Te Puke Ki Hikurangi 1897-1913: Volume 2, Number 2. 15 March 1899


Te Puke Ki Hikurangi 1897-1913: Volume 2, Number 2. 15 March 1899

1 1

▲back to top

2 2

▲back to top
[NAMA 1, O TE TAU 2.]TE PUKE KI HIKURANGI,   MAEHE WENEREI 15th 1899.            [Wharangi No. 2]


Tiriti O Kohimarama
 Tiriti O Waitangi
 Aotearoa
 Tamatea-Mai-Tawhiti
 Tamatea-Pokaiwhenua
 Tamatea-Ure-Haea
 
Wairarapa
 
Karaitiana Te Korou
 Tamawhakakitea R. A. Tuhokairangi
 Pane Te Uruorangi
 Koroneho Arona
 A. W. Tuhua
 Kingi Ngatuere
 Pahira Anaru
 Pahoro Paraone 
Ropoama Meihana
 T. Morehu Tuhua
 Te Otina Te Aroatua
 Te Arorangi Hohua
 Ema Anaru
 Wiramina Ropoama
 Wata Arama
 Wirihata Hoani Pohotu
 Rawinia Hamuera
 Apikara Hamuera
 Metapere Ngatuere
 Arete Mahupuku
 Ateneta Pahira
 Te Kura W. Mahupuku
 Momokiingi Te Takou
 Ani Ratima
 H. H. Te Miha
 R. T. Whanganuiatara
 Heni Piripi
 Hangahanga-kiterangi
 Wikitoria E. Te Maari
 Nikorama Te Mari
 Ene Niko Te Maari
 Nati Amorangi 
Mihi Amorangi
 Hukinga Kereama
 Hone Kereama
 Hori Te Tauria
 Mere Te Tauria
 Heemi Paratene
 Kaki Pera Tui
 Morehu Kaki
 Rawhira Mataira
 Repa Pera Tui
 Henare Mokai Rotia 
Paratene Ngakooti Matenga
 Hera Tutu 
Pane Tunuiarangi
 Terina Purakau
 Tutu Te Whaiti
 E. P. Te Maari 
Ihaka Kuaha
 Rawinia Meihana
 Taukuta Raharuhi
 Pani Te Ata  Tuhokairangi
 Hera Karauria
 Kahu Tutura
 Rina Ihakara
 Ihaka Whakake
 Te Iwi Ngaroto
 Taka Heemi Te Miha
 Ruiha Te Miha 
Iraia Te Whaiti
 Maikara Te Whaiti
 Whanau Tane Te Maari
 Whare Ihaka 
Ehetere Mita
 Pani Mita
 Hariata Repa
 Amiria te Maari
 
Waipatu
 Tamahau Mahupuku 
Timi Kara
 



3 3

▲back to top
[NAMA 3 O TE TAU 2.]TE PUKE KI HIKURANGI.     MAEHE WENEREI 15th 1899.            [Wharangi No. 3]

