Te Pipiwharauroa,
he Kupu Whakamarama
NAMA 92.
NOWEMA 1905.


HUIA TANGATA KOTAHI.
ETE iwi, e nga rangatira, E pehea ana
koutou ki ta matou kupu kia whaka-
houtia ano te Kotahitanga o Waitangi?
Mehemea e whakaae ana koutou, he aha i wha-
karoa ai, te whakariterite ai i te ra, i te wahi
hei tunga mo te hui, i nga mema hoki mo taua
hui? Kua oti te Ture Muru Whenua, heoi i
mua atu i te murunga o tetahi eka kotahi kia
hohoro te karanga hui, kia rongo ai te Kawa-
natanga, me te pakeha ka wehi, ka tupato te
tango whenua; i mua atu hoki o te tuwhera-
tanga o te tango i runga i te hoko. Kahore
he wehi o te Kawanatanga i o tatou mema, he
pononga ratou na Te Hetana ko Kaihau ana
ka i puta ki waho, kahore te Kawanatanga me
te Pakeha e uhupoho ki te tangata kotahi,
engari tera e wehi i te iwi nui i te Reo Nui i
te Reo Kotahi o te Kotahitanga. Ki te ki a
etahi tangata hei painga mo te Maori te Ture
Muru. Ko te muru i runga i te reti he pai
engari ko nga wahi e kore rawa e taea e te
Maori te mahi ko nga wahi i te ngahere nui,
ko te tango ia i runga i te hoko he mea kino
rawa, kahore rawa he painga ki te Iwi Maori
ahakoa pehea te nui o te moni. Ko te mea e
ora ai, e tupu ai, e kaha ai, te Maori ehara i
te mea ma te nui o te moni, engari ma te
kaha ki te ahuwhenua. I whakawhiua te
Whanaua Iharaira i te whenua o Ihipa, i
whakamahia, otira i tupu nui ratou, i kaha, i
piki, a i te kaha rawa o te piki wehi ana te
kingi o Ihipa a whakahaua ana kia whakama-
tea nga tamariki tane katoa a nga Hiperu.
No Timi Kara te mana nui mo te whakahaere
i tenei ture, heoi kei a ia anake he tanga ma-
nawa mo te Maori i enei ra. He taha rua ia
tera ano ia e whakarongo ki te kupu a te ta-
ngata Maori, na konei matou i mea ai ko Timi
Kara hei putanga a ihu mo taua.
Hei tautoko i a Timi Kara, hei pehi i te
ngakau apo o te pakeha me whakatu to tatou
Kotahitanga. Ma tenei Kotahitanga e wha-
kaari he mema mo te Paremata, kaua ma te
Komiti Tupakaka, no te mea kotahi ano te
kanohi o taua komiti, kotahi ano hoki te ta-
ringa, a ehara hoki ratou i te iwi nui i pooti;
ma tenei Kotahitanga e whakarite he ope hei
haere ki Ingarangi hei kawe i te korero ki te
whenua matua kua takahia te Tiriti o Waita-
ngi. Katahi ano, ki ta matou whakaaro, te
take tika hei mauranga ki Ingarangi. Na
konei matou i tohe nui ai e te iwi kia hohoro
te karanga hui, engari kaua e meinga hei mahi
ngahau, ko nga mema anake me nga rangatira
e huihui. He mea pai ki te hohoro te karanga
i tenei hui, katahi ano ia te putake nui te pu-
take tino tika hei whakaaranga i tetahi Kota-
hitanga mo taua mo te Maori, hei riri, hei titiro,
hei tohutohu, i te ture kua hanga nei hei muru
i o tatou toenga whenua. He tikanga na te
pakeha ma te whakatu i te ropu ka taea ai te
mahi He ropu o nga kamura, o nga kai ma-
hi, o nga kaitui, o nga tu mahi katoa a te pa-
keha, he ropu hei akiaki i te rerewe o Turanga
nei kia hohoro ai te mahi me o nga rerewe o
etahi atu wahi, he ropu o nga tangata e hapai
ana i te Kawanatanga, he ropu o nga tangata
e whakahe ana, he ropu o nga mea katoa a te
pakeha, hei whakanui i te utu, hei whakaiti i
nga haora, hei tiaki kei tukinotia; a ko tatou
ia nei ko te Maori kia kaua he ropu, kia kaua
he Kotahitanga, hei tiaki i te pakeha kei anga

No. 92.
HE KUPU WHAKAMARAMA.
-.3
"A TE TORU, TE WHA RA ANO."
E ana te Atua, "Ko Ihowa hoki ahau,
ko tou Atua, he Atua hae, e mea ana i
nga hara o nga matua kia tau iho ki nga ta-
mariki, a, te toru, te wha ra ano o nga whaka-
tupuranga o te hunga e kino ana ki a au."
Ahakoa e marama ana te kupu a te Atua ma
nga hara ano o ia tangata o ia tangata e mate
ai tona wairua, otira he mea ano tenei kua
kitea ki te ao, e aru ana nga tamariki i nga
tikanga a o ratou matua. He tika ano e pai
ana nga tamariki a etahi tangata kino, otira
ko te nuinga o nga tamariki a nga tangata
kino he kino; he tika ano hoki e kino ana nga
tamariki a etahi tangata pai, otira ko te nuinga
ia he pai. Ko nga tamariki a nga tangata
kino e whanui ana ki a ratou te huarahi ki te
kino, tena ko nga tamariki a nga tangata pai
ko te huarahi ki te pai e whanui ana ki a ratou.
Tena iana ata tirohia nga uri o enei tangata
tokorua, he mea titiro i roto i nga pukapuka
a te pakeha.
Ko Haka Tiuka(Hax Jukes), he tangata
haurangi, mangere, kore rawa atu e mahi.
No te tau 1720 ia whanau ai, no te tau 1874
ka taua ana uri, ka tirohia a ratou mahi:
1200 o ana uri i mau ki te whare •herehere,
i noho ki nga whare rawa-kore, kore rawa
tetahi i whiwhi ki tetahi mahi rangatira.
O nga moni a te Kawanatanga i pau i te
mea kotahi o ratou £200—hui katoa e
£250, 000;
310 i noho ki nga whare rawa-kore—hui
katoa nga tau i noho ai ratou ki reira e
2300.
300 i mate i te mea e tamariki ana ano.
440 i pangia e nga mate weriweri.
400 i haua, hiroki, i runga i a ratou mahi tutu.
50 he wahine puremu.
7 he tangata kohuru.
60 he tino tahae, ko te herehere tonu te kai
nga.
130 i mau ki te herehere mo etahi hara kino.
Ko Honatana Eruera (Jonathan Edwards)  he
tangata tino whakapono. I whanau ia
ki Amerika i te tau 1703 I te tau 1900,
1394 ona uri i mohiotia. O enei tangata e
295 i puta i nga kareti nunui.
13 he tumuaki no etahi kareti nunui.
65 he kaiwhakaako no nga kareti;
60 he takuta, he tokomaha i rongo nui.
100 he minita, he mihinare, he kaiwhakaako
no nga kura minita.
75 he apiha whawhai.
60 he etita, he kaituhituhi pukapuka.
100 he roia, kotahi he tino roia no Amerika.
30 he kaiwhakarite whakawa.
80 i uru ki nga mahi nunui a te Kawanatanga;
kotahi he tumuaki tuarua no Amerika.
