Huia Tangata Kotahi 1893-1895: Volume 2, Number 9. 14 April 1894


Huia Tangata Kotahi 1893-1895: Volume 2, Number 9. 14 April 1894

1 1

▲back to top
   HUIA  TANGATA  KOTAHI.

   NAMA   9. HATAREI, APERIRA   14, 1894. PUKAPUKA   2.

  Tukua mai te whangai i mua ka rere atu te

Manu. E hara i te tika ma te hanga kua utu, i

tana Pepa e utu te Pohitangaki te hunga kaore

ano i utu.

  Kote  utu mote  pepa nei ite tau, kotahi

pauna, kite tuku mai te tangata i tana pauna,

ite Pohi, me Rehita rawa, ka tuku mai; kote

tuhi me penei

    Kia Ihaia Hutana, Etita o Huia,

                        Hehitingi Nepia.





     PANUITANGA,

  Kupu whakamarama ki nga hoa ki te tuku

 moni mai koutou, mote Pepa nei, me tuku mai

 i nga moni ota o nga Poutapeta, kaua i nga

 Fane Kuini, he mea ua ua te homai moni mo

 nga Fane kuini i konei













   HATAREI, APERIRA  14, 1894.

 KOTAHI PUTANGA  ITE WIKI

      

 KITEA e matou  i roto inga

   Nupepa Pakeha te taenga o te

    Pirimia ki Ruatoki whakatane

 E ki ana he nui a te Urewera i hui

 ki reira, a e kia ana, kua rereke

 te ahua o te Urewera i to mua

 ahua, kua tahuri ate Urewera ki

 te Awhina i te Kawanatanga, a E

 ai ki te korero o te Nupepa ko

 taua takiwa i mua, he huinga no

 nga Roma, ara no nga Hauhau i

 nga wa o mua, a e kiia ana ano

 kua mutu nga raruraru i waenga

 nui ia te Urewera me te Pakeha, kua

 whai ratou inga ture i hanga e te

 Kawanatanga.

   Otira kaore te ngakau i te wha-

 kae mo enei korero kua tautoko

 nga Rangatira katoa o te Urewera

 i te Kawanatanga, Engari pea e

 maringi ana mai te Au, ote kupu

nei i runga i etahi anake o nga

Rangatira o Tuhae, Ina hoki e kii

ana te Pirimia kia whakae rano te

hunga o te Urewera kua tau nei

he warati mo  ratou kite whaka-

mutu  i nga raruraru katahi ano

ka unuhia  te Warati i runga ia

ratou. No  reira mehemea kei te

mau   tenei i runga ia ratou me

pehea e uru mai ai taua hunga ki

roto i te kahui Rangatira tautoko

i te Kawanatanga, kua whakaatu

ria nei i roto i nga Nupepa Pakeha

me te Nupepa Tai Hauauru Mera.

  Tenei hoki kua kite pea ngahoa

 i te Reta a te Makarini Tamarau,

 e mau i te Huia Nama 7 o te 7 o

 nga ra o Aperira nei e mau i te

 wharangi tua 4, E whakatu ana i

 nga tunga hui a Tuhoe i nga ra o

 Pepuere, e whakaatu  ana hoki

 inga Putake i oti i aua huinga, a

 ku aua Putake he take e kore e

 whakaetia kia mahia  ki to ratou

 takiwa, No reira i runga i te

 nga o nga kupu nei me tona tatu

 tanga, me pehea tatou e Waiata i

 te Waiata  o  te hari, kua  puta

 ake nei k era iwi o te motu nei,

 Ina hoki konga huarahi ano tenei

 i puta ake ai nga raru ki waenga

 nui i te Pakeha raua kote maori i

 runga i tenei motu i roto o nga ra

 kua hori, ara, kote hoko me te

 ruuri, No muri mai nei kote kooti

 whenua maori, a ka raru ano, aha

 koa  tohe tatou kia puta  ki 

 kia hopu o tatou ringa ki te tika,

 e kore e puta, aha koa puaki mai

 te kakara o nga whai korero, kia

 te Urewera i Ruatoki, aha koa

 hongi atu o tatou Ihu i te kakara

 i konei, e kore rawa e hipa i te

 raru. E ngari ka pena  ano i te

 kakara e rangona nei e te Ihu a

 memehanoa, I te mea hoki kua

 oti tatou te taiapa e te Ture, ano

he taiepa Poaka, heoi ano tate kai

tiaki he tango mai ki waho i taana

i whakaro ai ko tenei e Patu, a ko

enei hei hoko kinga Putia, E kore

rawa o tatou kanohi e moe, ara <>

tenei whakapaparanga, ka puta

mai tenei aue tanga nui kua tima

ta tia nei.

