PIPIWHARAUROA
HE KUPU WHAKAMARAMA

HE KUPU WHAKAMARAMA.
NAMA 13. NELSON.  MAEHE, 1899

EDITOR-REV. F. A. BENNETT.
TE   WHAIKORERO A TE PIHOPA O
WAIAPU KI TE HUI TOPU O TE HAHI
MAORI, 6 MAEHE 1899.
E oku hoa aroha, Ue tika kia whakawhe-
tai tatou ki te Atua mo tana tohu i a tatou
i roto i nga tau e toru ka pahure nei, i hui-
hui ai ano tatou ki konei ki te Hui Topu o
te Hahi o tenei Pihopatanga. He maha
ano ana mahi atawhai ki tenei, ki tenei, e
mohio nei tatou ; ko taku ia e whakama-
hara nei inaianei, ko tana ata tiaki i ahau i
toka whakawhitinga i te moana, tae rawa
atu ki Ingarani, a hoki noa. mai ki te wahi
o tana mara kua whakaritea nei hei mahi-
nga tatutanga ma tatou.
Te mea nui o taua haerenga oku hei
korerotanga maku i tenei wa, ko nga mea i
kite ai, i rongo ai ahau o te mahi a te Hahi
a Te Karaiti ki te tini o nga whenua*o te
ao. He tokomaha nga Pihopa i haere ake
i roto i nga iwi kahore ano kia ata mohio ki
te Rongo-pai o Te Karaiti. Ka kitea hoki
ki reira te kakama, te ngahau o etahi o nga
tangata o te Hahi ki te whakarite i ta Te
Karaiti whakahau ki ana tangata kia haere
ki te mea i nga tauiwi katoa hei akonga
mana. E mahi nei ano te Ropu tono
Mihinare, na reira nei i tuku mai he kai-
kauwhau i te Rongo-pai ki tenei motu i te
tau 1814. Te timatanga o te mahi a taua
Ropu tono Mihinare no te tau 1798 ; ka
tutaki hoki te 100 o ona tau i te tau ka
pahure ake nei. Ehara i te . mea ko Niu
Tirani nei anake, engari he maha noa atu-
nga whenua kua taea atu e te Rongo-pai, ko
te nuinga ano ia o nga tangata kahore ano
kia tahuri mai.
Etahi ata Ropu, ko te Ropu whakaneke
ake i te Matauranga Karaitiana, na reira
nei i mahi mai a tatou pukapuka Inoi, me
etahi atu pukapuka ; ko te Ropu perehi
Paipera hoki, na reira nei tatou i whiwhi ai
ki te Paipera reo Maori.
Te mea ma tatou, ko te whakawhetai ki te
Atua mo enei mahi nui i whakakahangia ai
ana pononga ki te mahi. Kauaka te whaka-
whetai kupu kau, engari ko te anga nui ki
ana mahi, me te mau tonu te mahara ki
tana whakahau kia kauwhautia te Rongo-
pai ki nga tauiwi katoa.
Ta Te Karaiti i pai ai mo tana iwi, ko te
tapu,  ko te mawehe i  te hara, ko te nui
haere o te matau ki a ia.    Kua whakaritea
e ia ko nga Minita hei tohutohu i te iwi, hei
whakamahara i a ratou ki tana i  whakaako
ai, hei mea i a ratou kia tupato ki nga mahi
tinihanga a te hoa-riri.    Otira ehara i te
mea ma nga Minita anake, engari me mahi
tahi te hunga katoa kua oti te iriiri ki roto
ki a Te Karaiti hei wahi mo tona tinana.
He maha nga mea  hei mahinga ma   te
tangata o te Hahi hei tautoko i   ta   te
Minita.    Tetahi, ko te inoi tonu mona kia
tohutohungia,    kia   whakakahangia   e   te
Wairua Tapu,  e ata tutuki ai te mahi kua
tukua mai nei e te Ariki ki a ia.    Tetahi, he
whakaaro ki a ia ano, kia mahi i nga meapai
katoa, kia mawehe i te hara,  kia kaua e
mangere ki te karakia ki te Atua, kia whai
tonu ki te Tinana, ki nga Toto o Te Karaiti,
hei mea e whai kaha ai, e whai manawa ai
tona wairua i roto i te Hapa a te Ariki.