3 he mema no te Paremata nui o Amerika,
he tokomaha he Kawana, he Mea.
1 He tumuaki no tetahi kamupene tima nui.
15 he tangata mahi peeke moni, he tumuaki
rerewe, kamupene inihua.
Kore rawa tetahi kotahi o nga uri o tenei
tangata i mau mo tetahi hara.
E te iwi, me ata titiro enei korero. Kaua
e whakahawea ki te whakapono; ko te painga
o te whakapono ehara i te mea hei nga mini-
ta hei te Atua ranei engari hei a koe ano, tuku
iho ki ou uri. Ki te mea kei te he tetahi
o au tamariki me ui mehemea ehara ranei i a
koe tetahi he i kino ai to tamaiti. I pehea
tau tauira ki a ia; i whakaakona ranei e koe
ki te whakapono, i kite ranei ia i a koe e
whakahawea ana ki te whakapono, i runga i
to kore e karakia, e haere ranei ki te karakia?
Kia mahara, ahakoa pehea te hara o te tanga-
ta, e taea e te Atua te whakawhanau hou i a
ia kia rite ki tona whanautanga mai te hara
kore, engari matua tapaea tou ngakau hei
nohoanga mo tona Wairua.
Kua tae mai te tima hou o te Uniana
Kamupene, a te Maheno, he tapaina tona
mihini ara ma te hau e huri ona wiira.
•He tima tere atu tenei e taea ana e ia te
19 nota, i te haora. I te taenga o te Ma-
heno ki Poihakena ka tu te hakari, i kiia
hoki ko te Maheno te tima ataahua atu kua
tae ki Poihakena. E 4000000 tana te n^1^ o
te Maheno.

HE PANUI.
KEI a matou etahi Katikihama he akoranga ma
te Tamariki me Nga Inoi mo nga Ratapu
Ke te whakaatuma i tetahi minita ana e hiahia ana
hei ukuu nootia atu.

TE PIPIWHARAUROA
No. 92
TE MOMONA.
( NA TETAHI MINITA PAKEHA).
Tenei ano etahi kupu mo. tenei tikanga
 whanoke. ...
1. E ki ana ia he mea tuhituhi tana pukapu-
ka ki runga ki te papa koura, paraihe ra,
ki te reo o Ihipa. A he aha ra te perehitia
ai taua pukapuka kia kite ai nga tangata
e mohio nei ki taua reo? Ko nga reoi
tuhituhia ai te Paipera e mau nei ano, he
mea tiaki marie e ona iwi whakapono. -
Me te Rongo Pai Tapu mea pera ano
i nga tau 1900, kahore i tangohia atu.
E ki na te Atua tena pukapuka tara.
Katahi na ano".
•   
2. Ko te marena i kiia e te Karaiti "ko raua
tokorua hei kikokiko kotahi", kahore ia i.
mea ko ratou tokomaha. Ko Aperahama
na tana wahine, na Hara te pokanoa, eha-
ra i te Atua. Ko te pana ke i te puna-
rua ta te Atua i mea ai. He pera ano
etahi atu punarua a raru noa iho, i te pu-
haehae, i te kohuru, i te puremu, i te aha
noa. Na tenei take, na te punarua, puna-
maha noa atu, i kohurutia ai taua tangata
tinihanga, a Hohepa Mete. E kore ianei
te tangata e manawapa ki tana wahine, ki
ana tamahine? Ko nga mea ena i mate
ai te tangata ki tenei motu i mua. I ma-
nawapa ai ano nga Pakeha ko taua mea
ano.
3 Ko nga whare tawhito kua kitea ra, he
tuhituhi ranei kei aua whare e mohiotia ai?
A na ehea mea i roto i aua mea onamata
i kitea ai na te Atua taua pukapuka?
4 Mo te tokomaha e uru nei ki taua tikanga.
He tauhou ianei ki tenei hanga ki te ta-
ngata? Kei a Ma.7.15; Nga Mahi 20.29,
30;1Tim. 4.1,2;Tim. 3.1—9; 4.3,4;2Pta
3. a he maha atu nga kupu pera. Ko te
mea e tau nei te miharo, ko te whakauru
kau a etahi o nga iwi kupapa ki taua ti-
kanga hou. Ka pa na tena i marie ai
enei iwi i kai tangata nei i mua, engari
tena. Mei haere mai aua Marikena ki
konei kia taona ai, kia puhia ai ranei, pera
me nga minita o te tuatahi katahi ka kiia
he tika, nana i kawe mai te Rongo Pai.
Tena ko. te Hauhau, i taea nei tona hahi,
kahore e tahuri atu ana.
5. Ko te. iriiri rumaki kei te Hahi tena. A
he whenua ano, he tangata ano ka pera-
 tia, inahoki ta te Hahi, " ka tuku i a ia
ki roto ki te wai", ahakoa tamariki, kau-
matua ranei ina iriiria. Engari ko taua
kupu e whakamaoritia — iriiri, he tauhi-
 uhi ta te Hurai ki te rau otaota, ta te
Maori hoki, kei a Maka 7 •4,taua kupu
" papitimo", ara, he horoi i nga kapa, i
nga nohoanga (tuuru), kahore pea enei
tuuru i tukua ki te wai, he mea ukui kau.
Kei etahi whenua hoki he taonga nui te
wai he mea hoko rawa, a e kore e ranea
hei kaukau, na, ka ringitia i te iriiringa.
He mea whakarite kau tenei mo te Wai-
rua Tapu, ka ringitia ki runga ki nga po-
nonga a te Atua.
6. Ko te Paipera na nga minita i whaka-
maori, me nga Himene; na ratou ano i
perehi, a, ka riro nei i te momona.
E hoa e te Pipi, perehitia mai nga korero
nei me a au ano i perehi ai ki tau Nupepa ano,
ki tetahi pepa ke ano hoki hei tuha ki nga
minita e pa nei ki aua iwi kuare.
NA TE PONO.
PUTUPOORO.
Niu Tireni ... 32 Blackheath ... o
... 47 Oxford (Kareti) o
... 14 Cambridge (Kareti) o
" ... 17 Richmond ( ... O
"...  45 Bedford    ...0
" ... 12 Kotarana Katoa ... 7
... 40 W. Scotland
 ... 15 Aerana Katoa ... o
... 33 Munster ... O
255
O tera marama 460
Hui katoa
715
15
22

No. 92.
HE KUPU WHAKAMARAMA.
MAHI AHUWHENUA.
Ki TE ETITA O TE PIPIWHARAUROA.
Kia ora koe.
A kia tino whai kaha koe ki te tuhi
katoa i enei korero ki roto i te pepa o te Pipi.
