kote hiahia o te mahita me tuku mai ano te tiwhikete whakapai ara whakaatu i te pai onga whakaaro o te tamaiti.

He Kura tenei iraro i te. Hahi mihinare monga Tamariki Maori.

Kahore he utu mo te noho o te tamaiti ki tenei kura.

KO NGA KAKAHU.

Me mau mai ete tamaiti enei kakahu. 

3 Nga Hingareti Wuuru
3 Nga Haate Wuuru
2 Nga Hutu Kakahu Moe 
3 Tauwera
1 Paraihe Makawe mete Heru 
1 Heru Putu-putu
2 Nga pea putu pango
1 Koti nui ara Koti Awha
1 Pea Tiripa ara (Hu o ro Whare) 
1 Hooro Wuuru
1 Hutu o te Kareti, Koti, Tarau Poto (Potae Kepa), Neke Tai, Tatua, 3 Nga pea Tokena roroa.

Te utu o te Hutu o te Kareti tera pea e noho kite rua pauna Ł2.

Kite hiahia nga Matua mote tuku moni hei hoko i taua Hutu o te Kareti, pai noa atu Kite tuku i te moni Kite Mahita, mana e hoko mai aua Kakahu.

Me mau mai e te Tamaiti nga moni kia kotahi pauna Ł1. Hei pakete moni mana mona haereerenga.

12 12

▲back to top
HE TURE TUTURU.

1. Kotahi putanga o TE KOPARA i te Marama.

2. Ko te oranga mo te pepa e rima hereni (5/-) i te tau, me nooti o te poutapeta me pane ranei.

3. Ki te hiahia te tangata ki te tango i TE KOPARA me tuku mai e ia te moni i roto i te reta whakaatu mai.

4. E pai ana kia tukua mai nga korero o ia wahi o ia wahi o te Motu, engari kei te Etita te tikanga mo te ta i aua korero; kia marama te tohituhi.

5. Me penei te tuhi i waho o nga reta katoa: -

Ki TE KOPARA,
Te Rau, Gisborne.

HE PANUI.

Ki te hiahia te tangata ki te Rawiri ki te Himene: he nui noa atu nga pukapuka kei a au inaianei: ko te utu: -

He mea nui, kiri noa, 2/6.
He mea nui, kiri whero, 3/.
He mea nui, kiri pai, 4/.
He mea nui, kiri pai rawa, 5/6.
He mea paku, kiri whero. 1/6.
He mea paku, kiri noa, 1/.
He mea paku, kiri pai rawa, 3/6.
Rawiri & Himene, kiri noa, 1/6. 
Rawiri & Himene, kiri whero, 2/.
Rawiri & Himene, kiri pai rawa, 4/.
Rawiri, Kawenata, & Himene, kiri whero, 3/6.
Rawiri, Kawenata, & Himene, kiri pai rawa, 5/6.
He Himene, 6d.
He Kupu ma te Ngakau Inoi, 3d.

Maku e utu te pane kingi hei tuku atu i nga pakapuka ki a koe.

Na H. W. WILLIAMS,
Naurea, Gisborne.

Ki te hiahia te tangata ki te Paipera ki te Kawenata me tono ki te BIBLE DEPOSITORY SUNDAY SCHOOL UNION, Auckland.

Paipera, 2/6, 3/6, 4/6, me te pane kingi 1/-

Kawenata me nga upoko whakamarama, 2/6, 3/-, 4/6, me te pane kingi 3d.

Kawenata paku, me nga Waiata, 2/-, 2/6, 3/-, 3/6, 4/-, me te pane kingi 3d.

Printed and published by H. W. WILLIAMS, at Te Rau Printing Works, Berry Street Gisborne, New Zealand. - December 15, 1915.