Tetahi,   he whakaputa   i te  whakaaro ki
nga tamariki o tona kainga kia whakaakona
i nga Ratapu, i etahi ra hoki o te wiki, ki
nga mea e ata tupu ake ai hei pononga ma
Te Karaiti.    Tetahi,  he whakaaro ki nga
taitamariki, ki nga taitamahine kua hoki
nei i te kura i Te Aute, i a Tipene, i Huka-
rere kei whakawaia e te rewera, ka heke ai
te   tupu.     Tetahi   putanga hoki   mo   te
whakaaro o nga tangata o te Hahi i tenei
wa, ko te oranga mo nga Minita, e watea ai
ratou ki a ratou mahi ake.    I te mea e iti
ana te oranga mo te Minita,  he nui nga
whakaware mona ki te mahi kai mana, ki
te kimi oranga mona, mo tana wahine, mo
ana tamariki.   Kei te takoto ano nga Tahua
Oranga Minita, ehara i te mea rahi; ko nga
hua ano kua hoki haere.   Ki te whai tatou
ki nga  Minita kia kaha ki ta ratou mahi,
me whakamama e te tokomaha nga taimaha
o te taha ki te oranga mo te tinana    Tetahi
tikanga pai,   ko   te   kohikohi kia puta i
nga Ratapu katoa,   kia rite ki   ta Paora
whakahau ki nga Hahi o Karatia, o Koriniti;
kei waiho e te tangata kia takoto noa ana

HE  KUPU WHAKAMARAMA.
tana moni, ka pau i nga mihi takaro, i nga
mea huakore noa iho.
Tetahi  putanga nui hoki  mo nga moni
kohikohi, ko te kawe i te Rongo-pai ki nga
iwi e kuware ana o tenei motu, o nga motu
o Melanesia,  o era  atu wahi hoki o te ao.
Ma konei ka tino kitea ai te ngakau whaka-
whetai ki te Atua mo tona aroha ki a tatou.
Ki te kore tetahi e uru ki tenei mahi he
whakakore tana i ta Te Karaiti, he mea i
nga mahi a te hoa-riri kia neke ake.    He
tangata e u ana ki a Te Karaiti ka u ano ki
nga mahi a Te Karaiti.    He mea pai kia
puta tetahi kohikohi nui ma tatou i tenei
wa ka taku ata ai ki te Ropu tono Mihinare,
hei whakangahau i taua mahi, me te inoi
tonu mo taua mahi a Te Karaiti kia kaha
haere i nga wahi katoa o te ao.   Kaua ano
ia e wareware ki te tautoko i nga wahi o te
mahi e tata ana ki a tatou, ara ki te mahi i
Niu Tirani net,  i nga motu hoki e kiia nei
ko Melanesia ; kaa tukua mai nei hoki enei
ma tatou ake, ara ma te Hahi i Nia Tirani.
Me puta tonu a tatou kohikohi mo enei i ia
tan, i ia tau.
Tetahi mea hei korerotanga maku aianei,
ko te ture kua takoto i te Hinota Nui mo
etahi tangata Maori kia whakaurua ki te
Hinota o te Pihopatanga. Ma nga tangata
o te Hahi i nga takiwa e toru, e tu nei he
Hui mo te Hahi Maori, e whiriwhiri. Hei
te tau e haere ake nei (1900) whiriwhiria au
nga tangata mo te Hinota. Me mahi hoki
i te takiwa e takoto ake nei nga mea e tika ai
te whiriwhiringa o nga tangata Maori toko-
toru mo enei takiwa etoru o te Pihopatanga.
Ma te Atua tatou e tohutohu i tenei wa
kia pai ai a tatou mahi ki taua titiro iho.
HUI NUI KI TURANGA.
Ki te Pipiwharauroa,
E koro tena koe me tou
Etita. He kupu torutoru nei, hai mau atu
mau ki nga pito e wha onga motu e rua nei
ara, e te Waipounamu me Aotearoa. Tera
atu te nui o nga Hui Kohikohi moni whare
karakia o roto o te pihopatanga O Waiapu,
heoi ka tohitu ake taku korero mo te Hui i
tu ki Pakirikiri nei, i te 3 o nga ra o Maehe,
1899.