Na matou na nga ropu kua mahi kamupe-
ne ki runga ki nga whenua Maori kua
puta nei i te Kooti i runga o Akarana, kia kite
kia mohio nga iwi katoa o nga motu e rua nei
ki tenei mahi mo o tatou whenua e takoto raru-
raru ana i nga kootitanga, me nga tini moni
hoki i pau i nga tau katoa i timata ai te kooti
whenua e hia nga miriona moni i nga kooti
whenua, no konei he penei ki a tatou ki nga
iwi o runga o raro o waenganui o Aotearoa
kati ra nga miriona moni mana engari kia pe-
neitia ano hoki e tatou etahi moni mo runga i
o tatou ake whenua, ara hei whakamahi ki
runga i o tatou whenua i roto i nga tau katoa
e haere mai nei. Engari hoki kia kaua he
mokete i nga whenua i runga i tenei mahi ka
tino tika, engari rawa ma te ruhi ma te mahi
a uaua e rapu he moni, kia kaua ai ano hoki
e pa mai he raruraru ki runga i o tatou whe.
aua i te mea kei a tatou ano hoki te ritenga o
tatou whenua, i runga ano i te Ture o te Tiri.
ti o Waitangi i hipokina nei e Kuini Wikitoria
ki runga i nga iwi e rua ki te iwi Maori me te
iwi Pakeha, kei raro nei hoki enei iwi e rua i
tona mana, ara me nga Ture Kaunihera Whe-
nua Maori, me te Pukapuka ano hoki a Hemi
Henare Popi te ingoa, Ko te Ora mo te Maori,
a kei te mohio katoa ano hoki tatou ki nga ko-
rero o enei ture kei roto katoa hoki i nga pu-
kapuka ona koiero e mau ana. Kati me titiro
ano hoki tatou ki tenei ture hou e haere mai
nei, ara ko taua ture he whakanohonoho teki-
ona ki runga i o tatou whenua hei oranga mo
te Koroni. No konei i whakaaroa nuitia ai
enei take i runga ake nei hei arai atu i tenei
ture kino tino taimaha mo runga i o tatou
whenua, hore kau nei ano hoki tatou i takahi
noa i te Ture o te Tiriti e tu mai na tona Ko-
hatu i Waitangi me nga ture kei runga hei
whakamaharatanga pono ki runga i nga iwi e
rua Maori me te Pakeha, hoi he aha ano hoki
tenei ture kino i tukua mai ai mo runga i o
tatou whenua, no konei me rapu he tikanga
nui he tikanga tino pai, kaua ia hei nga tika-
nga e ahu atu ana ki te pohehe, kia tika ai hei
whakamama i te taimahatanga o tenei ture
kino, ara me tango tonu atu i nga mahi a te
komiti me tona ropu mahi ahuwhenua, ka
whakaaturia i raro iho nei.
Me whakaatu he ra e hui ai nga tangata
katoa tane, wahine, me nga i tamariki i uru nei
ki nga wahi o nga whenua, ara e wehea ana
ki nga hapu ki nga tangata ranei, me nga whe-
nua hoki a te tokomaha o roto i te rohe potae o
ratou kainga noho, ka whiriwhiri ai he tangata
e tenei huihuinga kia tokorima, me tapa he
ingoa mo aua tangata he komiti, engari hoki
ko aua tangata hei nga tangata tino pai tino
mohio hei whakahaere i nga ritenga katoa o
nga whenua e tukua ana kia mahia, a ma te
komiti ano hoki e whiriwhiri he ropu tangata
mona hei mai i ana tikanga katoa e whakata-
koto ai mo runga i nga whenua e mahia ana.
Ko te ritenga o tenei ropu me tapa he ingoa
mo ratou, Ko te ropu mahi ahuwhenua a te
komiti. Me timata tonu te ahua o nga tangata
mo tenei ropu i nga kaumatua e whai kaha
ana me nga tamariki hoki kua whai kaha ki te
mau toki. Ko te tini o nga tangata mo tenei
mahi kia rua tekau ahu atu ki runga ka tino
pai. Tetahi hoki me kohi he moni e nga ta-
ngata katoa e whai paanga ana ki runga i nga
whenua e mahia ana, ko te ritenga o tenei moni
i kohia ai hei awhina i nga mahi a te komiti
me tona ropu mo runga i te whenua, i nga
whenua ranei e whakamahia ana.
Ko nga korero enei mo tenei hui. ara he tu-
ku tonu atu ki tenei komiti me tona ropu te
whakahaere me te mahi mo runga i o tatou
whenua. Ehara hoki i te mea he tionga hou
tenei, kua whakahaerea noatia atu tenei mahi
i te tau 1900 tae noa mai ki tenei ra, otira ko
Kuao raua ko Kaka nga tangata i timataria ai
tenei mahi ki te takiwa ki runga o Akarana nei
a kua whiwhi painga ano hoki raua o runga i
tenei mahi. A kei te tohe tonu raua ki nga
iwi katoa kia hapainga tenei taonga.
Kia ora KUAO,
Kia ora KAKA,
Heoi ano,
Na te Komiti o te Ropu.

6
TE PIPIWHARAUROA
No. 92


NA TE ETITA.
I KORE RO mai a te Otene Pitau taina
o Wi Pere i pouri ia kei pohehetia
nana nga kupu mo te Mokena Kohere.
Ko aua kupu na Taake Kerekere, he papa
no Wi Pere i runga i nga whakapapa.
I te nui o nga korero o tenei marama
kahore i taea te ta nga Kupu ki nga
Whaea.
Ki ta matou whakaaro me nohopuku nga
minita kaua e whakahaere pooti, kei waiho
hei take, kina puhaehae ma nga tangata e
tautoko ana i era atu mema.
Te kau hereni te moni a Tuhaka Ko-
here mo te wini o te whare karakia o Te
Rau.
NGA RARURARU O RUHIA.
RAHA tonu nga mahara o te Kingi o
Ruhia. I tino pono mona nga
kupu matau a Wiremu Hakipia, "E kore
e au te takoto a te mahunga mau karau-
na." Kahore e reka te kai i te wehi kei
okaina, hahore e pai te haere noa kei pu-
hia, kahore e tau te whakaaro i runga i te
kareti i te tereina ranei kei toua ki te tai-namati. No nga ra ano o te whawhai ka
timata te ngaoko o te whenua o te Ruhia,
ka kohuru, mutu nei te whawhai ki a Tia-
pani ka noho kino tonu te whenua a i enei
ra kua oho ano, kua whawhai tetahi wa-
hanga o Ruhia ki tetahi wahanga, kua
ngaoko te whenua nui. Ko te tohe a te-
tahi wahanga kia whakaritea te ahua o te
Kawanatanga ki to Ingarangi ara kia
whai reo te iwi nui ki roto ki te Pare-
mete, a kua puta te panui a te kingi e
whakaae ana ia a kua puta hoki tana
whakahau kia kaua te iwi e pehia ki te
whakaputa i o ratou whakaaro. I pouri
nga pirihimana me nga hoia Kohaka mo
te panui a te kingi ko to ratou hiahia hoki
he pehi tonu i te iwi ki raro.
E iri ana ano te panui a te kingi ka ti-
mata te whawhai ki Oteha, te iwi ki nga
hoia. I wehi nga Hurai kei kohurutia
ratou, na nga pirihi ratou ko nga hoia i
whakahau nga tangata kino kia kohurutia
nga Hurai. I te whawhai tuatahi e 3, 000
i mate i taotu. Ko Kishnieff te taone i
timata ai te kohuru inga Hurai, i kohurutia
ano ki konei nga Hurai i etahi tau ka pa-
hure nei. I tukitukia nga toa o nga
Hurai, i tahuna ki te ahi, i matakitaki
nga kai whakawa me nga hoia. I kohu-
rutia te kaumatua te tamariki, ka tawheta
noa i nga waharoa. I taua wa kei te ko-
hurutia ano nga Huraii Oteha, i poutoa nga
mahunga ki te toki, i titia he neera ki
roto ki nga angaanga, i hikarohia nga ka-
nohi ki te kuku; ko nga tamariki i motu-
motuhia nga ringaringa, nga waewae, i
patukia nga mahunga ki nga pakitara
whare, ko nga tupapaku i akiritia ki nga
huarahi; ko nga kaumatua i pama ki te
hinu, ka tahuna ki te ahi. I murua nga
moni e nga hoia e te pirihi, ko nga taonga
i hoatu ki te iwi. He tokomaha nga wa-
hine Hurai i wahia nga puku. E 3,500
nga tangata i mate i Oteha, 12, 000 i tatou.