ku reta i tuhi ai kia te Arawa, me taku wha-
kaatu i nga Mema, me te Komiti; me   nga
mahi ma te Komiti, ka korero hoki a Mohi i
tukua ai e ia ki te, Tiupiri   taku reta, kia ki
te ai nga Iwi o nga Motu e rua nei, naku ta-
ua mahi, he kume kume mai naku i nga Ra-
ngatira o te Tai-Rawhiti,   me te Arawa, hei
whakatu mo te Poari kia tu ai, he mahi ti-
nihanga naku, he  patipati kia te Arawa, he
kore no matau e karanga kia hui nga tangata
o Heretaunga, kia rongo katoa ia matau ko-
rere o Poneke, koia -te take i tuhia ai e ia o
matau Ingoa.  Taku whakautu mo nga kore-
ro a Mohi, he ki atu naku kia Ngati Kahu-
ngunu, ko taku reta kia te Arawa, ehara i te
patipati i rongo au ki te   Takapau i   tetahi
reta o te Arawa, kua   tae atu te reta a Mohi
kia te Arawa, kauaka e Tautoko i te Pire. E-
ngari me Pitihana mai koutou, rae Turaki i
te Poari, kaati ko te Arawa kua Turaki katoa
i te Poari, kaati ko te   take tena i whakaatu
ai au i nga   korero o   Poneke kia te Arawa,
kia rongo mai ano koutou,   te hui nei kaore
ano au kia tinihanga ki nga Iwi o nga Motu
nei, tae noa mai ki   taku reta e korero nei a
Mohi, maku e  whakaatu Kia rongo koutou i
nga mahi a Mohi i ta   ratau Pitihana. E ki
ana kaore o matau   Whenua o nga   tangata
whakatu i te Pire. Tetahi he   Ware matau.
Te rua o nga mahi a   Mohi, ko   te Rarangi
Ingoa o te Hika O Papauma, hoatu ana e te
Mema o taua Iwi kia   Mohi raua ko te Heu-
heu, hei Turaki i te Pire, ko   taua   rarangi
Ingoa mo te whakatikatika i te Pire, ka tono
au kia Mohi ko te   Upoko o taua rarangi I-
ngoa he mea Perehi, mauria atu ana e Mohi
tapahia ana te Upoko, no te taenga mai o te
Waea a Kaipoho  kia   Tuhua, ko te rarangi
Ingoa o te Hika O Papauma mo te whakati-
katika i te Pire ka hoatu e au kia Mohi rana
ko te Heuheu, me taku ki atu homai ano te
Waea, me te rarangi Ingoa kia au, kore rawa
i homai, oti tonu atu kia raua ko te Heuheu,
no muri ka tuhia e  au te reta kia Kaipoho,
. kia tuhia mai ano to ratau rarangi Ingoa, ka
tukua kia Tamahau, na Tamahau i tuku mai
kia maua ko Paratene Ngata, ka rua nga ra-
rangi Ingoa o tena Hapu, ko nga mahi kino
tenei a Mohi, kaore aku mahi penei. Tetahi
o aku kupu mo te ki a Mohi, e ki nei he pa-
tipati naku ki nga rangatira, kia riro mai hei
whakatu mo te Poari, ko taku Ingoa kai ro-
to i te Komiti, mehemea no te taha Tuaraki
au, kua tono au kia   Timi Kara kia Unuhia
taku   Ingoa   ki   waho, kua   ki   atu au he
tangata Turaki au i te Pire, te rua o aku ku-
pu me hoko e koutou o koutou Whenua ki te
Kawanatanga, ki te mau atu o koutou Whe-
nua, kaati he Parau   te Komiti   nei, ko aku
korero tenei mo nga korero a Mohi, ka utua
e Mohi mo ta ratau   Pitihana,   ehara i a ia -
tera mahi, engari na te   Roia. Ka utua e au
Kaore ko nga tangata   nana taua korero ko
Mohi. Ko Mangakahia. Ko Niniwa. Ko He-
nare Parata, ko te tangata i korero kia maua
ko taku Tuakana ko   te Heuheu, i ki atu ia
ki ko tenei kupu, waiho i waho, ka hinga- te
Pitihana, ka ki   mai a Mohi, kaore kaati to-
nu, ko tenei mahi kino na Mohi, kaore i utua
e Mohi, penei ana   te takoto o enei kupu.

Mo te Pooti: Ko Taare anake te tangata i
marama tana korero mo te Pooti. Ko Mohi
kaore oku taringa i rongo. 1 penei taku ro-
ngo kia Mohi. E toru o tatau Awhekaihe,
Ko te Kakakura, tona tuunga hei Mema, u-
tua ake tona Pooti ki te moni, ko Wi Pere,
ko Timi Kara, ko enei Awhekaihe he kamu-
pene, he Poari, ka mate nga, Iwi o te Tai-
Rawhiti, kaati no enei Awhekaihe te kino ka
rere noa mai te kino kia au, ki tenei Awhe-
kaihe, ko te kupa tenei i rongo au ki tona
waha i te hui i te Wairoa, to matau hokinga
mai ki te kainga nei, korero ana au i aku i
rongo ai, korero ana a Mohi ia ana i rongo ai
i muri iho ko te marena, o Neri Akuhata ra-
ua ko Kino, i Matahiwi, i hui katoa. matau
ki reira, ka tikina ano nga korero ki nga ko-
rero o te Wairoa, o nga hui katoa, ma nga
wehewehenga o Mohi, raua ko te Teira, inga
huinga katoa o te Kotahitanga, kiia ana e
Tomoana tana kapu, kua mutu ia ki te "Ti-
riti a Ngapuhi. Ko te Kotahitanga tana e
pupuri, he nui nga korero a raua, a maua
hoki, engari tetahi o a raua kapu, me wha-
kaatu e maua te ora o. te Poari, kia mohio
ai nga Iwi o Heretaunga. Ea utua e maua
tahi, kaore a maua korero mo te Poari, kua
nuku te Pire mo tera tau, kaore a maua kupu
kua puta te Komiti, kua whakaparau tonu 
koutou, kaore a maua korero. Tetahi kupu a
Tomoana kia Mohi, kia tono atu ki te "Tiu-

4 4

▲back to top

5 5

▲back to top

6 6

▲back to top