E toru nga take o taua Hui.
(1). Ko te Hui Topu o te pihopatanga o
Waiapu.
(2). Ko te kohi moni mo tetahi whare
karakia meake hanga ki Kaiti wahi o Tur-
anga.
(3). Ko te Hakari mo te Kohatu whakam-
aharatanga a te Kawanatanga o Niu Tireni
mo Hirini Te Kani-a-Takirau rangatira o
Turanga, i mate nei i te tau 1897.
I timata te hui i te tahi o nga ra o Maehe.
I hui mai nga hapu o tera wahi o tera wahi
o roto ano i te pihopatanga o Waiapu.    I
neke atu i te kotahi mano nga tangata i
whakamine  mai ki taua hui.   E toru nga
whare nunui  o taua marae.   E rua nga
whare moenga, kotahi te whare kai.   Ko te
roa o   te   whare kai   e  48   iari.   E rua
nga teepu   kotahi   ki tetahi  taha   kotahi
ki tetahi taha, me nga mea katoa ano hoki a
te pakeha e rite ana mo te teepu.   Heoi
neke at ui te  300 tangata e whakaeke ana
i runga i nga teepu i te kainga kotahi. Ka
nui te pai o te whakahaere katoa o nga mahi
o te marae.    Tera ano etahi mahi o taua
marae e kiia ana he mahi ahuareka ara
he   whakatangi   Peene,   he haka, he poi.
[  te   pakeha   te    peene    heoi    inaianei
kai te Maori.    I   Parihaka   te   poi,   heoi
naianei   kai   nga   wahi   katoa,   akuanei
ra   he    pewhea   te   tukunga  iho.     He
mahi ahuareka te poi ki te titiro atu, engari
ki taku mohio taihoa ka waiho kai atua mo
etahi iwi, pera hoki me te Whiti raua ko
Tohu.
Tokowha nga minita i tae mai i te tima-
tanga tonutanga iho o tenei hui, Rev M.
Waaka, Rev T. Huata, Ren A. H. Rangi,
and H. T. Huata.
I te wha o nga ra katahi ka nui atu nga
tangata me nga minita hoki.
E tukua ana te kauwhau ki tenei minita
ki tenei minita i te ata i te ahiahi. Ko nga
kai hapai himene no Ngati-pahauwera, no
Mohaka. Ka nui te pai o nga kupu kau-
whau, Engari ki taku titiro ara ki te hunga
e whakarongo mai ana, e rite ana ki te
kupu whakarite a te Karaiti mo te kai Rui. I
penei ai taku kupu he tokomaha no nga wha-
kahaere ke i tae mai ki taua Hui, he Ringatu,
Momona, Kaupare, me era atu. Otira
ahakoa maha enei whakahaere, i nga
minita tonu o tenei Hahi, nga karakia
katoa, a mutu noa te Hui.
I te 4 o nga ra ka takoto te Pereti Kohi
moni mo te whare karakia, puta ake te
moni e £501 Os Od.
Ko te kohi nui tenei o nga kohi whare
karakia katoa a te iwi Maori.
I te 5 onga ra ka hui katoa matou ki te
whare karakia i Manutuke e kiia nei ko te
Tokotoru Tapu. Ka tutaki hoki matou nga
minita maori ki nga Kaumatua nei kia Pi-

HE KUPU WHAKAMARAMA.