Hui katoa nga Hurai i kohurutia 15, 000
kaore i mate rawa 100, 000, e 250 i te
kino o te hamanga, kaore rawa i mohiotia
ko wai ranei; 1000 nga wahine me nga
tamariki i notia ko nga wahine i takaki-
notia; ko etahi Hurai i whaoria ki roto i
nga kaho taratara tonu i te neera, katahi
ka hurihia haeretia nga kaho. Kahore e
penei te kino o nga iwi maori kei te kai
tangata tonu. Ko te take i kinongia ai
nga Hurai mo a ratou tikanga tuku moni
i runga i nga tikanga taimaha, otira na
nga Hurai ano i taunaha he mate mo ra-
tou a na ratou ano i ki hei runga i a ratou
me a ratou tamariki nga toto o te
Karaiti.

No. 92 KUPU WHAKAMARAMA.
HE MEMA MO TE PAREMETE.
HE tino tikanga na nga tangata e
whai ana kia pootitia ratou hei
mema te whakarata i nga tu tangata ka-
toa. I mua ko te tino tikanga me haute
e kore rawa e tu te mema ki te kahore
e haute. Ko te tino tikanga ia
me pooti ko te tangata pai, whaimana,
whakaaro hoki ki te painga haunga mo to-
na tinana ake, engari i te painga mo te
iwi nui. Tautoko ai etahi tangata i etahi
mema ehara i te mea he whakaaro no ra-
tou he tika aua tangata hei mema, engari
he hautetanga na taua mema i a ratou ki
te waipiro ki te moni ranei, ara, he mea
hoko o ratou pooti. Na runga i tenei tu
ahua he tokomaha nga pakeha matau, pai,
rangatira o Niu Tireni nei kahore e pai ki
te mahi mema.
Me korero ake e matou te korero a te-
tahi pakeha o Amerika i tae mai ki Tura-
nga nei kauwhau ai, he korero nana mo
te ahua o nga mema o tona whenua. I
whai tetahi tangata kia matauria e ia te
mahi ma tana tama, he minita ranei, he
haurangi ranei he tangata mahi peeke
moni ranei. I whakatakotoria e ia
he Paipera, he karaihe wehike, me
te moni, ko te mea e tangohia e taua
tamaiti ko tera ano te mahi mana.
Ki te tango ki te Paipera hei minita,
ki te tango ki te wehike, hei tangata hoko
waipiro, ki te tango ki te moni hei tanga-
ta mahi peeke. Te haerenga atu o taua
tamaiti ka kite i te Paipera, i te wehike,
me te moni; ka tangohia e ia te Paipera
ki raro ki tona keeke, ka mea te kaumatua
ra hei minita tana tamaiti, otira i whatoro
ano ia ki te wehike, inumia iho, i totoro
tona ringa ki te moni,- kuhua ake ki tona
pakete. Na miharo ana tona papa, kara-
nga ana, "Ka mohio au, e tu taku tamai-
ti hei mema mo te Paremata!"
 WAIOHAU PORAKA.
IRUNGA i te mahi tahae a tetahi pa-
keha i runga hoki i te whakaaro-kore
o te Tumuaki o te Kooti Whenua Maori,
riro ana i taua pakeha te taitara ki Waio-
hau No. I me te noho kuare noa iho o te
iwi kainga o Tihuna te Hau me tona hapu.
I muri mai ka hokona e taua pakeha te
whenua ehara ra i a ki tetahi atu pakeha.
No te tononga a te pakeha tuarua kia puta
nga Maori kaore nga Maori i whakarongo.
noho tonu i runga i to ratou whenua, ka-
tahi ka tukua ki te Hupirimi Kooti, kitea
ana e Tiati Eruera he mea tahae na te
pakeha tuatahi te rironga o te whenua i a
ia i runga i te mangere o te Tumuaki o te
Kooti ki te ata titiro i te taitara a taua
pakeha, otira e kore ia e ahei ki te whiu i
te pakeha tuarua ehara hoki i a ia te he,
a ko tana taitara he mea whakamana na
te Kooti.
Kei te tono te tangata nona te whenua
kia puta nga Maori ki waho, ko nga Maori
kihai i whakarongo, ahakoa tae mai nga
pirihimana. Kei te tono nga pakeha kia
tukua atu he hoia kia 400 hei pei i nga
Maoai, ko te whakahoki a te Kawatatanga
kahore he hoia, kati he pehea ra te mutu-
nga o tenei raruraru. Ko Waiohau e 3500
eka te nui, e 46 maero te mamao mai i
Rotorua kei te takiwa o Karatia.
He raruraru nui tenei He pehea ra ta
te Kawanatanga whakaaro mo tenei raru-
raru. Ko tenei he no te Tumuaki o te
Kooti Whenua Maori, a heoi ano e tau ai
tenei raruraru ma te Kawanatanga anake
ara ma Timi Kara, ara ma te Kawanatanga
e utu te moni a te pakeha i pau i te hoko-
nga i te whenua, ma te Kawanatanga ranei
e hoatu he whenua mo nga Maori kia rite
ki to ratou te nui te pai, ko te pakeha tahae
me tarona me aha ranei. He aha ra i
kore ai tenei putake nui e mauria ki te
Paremata?

Kua piki ake te utu o te huruhuru hipi i
tenei tau i te utu o tera tau. I te hokohoko
i Otautahi eke ana ki te 1/-  te utu mo
te korohipurere.

8
TE PIPIWHARAUROA
No. 92
TE MAHAKI TAEWA
E NUI ana to matou wehi tera e mate
ano te taewa i tenei tau. He maha-
nga wahi kua puta tenei mate. I tera tau
kore rawa he taewa o Aotea (Piki Pana) i
mate, a i tino tupato nga tangata o taua mo-
tu kei eke tenei mate ki to ratou kainga kei tae
he taewa ki Aotea. Na konei i whakaarohia ai e
te pakeha kei roto i te hau taua mate e rere
ana. Heoi ano te mea e ora ai te taewa me
rongoa. Kua kitea ko nga purapura kahore
i rongoatia e mate ana, ko nga mea e rongoa-
tia kahore e mate.
Heoi ra e te iwi kei mangere ki te rongoa i
a koutou taewa, e whakaaturia nei e te Kahiti
te rongoa, kaua e ngenge e hoha, a ka whaka-
manawa ma te waimarie e homai he taewa ma
koutou. 
Ka nui nga iwi Maori e mate ana i te kore
taewa, a hei tenei tau pea e haere mai
nei te mate nui rawa inahoki kua timata ano
te mate o te taewa. Kua tae mai nga taewa
a te Kawanatanga i tuku mai ai hei purapura,
engari kaore i maha rawa. I runga i te tono
a Ta Kapene Rata, mema o Haki Pei, kua
tukua te panui e te Kawanatanga ki nga
iwi Maori kia whakatongia etahi atu kai, kia
kaua e whakamanawa atu ki te taewa anake,
ara te kumara, te paukena, te korau, te kareti,
te panipi, me era atu kai kahore nei e mate i
te mahaki. Kahore pea tangata i te manaa-
ki i nga kupu tohutohu ate Kawanatanga mo
te rongoa taewa, ka maha nei nga wiki i ka-
hititia ai. I te huhua noa o nga rongoa ka
ngenge te tangata. Na te Kaupare ia te rongoa
ngawari. E korerotia ana e te tangata hei te
atatu tonu ka whakawhaititia nga kete pura-
pura, katahi ka whakapangia nga ringaringa
o nga tohunga—ka titiro whakarunga ka inoi
nga wahine nei kia kore ai e pirau. Na te
Kaupare rawa nga taewa e ora.
I tae mai ki konei a Heni Whangapi-
rata, e haere ana ki te okioki. He kai
nina turoro ia no te Hohipera nui o Pone-
ke, a ka nui hoki tona whakamihia mo to-
na matau mo tona pai.
HE TANGATA TOA.
I TERA tau ka paea tetahi kaipuke rakau
toru ki Poneke, ko te La Bella te ingoa
i te waimarie u ana ki tetahi one e poto nei, ko
nga taha he toka katoa, no te marinotanga o
te moana ka toia ki te moana nui. Honea atu
ra i te aitua i tera tau, no enei marama ka pa-
karu ki Marepana,  tokowhitu nga tangata o
runga i mate tokorima 5 ora. No te po ka eke
ki te toka, hawhe maero te tawhiti mai i te
waapu. I piki nga tangata ki te ihu o te kai
puke ki te wahi teitei, i kore ai ratou e riro 1
te ngaru he mea herehere na ratou ano. I te
ata po ka manu te poti whakaora (lifeboat)
otira i te nui o te ngaru kahore i tata atu, heoi
ka manu noa iho me te karanga mai ano nga
tangata o te kaipuke kia tikina atu ratou, ka
tata ratou te mate. Ko te mete i whati te
waewae, i te nui o te mamae, i te matao hoki,
ka kore ona kaha, tuku ana i a ia ki te moana,
a ko ia te tuatahi ki te mate. I mate ano te
waewae o te kapene i tana tikinga i nga rakete.
I te mea e manu ana te poti nui i te wehi kei
tahuri i te nui o te ngaru, kokiritia e tetahi ta-
ngata hi ika tona poti paku ko Ferrier tona
ingoa, kotahi ano te hoe, he mea kaurori, i tona
mohio ki te whakahaere tae atu ana ia ki te
taha o te kaipuke. Tokorua nga tangata i rere
mai ki te moana na te poti nui tetahi i whakaora
ko tetahi ko te kapene na Peria i whakaora.
Ka u te kapene ki uta, ka hoki ano a Peria raua
ko tana poti paku, i roto i te ngaru, tata atu
ia kua tata te kaipuke te totohu, kotahi ano o
nga tangata e ora ana, kua tata te mate, ka
mauria mai e ia ki uta. Na Pena i ora ai enei
tangata tokorima. I te ekenga o te kapene ki
te poti o Pena ka hoatu ki te kapene ona ka-
kahu. I a Pena e riri ana ki te ngaru ki te
hau ko te tini o te tangata i runga i te waapu
e umere ana mai, e whakakaha ana i a ia i tana
mahi whakaora tangata. E 25 nga tau o tenei
tangata toa. Kua tae atu nga waea a nga ka-
wana o Ahitereiria ki a Peria he whakamihi ki
a ia mo tona kaha; mo tona aroha, mo tona toa.
I tuku tenei tangata i a ia kia mate mo nga
tangata kahore nei ia i mohio.

No. 92 
HE KUPU WHAKAMARAMA.
9
TE KOTAHITANGA.
Ki TE ETITA o TE PIPIWHARAUROA.
TENA koe me tou ropu, te hunga whaka-
rapopoto i nga mahi a te motu, kia ora.
E hoa, kanui te marama o au kupu e mau nei
i te Pipi Nama 90. He pono to korero e ki
nei kia hoki ano nga iwi Maori o nga motu e
rua ki runga ki te Kotahitanga, ara, ki te Ti-
riti o Waitangi hei whakataanga manawa mo
te iwi Maori. No te mea he kupu nui tonu
 kupu a Piriniha o Ioka i Rotorua koia tenei,
ka whakahoutia e ahau te Tiriti a toku kuia a
Kuini Wikitoria ki tona Tiupiri e tu nei i Roto-
rua Hune 1901 Te hokinga o te Piriniha ki ta-
wahi katahi ano ka kokiri te taha o te tangata.
I muri i tauenuku i hoki ra e uakina ana nga
kaunihera a katuarehe, heowhiti ki te Tiriti
mo te iwi Maori. I te hui ki Wai o matatini
i te tau 1902 ka tapuketia te Kotahitanga, ara
te Tiriti, na matou ko aku hoa i whakaora i
reira; a kei runga tonu matou ko aku hoa e
pupuri ana inaianei, heoi ka pai nga korero a
to tatou hoa a H. Rapihana o Pukepoto.
Kia ora te Etita.
Na to hoa,
IHAKA H. TEWARU
HUI O TE AUTE.
Ka tu te hui o te Kotahita-
nga o nga Tamariki o Te Aute
ki Rotorua, a te 27 o nga ra o
Tihema 1905.
PITOPITO KORERO.
Ko te tima nui atu i te ao no Tiamani,.
ko te Kaiserin  Auguste Victoria, e 705 pu-
tu te roa, e 77 te whanui, e 53 putu 9 inihi
te hohonu, e 40,000 tana te nui, 17, 500
hoiho-paoa, ara 17 no te i te haora. E toru
nga papa haereerenga; e 4 ona wehewe-
henga, e 500 pahihi mo te wahi tuatahi, e
300 o te tuarua, e 250 o te tuatoru e 2, 139
o te tuawha, hui katoa e 3289 nga pahihi;
ko nga tangata o te tima ake e 600. Rere
ai tenei tima i waenganui o Tiamani, me
Amerika.
I te whakawakanga i a Lionel Terry,
mo tana puhanga i te kaumatua Hainama-
na ka ki taua tangata he tika tana kohuru
i te mea mea ake takahia te iwi pakeha e te
Hainamana. I mea te kaiwhakawa kotahi
ano te ture mo nga tu tangata katoa o
Niu Tireni, heoi. whakataua ana kia taro-
natia a Tere, na te Kawatatanga i mea
• kia kaua e taro natia engari me mate ia ki
te whare herehere i te mea i huri ona wha-
kaaro i te nui o tona kino ki te Haina-
mana.
Kua tae mai te rongo no te 17 o Oketo-
pa nei i mate ai a Hirini Whaanga ki
Uta, Amerika. No tenei takiwa a Hirini
no Nuhaka he rangatira i haere ai ki Uta
na nga tikanga a te Hahi Momona. Ka nui
te pouri mo te matenga o tenei kaumatua,
kanui hoki te aroha mo tona matenga ki
tawhiti, te tangihia e ona whanaunga, e
tona iwi. Mehemea he tika i kitea e Hi-
rini te pono o te Atua he aha ia te noho
ai ki te whakaako i tona iwi ki taua pono,
a tonoa ketia mai ana he pakeha hei kau-
whau ki te Iwi Maori? I nui ana to
matou tangi mo tenei o tatou kaumatua
ahakoa i mate ia i runga i te tikanga e
tino mohio ana matou he pohehe, otira
mehemea i tika tona ngakau ki te Atua e
kapea tona pohehetanga a e karaunatia
ano ia ki te honore, ki te kororia. Tekau
ma rua nga tau o Hirini me tana whanau
i noho ai ki Uta ka mate nei ia.