hopa Wiremu raua ko te Atirikona Hamiora
Wiremu. Ka hui katoa nga minita i konei e
21, ara, koia enei nga ingoa
Renata Wiremu, Pihopa o Waiapu
Arch. H. Wiremu, o Hawke's Bay
Rev. H. W. Wiremu, o Gisborne
    G. Manihera, o Opotiki
    W. Kutia, o Tauranga
,,    A. Wiremu, o Te Aute, Heretaunga
    T. Huata, o Wairoa
    M. Turei, o Rangitukia
,,   M. Waaka, o Turanga
   H. Waitoa, o Kawakawa
,,    E. Kawhia, o Whareponga
,,    H. Pahewa, o Te Kahanuiatiki
,,   M. Pahewa, o Tokomaru
,,    R. Te Aihu, o Whangara
,,    A. H. Rangi, o Mahia
   Nirai Runga, o Petane
,,    K. Manahi, o Heretaunga
,,    A. Te Awekotuku, o Rotorua
   Hoete, o Taupo
,,   B. Haumia, o Maketu
   A. Tamihere, o Whakataane
,,    H Huata, o Mohaka
Tokorua  nga minita kihai i tae mai ko
T. Tapeta me R. Rangamaro.
I timata te Karakia a te Pihopa ki te
whakatapunga o te Tokotoru Tapu mo nga
mahi anake ki te Atua. Ka panuitia te
whakatapunga e Ahipene Rangi i te tomo-
kanga atu i te kuwaha o te whare. Ka
mutu ka korerotia e te pihopa te Waiata
24. me te korero ano nga minita ia ratou
e haere atu ana ki o ratou nohoanga. Ka
timata ko te karakia nui. I te Atirikona te
kauwhau, te rarangi kei a Ruka 17, 19.
He nui te pai o te kauwhau a te Atirikona.
Te wahi timatanga o tana kauwhau, he
whakaoho i te whakaminenga kia anga nui
atu ki te whai ia te Karaiti. Te wahi
whakamutunga, he tino pehi atu i nga mahi
tohunga Maori.
Te moni ohaoha o tenei karakiatanga i
tata ki te £5 0s Od.
Ko nga tangata i tango i te Hapa e 80.
I te karakia nui i muri o te tina kihai te
pihopa    i tae   mai, i ahu ke  atu   ia  ki
* nga   Pakeha     Ko   te   Atirikona   te   kai
whakahaere o tenei karakia.  I a Matiaha te
kauwhau  Rarangi  I Kori 15, 10.    He pai
te kauwhau a Matiaha Pahewa.
I te 6 o nga ra ka tu te Hai Topu. Ka
whakatu-wheratia e te Pihopa ki te inoi.
Muri iho ko tana whai korero, te wahi
timatanga o tana whai korero he whakahau
ki nga minita ki nga Mangai-Reimana me
te Hui katoa hoki kia whakawhetai atu
ki te Atua mo Ana atawhainga maha i a
tatou i nga tangata. Te wahi whakamu-
tunga o tana whai korero ko tana whakahau
ki nga tangata kia kaha te whakatipu i nga
mahi o te Rongopai, kia neke haere ai to
tatou pai ki te aroaro o te Atua, kia whai
kororia ai te Atua i runga i a tatou mahi.
Otira tera atu te momonatanga o nga kupu
a te Pihopa. Engari ka tukua atu ano te
kape o tana whai korero.
E rua nga ra i whakahaerea ai nga korero
o te Hui katahi ano ko, mutu. Ite 7 o nga
ra i te ahiahi ka mutu te Hai. I te 8 o nga
ra ka pakaru atu nga tangata ki tona wahi
ki tona wahi.
Heoi ano na to hoa   pononga i roto
i te Ariki,
(REV.) HEMI P. T. HUATA,
Mohaka, Hawke's Bay.
Maehe 15. 99.
TE URUPA O TE MATENGA.
I ta te whakaaro i hua ai, i ta te waimarie
hoki, haere ana ahau ki Poihakena (Syd-
ney). E wha o matou ra i rere atu ai i
Poneke ka u ki te kainga rongo nui nei ki
Hirini. He tino ataahua te wahapu o
taua taone, ano he roto. Hei te kaipuke
huhua ana mai i te kaipuke whawhai
tae noa ki tenei i te poti-whaka-
whitiwhiti nei. I to matou po tuatahi ki
Hirini ahua rereke ana nga mahara i te
huhua o nga mea hei matakitaki ma te
kanohi tauhou. E rere ana, e turituri ana
ona waka huhua, e karanga ana te reo o te
tini o te tangata, e ngaweki ana te mano o
te tangata i ona tiriti te kiri ma, te kiri
kaunenehu, me te kiri mangu. Ko Hirini
tenei taone ara ko Poihakena. E kore e
pau i au te korero te nuinga o nga mahi,
me nga mea i kitea e ahau. Tera ano te
tino tikanga o taku haere. I haere au ki.