Kua whakaturia ko takuta Te Rangihi-
roa hei hoa mo Tukuta Pomare hei tiroti-
ro i te Iwi Maori.

IO
TE PIPIWHARAUROA
No. 92
WHAKAMAMA I NGA KAITANGO
RIIHI WHENUA MAORI.
[Ki TE ETITA O TE PIPIWHARAUROA.
Mau e taa atu ki to pepa te pire a Te Kai-
arahi o Te Apitihana ara a Te Mahi hei
mohiotanga mo nga iwi Maori. I kokiritia i
te Paremata ka taha nei, kia ahei ai te tuku-
tuku ki runga ki nga iwi, a ko a tera parema-
ta ka whakamatauria e ia, ko tenei hei ture
mo nga whenua Maori.
HONE HEKE.
HE PIRE E HUAINA  ANA
HE TURE hei whakangakaunui kia Whakatu-
wheratia ai kia Whakapangia ai nga Whe-
nua e puritia ana i raro i nga Riihi e tukua
ana e nga Maori, a hei hoatu Punga e u ai
te Taitara o nga Kaitango i nga Riihi o aua
Whenua, a hei tiaki kei Rawakoretia nga
Maori e tukutuku-a •riihi ana i aua Whe-
nua.
NO TE MEA he maha ngo eka whenua e
 puritia ana i Niu Tireni i raro i etahi
nihi i mahia e nga Maori no ratou aua whe-
nua: A no te mea hei painga mo te iwi katoa
me whakapai nga whenua e puritia peratia
ana kia whai hua tonu ai: A no te mea he
maha nga nihi kua mahia engari i te mea he
poto rawa nga tau o aua nihi na reira e kore
e taea e nga tangata no ratou nga whenua te
whakaea nga moni kua pau i te whakapai-
nga i nga whenua kua uru ki aua nihi kia
whai hua tonu ai aua whenua: A no te mea
ko nga kaitango nihi whenua Maori, i runga
i te ahua o nga ture e mana nei i naianei e pa
ana ki nga tuku whenua Maori hui atu ki te
awangawanga kei kore e whakahoutia aua
nihi me te nui o nga moni tera e pau i te
whakahoutanga i aua nihi, kei te ngakaukore
ki te whakapai i nga whenua e riihitia ana e
ratou: A no te mea mehemea e hoatu ana he
tikanga hei punga e u ai nga taitara o aua
kaitango nihi, tera ratou e ngakau nui ki te
whakapai i aua whenua: A no te mea he mea
pai me ahei aua kaitango nihi whenua Ma
ori te whakawhiwhi i a ratou ki te fee simple
o tetahi wahi" iti o nga whenua e riihitia ana
e ratou, engari i runga ano i etahi tikanga e
kore ai nga Maori no ratou aua whenua e ka-
ha ki te whakarawakore i a ratou:
NA REIRA KUA MEINGA HEI TURE Run
anga Nui o Niu Tireni e noho huihui ana i
roto i te Paremete, a i runga ano i tona mana,
ara:
1. Te Ingoa Poto o tenei ture ko "Te Ture
Whakamama i nga Kaitango Riihi Whenua
Maori, 1905."
2. Ko nga tuku katoa i mahi i raro i nga
mana kua hoatu nei e tenei Ture me whaka-
mana i raro i nga tikanga o "Te Ture Kooti
Whenua Maori, 1894."
3. Hei mahi ma te Kooti, i mua i tana
Whakamananga i tetahi tuku i raro i tenei
Ture, me tono e ia kia whakina ki a ia nga
korero pono e marama ai ia ko te moni e utua
ana e kawenatatia ana ranei kia utua mo ru-
nga i tetahi tuku i raro i tenei Ture e rite ana
ki te wariu tika i runga i te makete o te hea e
tukua ana e ia Maori no ratou te whenua e
tukuna ra.
4. Nga kupu "whenua karaihe tuatahi,"
"whenua karaihe tuarua," "whenua karaihe
tuatoru" i roto tenei Ture, ona tikanga ko nga
tikanga ano kua meinga nei mo aua kupu i
roto i "Te Ture Whakarapopoto Whakanoho-
noho Whenua, 1900"; a mo nga kupu "kaita-
ngo riihi," me uru ki ona tikanga nga kaiwha-
tutuki, nga kai-whakahaere, me nga tukunga
iho o ia kaitango riihi; a mo nga kupu "whe-
nua Maori" ona tikanga ko te tikanga kua
meinga nei mo te kupu "whenua" i roto i "Te
Ture Kooti Whenua Maori, I894 •"
5. Ahakoa nga kupu o roto i "Te Ture
Kooti Whenua Maori, 1894," me ona Ture
whakatikatika, nga kupu ranei o roto i
" Te Ture Whakahaere i nga Whenua Maori,
1900," me ona Ture whakatikatika, nga kupu
ranei o tetahi atu Ture e whai mana ana ina-
ianei i Niu Tireni a e pa ana ki nga tukunga
whenua Maori, ko ia tangata e whiwhi ana i
tetahi ruhi whai mana mo tetahi whenua Maori
engari kaore he whakaritenga o roto i taua
nihi e utua ai te kaitango nihi mo aua wha-
kapainga i taua whenua, me whai mana i te
ture ki te whakahou i taua nihi ki te hoko
ranei i te whirihoura o te whenua o tetahi
wahi ranei o te whenua i uru ki roto ki taua
nihi i runga i nga tikanga me nga ritenga e
whai ake nei, ara:—

HE KUPU WHAKAMARAMA.
(a.) Mehemea ko te whenua i uru ki roto ki
taua nihi he whenua karaihe tuatahi,
hei reira, mehemea kaore e nui
atu ana i te ono rau e wha tekau ona
eka, ka tika ki ta te ture kia hoko te
kaitango nihi i te whirihoura fee simple o 
taua whenua; a mehemea he nui atu taua
whenua i ta ono rau e wha tekau eka,
hei reira ka tika ki ta te ture kia hoko te
kaitango nihi i te whirihoura fee simple
o etahi eka o taua whenua kaua e nui
atu i te ono rau e wha tekau eka a ki
te whakawhiwhi i a ia ki tetahi nihi
mo te toenga o taua whenua mo tetahi
wa kaua e roa atu i te rima tekau tau
timata atu i te ra i mahi ai taua nihi, i
runga i nga tikanga me nga ritenga e
kitea ana e te Tiati whakamana i taua
nihi e tika ana e pai ana.
(b.) Mehemea ko te whenua i uru ki roto
ki taha nihi he whenua karaihe tuarua,
hei reira, mehemea kaore e nui atu
ana i te rua mano ona eka, ka tika ki
ta te ture kia hoko te kaitango nihi i
te whirihoura fee simple o taua whenua;
a mehemea he nui atu taua whenua
i te rua mano eka ka tika ki ta te ture
kia hoko te kaitango nihi i te whiri-
houra fee simple  o etahi eka o taua whe-
nua kaua e nui atu i te rua mano eka a
ki te whakawhiwhi i a ia ki tetahi nihi
mo te toenga o taua whenua mo
tetahi wa kaua e roa atu i te rima
tekau tau timata atu i te ra i mahia ai
taua nihi, i runga ano i nga tikanga
kua kiia ake nei.