te hui a nga tangata kareti. He hui tino
pai, nui atu te atawhai te kaingakau o te
Pakeha ki ta ratou manuhiri Maori kia
Hamiora Hei me ahau. He aha i kiia ai te
aroha o te Pakeha ! I kawekawea matou
ki ona wahi. I te mutunga o te hui ka
mauria au e tetahi takuta ki Paramata, he
taone e tata ana ki Hirini. Ko Paramata
tenei i noho ai a Te Matenga (Rev. Samuel
Marsden); i konei ka kite nei ia i a Toki
raua ko Hura. I te papai o ana maia,
koingo ana te ngakau o Te Matenga kia

HE KUPU WHAKAMARAMA.
kauwhautia te Ingoa o te Karaiti ki nga
Maori kai-tangata o Niu Tireni. I tomo
maua ki roto o tona whare karakia. I
tetahi taha o te whare e piri ana tetahi
kohatu, he whakamaharatanga ki taua
kaumatua, na etahi Maori o Aotearoa. Ko
te whare tenei i tohe ai a Te Matenga ki
tona iwi kia inoi mo te iwi Maori kia
Whakatahuritia ki te Rongopai o te
Ora, o te Rangimarie. Ka puta ata maua
ko taku hoa takuta ki waho, katahi
ka ahu whakarunga, ka haere i te huarahi i
kopikopiko ai a Te Matenga. I whakaaturia
ruai ano ki au tona whare i noho ai tera,
engari he tangata ke kei roto inaianei. Ea
tika atu maua ki te Urupa. I wareware i
taku hoa te wahi i whakatakotoria ai te
" Apotoro o Niu Tireni." Katahi maua ka
rapu haere i te urupa ; naku tonu i kite. I
penei nga korero o tona kohatu—
" Ko te Matenga, te tangata tuatahi ki te
kauwhau i te Rongopai ki te iwi Maori, i te
tau 1814 etc."
Tau mai ana te aroha ki au, hoki ana
nga whakaaro ki te wa kainga. Ea noho au
ki runga i te urupa o te matua o te iwi
Maori, a ka puta mai etahi, whakaaro ki
toku ngakau. " Ae ! no Tihema 25, 1814
i pa ai te reo o Te Matenga i Kororareka, i
mea ai—" He kai kauwhau tenei ahau ki a
koutou mo te hari nui, meake puta mai ki
te iwi katoa." Eo te 84 tenei o nga tau o
te uunga o te Rongopai ki te whenua o taku
iwi, a kei te pehea ratou inaianei ? Eo
etahi kei te noho noaiho, ko etahi kua
whakarere i te whakapono, ko to nuinga o
nga mea e mau ana ki te karakia kei
te karakia a ngutu noaiho pea, kua huhua,
nga karakia, nga karakia Pakeha, me nga
karakia Maori, a kua aru katoa ratou i enei.
Kua whakarerea e etahi to ratou Hahi tua-
tahi to ratou whaea. Kua marara ke noatu
ratou ano he hipi ngaro, mehemea nei
kahore he hepara. Kei te hohoro tonu to
ratou ngaro, a e kiia ana e te Pakeha, meake
ngaro i te mat» o te whenua." I au e penei
ana, ka pupu ake tetahi inoi i taku ngakau—
" E te Atua kaha rawa mahara mai ki
taku iwi. Kaua e maharatia e koe o ratou
warewarenga kia Koe. Whakaminea mai
ratou kia kotahi te kahui. Tohungia ratou
i te mata o te whenua, a meinga hoki ratou
' hei whakamoemititanga i runga i te
whenua," !
E toku iwi aroha, tena ra koutou katoa.
Na ta koutou pononga.
REWETI T. KOHERE.
PANUITANGA.
Poneke, Pepuere 9, 1899.
He panui tenei kia mohio ai nga tangata,
nga hapu me nga iwi Maori, kei te ata
tirohia e te Kawanatanga nga mahi a nga
tangata e kiia nei he tohunga ratou, i te
mea he nui nga kino e tupu ana i roto i te
iwi Maori i runga i nga mahi a aua tohunga.