(c.) Mehemea ko te whenua i uru ki roto
ki taua nihi he whenua karaihe tuato-
ru, hei reira, mehemea kaore e nui atu
ana i te rima mano nga eka, ka tika ki
ta te ture kia hoko te kaitango riihi i
te whirihoura fee simple  o taua whe-
nua; a mehemea he nui atu taua
whenua i te rima mano eka, hei reira
ka tika ki ta te ture kia hoko te kai-
tango nihi i te whirihoura fee simple  o
etahi eka o taua whenua kaua e nui atu
i te rima mano eka a ki te whakawhi-
whi i a ia ki tetahi nihi mo te toenga o
taua whenua mo tetahi wa kaua e roa
atu i te rima tekau tau timata atu i te
ra i mahia ai taua nihi, i runga ano i
nga tikanga kua kiia ake nei.
6. Me tino whai mana me tino whai tikanga
whakahaere te Kooti Whena Maori, i runga i
te tono kia whakamanaia tetahi tuku i raro i
tenei Ture, ki whakarereke ki te whakakore
ranei, i runga ano i te ahua o taua keehi, i nga
here e arai ana i te tuku o te whenua e uru
ana ki taua tuku ina whakaaturia ponotia,
mehemea he nihi taua tuku, ko ia Maori e tuku
ana kei te whiwhi i etahi atu whenua, hui atu
ki nga moni tera e utua ki a ia i raro i taua
nihi, e rahi ana hei oranga mona, a mehemea
he hoko taua tuku, ko ia Maori e tuku ana kei
te whiwhi etahi atu whenua e rahi ana hei
kainga hei oranga mona, engari ka ahei te
Kooti ki te whakamana i te hoko o tetahi
whenua me te wewete i nga here e arai ana
i te tuku o taua whenua, mehemea i runga i te
whakaae o nga Maori e tuku ana, ka hainatia
e te kaitango i te hoko tetahi mokete o te
whenua e tukua hei pupuri ma te Maori e
tuku ana, hei pupuri ranei ma tona kaitiaki
ma ona kaitiaki ranei, hei punga mo tetahi
taunaha moni reti pumau e rite ana ki te rima
pauna mo ia rau pauna i a tau o te moni mo
te hoko o taua whenua, mehemea ka kitea, ki
te whakaarohia nga tau e toe ana o tetahi nihi
i taua wa hui atu ki nga moni reti e tika ana
kia utua i raro i taua nihi ka nui ake nga mo-
ni e hua mai ana ki taua Maori i tau i taunaha
moni reti a ka waiho taua whakariteritenga
hei punga mo taua Maori e tuku ra, ahakoa
ko taua taunaha reti anake te huanga o tetahi
oranga mona.
7. Kaua he moni e tika ana kia utua i raro
i taua taunaha moni reti kua kiia ake nei, e
taea te tuku, te mokete, te tiati te muru hei
utu i tetahi whakataunga whakawa, e riro ra-
nei i tetahi kai tango pekerapu, e riro ranei
ahakoa i tehea huarahi hei utu i nga nama a
te Maori i mahia ai hei painga mona taua tau-
naha moni reti, a kaua hoki taua taunaha mo-
ni reti e whakawhitingia e whakakorea ranei
ki te kore e matua whakaatia e te Kawana.
8. Kaua tetehi kupu o tenei Ture e kiia
kei te whakamana i te tangohanga o te whiri-
houra me te fee simple o nga rahui Maori.

TE PIPIWHARAUROA.
ഀ䠀䔀 吀唀刀䔀 吀唀吀唀刀唀⸀ഀഀ㄀⸀ 䬀漀琀愀栀椀 瀀甀琀愀渀最愀 漀 吀䔀 倀䤀倀䤀圀䠀䄀刀䄀唀刀伀䄀 椀 琀攀 洀愀ⴀ ഀ爀愀洀愀⸀ഀഀ㈀⸀ 䬀漀 琀攀 漀爀愀渀最愀 洀漀 琀攀 瀀攀瀀愀 攀 爀椀洀愀 栀攀爀攀渀椀 ⠀㔀⼀ⴀ⤀ 椀 琀攀 ഀ琀愀甀Ⰰ 洀攀 渀漀漀琀椀 漀 琀攀 倀漀甀琀愀瀀攀琀愀 洀攀 瀀愀渀攀 爀愀渀攀椀⸀ഀഀ㌀⸀ 䬀椀 琀攀 栀椀愀栀椀愀 琀攀 琀愀渀最愀琀愀 欀椀 琀攀 琀愀渀最漀 椀 吀攀 倀椀瀀椀ⴀ ഀ眀栀愀爀愀甀爀漀愀 洀攀 琀甀欀甀 洀愀椀 攀 椀愀 琀攀 洀漀渀椀 椀 爀漀琀漀 椀 琀攀 ഀ爀攀琀愀 眀栀愀欀愀愀琀甀 洀愀椀⸀ 䠀攀 眀栀愀欀愀愀琀甀 愀渀漀 栀漀欀椀 欀椀 渀最愀 ഀ琀愀渀最愀琀愀 攀 琀愀渀最漀 愀渀愀 椀 琀攀 瀀攀瀀愀Ⰰ 欀愀 琀愀攀 欀椀 琀攀 眀愀 攀 ഀ瀀愀甀 愀椀 愀 欀漀甀琀漀甀 洀漀渀椀 琀甀欀甀 洀愀椀 欀愀 琀愀欀愀椀愀 琀攀 瀀攀瀀愀 ഀ欀椀 琀攀 琀愀欀愀椀 眀栀攀爀漀⸀ 䬀椀愀 琀攀爀攀 琀攀 琀甀欀甀 洀愀椀 愀渀漀 椀 琀攀 ഀ栀甀愀 欀愀爀攀愀漀Ⰰ 欀椀 琀攀 欀漀爀攀 攀 琀攀爀攀 洀愀椀 欀愀 洀甀琀甀 琀攀 爀攀爀攀 ഀ愀琀甀⸀ 䬀漀 琀攀 甀琀甀 椀 琀攀 琀愀甀 㔀⼀ⴀⰀ 洀攀 甀琀甀 椀 琀攀 琀甀愀琀愀栀椀⸀ഀഀ㐀⸀ 䔀 瀀愀椀 愀渀愀 欀椀愀 琀甀欀甀愀 洀愀椀 渀最愀 欀漀爀攀爀漀 漀 椀愀 眀愀栀椀 漀 ഀ椀愀 眀愀栀椀 漀 琀攀 䴀漀琀甀Ⰰ 攀渀最愀爀椀 欀攀椀 琀攀 䔀琀椀琀愀 琀攀 琀椀欀愀渀最愀 洀漀 琀攀 ഀ琀愀 椀 愀甀愀 欀漀爀攀爀漀㬀 欀椀愀 洀愀爀愀洀愀 琀攀 琀甀栀椀琀甀栀椀⸀ഀഀ㔀⸀ 䴀攀 瀀攀渀攀椀 琀攀 琀甀栀椀 椀 眀愀栀漀 漀 渀最愀 爀攀琀愀 欀愀琀漀愀㨀᐀ഠഀ䬀椀 吀䔀 倀䤀倀䤀圀䠀䄀刀䄀唀刀伀䄀Ⰰഀഀ吀攀 刀愀甀Ⰰ 䜀椀猀戀漀洀攀⸀ഀഀഀഀഀഀ䠀䔀 倀䄀一唀䤀⸀ഀഀ䬀椀 琀攀 琀愀䬀愁琀愀 攀 栀椀愀栀椀愀 愀渀愀 欀椀 琀攀 刀愀眀椀爀椀 欀椀 琀攀 ഀ䠀椀洀攀渀攀㨀 栀攀 渀甀椀 渀漀愀 愀琀甀 䬀愁 瀀甀欀愀瀀甀欀愀 欀攀椀 愀 ഀ愀甀 椀渀愀椀愀渀攀椀㨀 欀漀 琀攀 甀琀甀㨀᐀ഠഀ䠀攀 洀攀愀 渀甀椀Ⰰ 欀椀爀椀 渀漀愀Ⰰ ㈀⼀㘀 ഀ䠀攀 洀攀愀 渀甀椀Ⰰ 欀椀爀椀 眀栀攀爀漀Ⰰ ㌀⼀ⴀ ഀ䠀攀 洀攀愀 渀甀椀Ⰰ 欀椀爀椀 瀀愀椀Ⰰ 㐀⼀ⴀ ഀ䠀攀 洀攀愀 渀甀椀Ⰰ 欀椀爀椀 瀀愀椀 爀愀眀愀Ⰰ 㔀⼀㘀 ഀ䠀攀 洀攀愀 瀀愀欀甀Ⰰ 欀椀爀椀 眀栀攀爀漀Ⰰ ㄀⼀㘀 ഀ䠀攀 洀攀愀 瀀愀欀甀Ⰰ 欀椀爀椀 瀀愀椀Ⰰ ㈀⼀㘀 ഀ䠀攀 洀攀愀 瀀愀欀甀Ⰰ 欀椀爀椀 渀漀愀Ⰰ 椀⼀ⴀ ഀ䠀攀 洀攀愀 瀀愀欀甀Ⰰ 欀椀爀椀 瀀愀椀 爀愀眀愀Ⰰ ㌀⼀㘀 ഀ刀愀眀椀爀椀 ☀ 䠀椀洀攀渀攀Ⰰ 欀椀爀椀 渀漀愀Ⰰ ㄀⼀㘀 ഀ刀愀眀椀爀椀 ☀ 䠀椀洀攀渀攀Ⰰ 眀栀攀爀漀Ⰰ ㈀⼀ⴀഀഀ刀愀眀椀爀椀 ☀ 䠀椀洀攀渀攀Ⰰ 瀀愀椀Ⰰ ㌀⼀ⴀ ഀ刀愀眀椀爀椀 ☀ 䠀椀洀攀渀攀Ⰰ 瀀愀椀 爀愀眀愀Ⰰ 㐀⼀ⴀ ഀ䠀攀 䠀椀洀攀渀攀Ⰰ 㘀搀⸀ഀഀ䴀愀欀甀 攀 甀琀甀 琀攀 倀愀渀攀 䬀椀䬀椁 栀攀椀 琀甀欀甀 愀琀甀 椀䬀 愀 ഀ瀀甀欀愀瀀甀欀愀 欀椀 愀 欀漀攀⸀ഀഀ一愀 䠀⸀ 圀⸀ 圀䤀䰀䰀䤀䄀䴀匀Ⰰഀഀ吀攀 刀愀甀Ⰰ 䜀椀猀戀漀爀渀攀⸀ഀഀഀഀ䬀椀 琀攀 栀椀愀栀椀愀 琀攀 琀愀䬀愁琀愀 欀椀 琀攀 倀愀椀瀀攀爀愀 欀椀 琀攀 ഀ䬀愀眀攀渀愀琀愀Ⰰ 洀攀 琀漀渀漀 欀椀 琀攀 䈀䤀䈀䰀䔀 䐀䔀倀伀匀䤀吀伀刀夀 ഀ匀唀一䐀䄀夀 匀䌀䠀伀伀䰀 唀一䤀伀一Ⰰ 䄀甀挀欀氀愀渀搀⸀ഀഀ倀愀椀瀀攀爀愀Ⰰ ㈀⼀㘀Ⰰ ㌀⼀㘀Ⰰ 㐀⼀㘀Ⰰ 洀攀 琀攀 瀀愀渀攀 欀椀䬀椁 椀⼀ⴀഀഀ䬀愀眀攀渀愀琀愀 洀攀 䬀愁 甀瀀漀欀漀 眀栀愀欀愀洀愀爀愀洀愀Ⰰ ㈀⼀㘀Ⰰ ㌀⼀ⴀ ഀ㐀⼀㘀Ⰰ 洀攀 琀攀 瀀愀渀攀 欀椀䬀椁 ㌀搀⸀ഀഀ䬀愀眀攀渀愀琀愀 瀀愀欀甀Ⰰ 洀攀 䬀愁 眀愀椀愀琀愀Ⰰ ㈀⼀ⴀⰀ ㈀⼀㘀Ⰰ ㌀⼀ⴀⰀ ㌀⼀㘀Ⰰ ഀ㐀⼀ⴀⰀ 洀攀 琀攀 瀀愀渀攀 欀椀䬀椁Ⰰ ㌀搀⸀ഀഀഀഀ倀爀椀渀琀攀搀 愀渀搀 倀甀戀氀椀猀栀攀搀 戀礀 䠀⸀ 圀⸀ 圀䤀䰀䰀䤀䄀䴀匀Ⰰ 愀琀 吀攀 刀愀甀 ഀ倀爀椀渀琀椀渀最 圀漀爀欀猀Ⰰ 䈀攀爀爀礀 匀琀爀攀攀琀Ⰰ 䜀椀猀戀漀爀渀攀㬀 一攀眀 娀攀愀氀愀渀搀⸀ഀഀ一䜀䄀 䠀唀䄀 䬀䄀刀䔀䄀伀 䴀䄀 吀䄀 吀䄀吀伀唀 䴀䄀一唀⸀ഀഀ㄀　⼀ⴀ 䠀 䠀攀琀攀爀攀眀椀欀愀Ⰰ 䠀甀琀愀 倀愀愀欀愀Ⰰ 刀⸀ 䠀⸀ 䠀甀椀愀㬀ഀഀ㄀㈀⼀㘀 䌀愀渀漀渀 䜀漀甀氀搀㬀 㔀⼀ⴀ 䴀⸀ 倀愀眀攀栀攀爀甀愀⸀ 倀愀漀爀愀Ⰰ 䠀漀瀀攀ⴀഀ爀攀Ⰰ 刀攀瘀⸀ 倀愀瀀愀栀椀愀Ⰰ 吀⸀ 倀愀爀愀漀渀攀Ⰰ 䠀⸀ 䠀愀甀琀攀栀漀爀漀㬀 㠀⼀㤀 ഀ倀⸀ 䠀愀琀愀爀愀渀愀㬀 㜀⼀㘀 䠀⸀ 䠀愀攀爀愀㬀 㘀搀⸀ 䠀攀爀攀眀愀爀攀⸀ഀഀ䠀⸀圀⸀圀䤀䰀䰀䤀䄀䴀匀 吀䔀 刀䄀唀 倀刀䔀匀匀 䜀䤀匀䈀伀刀一䔀