Eo te mahi a aua tohunga he whakawai
i ga tangata, he ki ka ora i a ratou nga
turoro me nga mate katoa, ko te tukunga
iho rere ke a a, a pa ana te mamae nui ki
nga tangata e mahia ana e ratou, mate iho
etahi. Eo tetahi hoki, o kiia ana e whaka-
kake ana ratou ki te ture me te whakakiki i
etahi kia tahuri atu ki ta ratou mahi
Na, ko te kupu tenei a te Kawanatanga :
Kaore, te Kawanatanga e pai kia tinihanga-
tia tona iwi Maori, kia whakamamaetia e
nga mahi kino me nga kupu maminga a aua
tohunga, a e kore hoki te Kawanatanga e
whakaae kia kake te tangata ki runga ake i
te ture. Na, reira, me tupato nga Maori,
kei whakarongo ratou ki nga kupu whakawai
a aua tohunga, a kaua hoki e rongo ki a
ratou tohutohu ki a ratou whakahau ; na,
he kupu atu tenei ki nga tohunga, kia
tupato hoki ratou ki a ratou, notemea hoki
he matakite te ture, he roroa, ona ringa-
ringa ki te whatoro atu i te tangata hara, a
ki te tupono he mate ki te tinana o te
tangata, a ki te hemo rawa ranei tetahi i
aua mahi, heoi ka tukuna aua tohunga ki te
ture, a ka whiua ratou. A, kua whakahaua
nga pirihimana kia tirotiro tonu i aua
tohunga mahi kino, a ki te hopu i a ratou
ina takahi ratou i te ture.
NA TE HETANA,
Minita mo te Taha Maori.
TE RAUKAHIKATEA.
No te 9 o nga ra o Maehe i timata ai te
kura minita o te Raukahikatea. Nga kai-
whakaako o tenei kura ko Rev. Hapata W.
Wiremu, M.A., me Rev. Hector Hawkins.
Tokowaru nga tangata kei te ako inaianei,
hui atu ki a ratou wahine me nga tamariki
ka tekau-mai-iwa. Eo nga ingoa enei o aua
tangata, o ratou kainga me o ratou iwi.
Turuturu M. Ngaki, Te Puke, Te Arawa ;
Te Muera Tokoaitua, me tona hoa-wahine me
Tuihana, Rotorua Te Arawa ; Tuahangata
Pereiha, Maketu, Te Arawa ; Eru Hakaraia
me tona hoa wahine me Rihi, Awanui, Te
Karawa ; Mokai Kekero, me tona hoa wa-
hine me Titaha, Waitotara, Taranaki; Nga-
rauru ; Te Iwiora Whakarua, me tona hoa,

HE KUPU WHAKAMARAMA.
wahine me Ngarongoa, Waitotara, Tara-
naki, Ngarauru ; Wiremu Keretene,
Kawa Kawa, Ngapuhi ; Matene Naera
me tona hoa wahine me Hemaima. Hoki-
anga, Ngapuhi; Te Ropere Tahuri-o-Rangi,
me tona hoa wahine me Mihirini, Rotoiti,
Te Arawa ; Ko te Reweti Kohere kei konei
e noho ana inaianei, e ako ana ano i ana
mahi o te kareti i Christchurch.
E hoa e Peneti ana ka tukua atu etahi
kakano iti nei, hei whangai i ta tatou manu
i a Te Pipiwharauroa. Na Matou katoa
tena kohikohi. Hei nga po hua pea te kai,
ka tuku ata ano i etahi. Tukua mai etahi
kape o Te Wharauroa kia matou, hei tau e
hiahia ai. Heoi, ma Te Atua koe e whaka-
kaha ki te hautu i nga mahi o te Hahi.
Kanui to matou ora,- a nei rawa to matou
mate he ruarua rawa no matou. Kowai ra
e haere mai hei noho i etahi o nga ruma o
te whare nei ? Tena taria.
TURUTURU M. NGAKI,
Maehe 15, 1899.   Te Kau Kareti, Gisborne,
HE INOI MO TE KARETI.
E IHOWA., e te Atua, ko koe nei te Kai-
homai o te matauranga, o te pai katoa, he
inoi tenei na matou kia titiro atawhai mai
koe ki tenei Kareti. Awhinatia tonutia mai
nga kai-whakaako me nga akonga, kia ata
mahia ai e tenei, e tenei, kia whai hua pai
ai nga taonga kua homai nei e koe hei
mahinga; tiakina hoki o matou tinana kei
pangia e te mate, me o matou wairua kei
poke i te whakaaro kino; ko Ihu Karaiti
hoki to matou Ariki. Amine.
TE  HURINGA  O  NGA TAU KOTAHI
RAU O TE ROPU TONO MIHINARE.
Me panui tenei i te mutunga o te Karakia
o te Ata, o te Ahiahi, a te 9 o o nga ra o
Aperira.
Ki nga Winita, ki te iwi Maori hoki o te
Hahi i te Pihopatanga o Waiapu.
E oku hoa aroha, tena koutou.
I puta taku kupu, i taku whai-korero ki
te Hui o te Hahi Maori i mua ake nei, mo
te Ropu Tono Mihinare o te Hahi i Ingarani
ka tutuki nei ki te 100 nga tau.   Tona ra
huri-tau, i rite nei ki te ra whanautanga, ko
te 1.2  o Aperira.   Heoi he kupu tena ki a
koutou, kia puta he inoi ma tatou a  taua
ra mo te mahi, a taua Ropu tono Mihinare
kia manaakitia tonutia e te Atua, mo nga
kai-mahi hoki kia tokomaha, mo nga tangata
katoa o te Hahi kia kakama ki te tautoko i
taua mahi, ara i te hora haere i te Rongo-
pai ki nga iwi katoa o te ao ;   me te whaka-
whetai ano mo taua karanga i a tatou i roto
i te pouri ki tona marama whakamiharo.
Ko te mea pai, me huihui nga tangata
kaitoa o ia kainga, o ia kainga ki te karakia i te
awatea ranei, i te ahiahi ranei. Tena nga
waiata, nga upoko, me tetahi inoi mo taua
karakia.
Na to koutou matua,
na TE WIREMU, PIHOPA.
NEPIA, 17 Maehe, 1899.
MO TE 12 O APERIRA, 1899.
Nga Waiata, 72 96.
Te Upoko tuatahi, Ihaia 49 ki ra. 14.
Te Upoko tuarua, Epeha 3 ki ra. 14.
He Inoi mo uaua ake o te Inoi a Karihotoma.
E te Atua kaha rawa, nau, ara na tau.
Tama, na Ihu Karaiti, nga Apotoro i
whakahau kia haere ki te ao katoa ki te
kauwhau i te Rongo-pai ki nga tangata
katoa ; he whakawhetai ta matou ki a koe
mo tau karanga i a matou ki roto ki tau
Etahi. Mau matou e mea kia kakama ki te
whakarite i tau kupu, kia takare ano ki te
whakaatu i tau huarahi ki runga ki te
whenua, i tau mahi whakaora ki nga tauiwi
katoa. titiro atawhai mai ki nga tauiwi
kahore ano kia mohio ki a koe, ki nga mano
tangata e noho marara nei, ano he hipi
hepara-kore. E te Matua i te rangi, ko koe
te Ariki o te kotinga, whakarongo mai ki
a matou inoi, tonoa hoki kia tokomaha he
kai-mahi ki tau kotinga. Ma tou aroha
noa ratou e mea kia tau mo ta ratou mahi ;
tukua mai ki a ratou te wairua o te kaha, o
te aroha, o te whakaaro pakari ; kia mana-
wanui ratou ki nga mea uaua ; kia riro hoki
kota ratou whakahaere tika, ko taratou ako,
hei whakapuaki i tau kororia, hei kukume
mai i nga tangata katoa ki te ora. ko Ihu
Karaiti hoki to matou Ariki, Amine.
NGA KAUTE   O  NGA   MONI  MO  TE
PIPI WHARAUROA MO TE TAU TIMATA
MAI I A MAEHE 1898 KI A MAEHE 1897.
NGA MONI RIRO ATU.      £    s.d.
To Printing       ...        ...        ... 28 156
 Postages       ...        ...        ...    5 112
 Clerical duties         ...        ...    O 19O
„ Cash in hand           ...        ...    O 142
£35 19 10
NGA MONI RIKO MAI.      £    s.  d.
By Subscriptions...        ... 32 19 10
,, Special donation for new title
page    ...        ...        ...    3    O   O
£35 19 10
F. W.  CHATTERTON,
Kai Tiaki o nga moni,
COLONIST PRINT.]