  Kua  oti i to tatou manu te wha-

kamarama  nga tikanga ki era atu

iwi, a kua puta te kupu kia wehea

to ratou mana  ma ratou ano e

whakahaere, a, Heaha hoki tatou

 te whakakotahi ai i runga i tera

huarahi, kei mau ana ano te kaha

 e titiiro ake nei i raro, mete Wai-

rua ora i roto, Mahia ra te mahi

 kei tara ana te tinana, kei tukua

nga tangata marohirohi kia wha-

rara, a ka he te mahi.

  Tenei ano ka tukua ki te Pepa

 nei nga korero o taua hui.







    NO HERETAUNGA

     I panuitia i mua ake nei, ka noho te kooti

whakawa  whenua maori ki Hehitingi ite iwa o

nga ra o tenei marama, engari ite mea kua

haere ke te Tumuaki ki Ingarangi nekehia ana

mo  tetahi ra taihoa nei ka whakaaturia, engari

ko te whakataunga o to Poraka o Moteo, ka

 haere tonu i konei, ku mutu ka haere ki Wai-

 pawa ite rua te kau ma whitu  onga ra kite

whakarite ite Wawahanga ote Poraka o Waiko-

piro i waenganui ite kawanatanga me  nga

maori, kote Tiati mote whakataunga o Moteo

ko  Tiata Patara, ko Hohepa Horomona   te

Ateha.

  Kua  puta tetahi korero ki roto i te Nupepa

Herara o Nepia mote Haerenga ote Tatana te

Pirimia kite Urewera, ko taua korero e penei

ana: —Kua rongo matou kua whakaae  nga

 maori, kia haere te Pirimia, ki ana wahi e pai

ana  ite Urewera kia ia a e patai ana hoki te

Nupepa  Herara, He aha ra te take i whakaae

ai nga  maori kote Pirimia rawa  te tangata

mana  e haere tenei whenua, a ko Rore Karahi

2 2

▲back to top

3 3

▲back to top

4 4

▲back to top
HUIA TANGATA  KOTAHI, HATAREI, APERIRA 14.

        PANUI.

                          ———*———



       TANGATA  MATE.

        Kua hemo A Mita Ngapu, tamaiti a Kehu Te

       Poa, i hemo kite Kohupotiki  i te 31 o nga ra o

      Maehe nei ko ona tau e waru, he tamaiti wha-

       kaaro nui, ki nga mahi e whakaritea ana e ona

       Matua, aha koa te roa ote kura ki Karaiwa ka

       tae tonu aia i ngara katoa, a i pahi ano aia i

       nga whakamatau o nga karaihe Tuatahi tuarua.





        Kinga hoa tuhi mai he moni kua tukua mai

       hei utu mote Nupepa i te tau—

                                                                                    £     s    d

       Tamati Tautuhi........ 100

       Te Piwa........ 100

       Reupena Erueti........ 100

      PANUITANGA.



  Kinga Iwi katoa ote iwi Maori. E noho

 Aoteaaroa mete Waipounamu.

  Kua  oti ite Komiti o Huia Tangata

Kotahi Nupepa  te 

e mau i raro iho nei.

  1. Ko tenei Nupepa, he Nupepa Maori

i  raro  ite kotahi tanga o  te Tiriti o

Waitangi. E tu ke ana tenei Nupepa 

nga mana Kawanatanga Pakeha, mo em

 ata tangata e hua ina nei he Pakeha,

   2. E taia ana nga korero o nga hai ina

 tukua mai. Menga Tongo korero, menga

 •whanautanga tamariki, marenatanga,

 menga tangata mate mera ata korero e

 tika ana.

   3. E kore  e taia e tenei, Perehi nga

 korero whaka  kino  ingoa mote  tahi

 tangata. He  mea  tino kino hoki tena

 kinga Perehi katoa ite ao.

   4. Me whakaaro nga iwi onga motu

 nei ki te oranga mo tenei Nupepa. Ara

 kia  rite to whakaro kite ngaki oranga

 kia whai kaha ai nga kaimahi o tenei

 Nupepa.

   5. Ko tenei Nupepa e timata atu-ana

  inaianei No reira ka whakarohia ki tenei

       patanga ite         ki te tangata

  e tono ana, kia tukua atu te Nupepa kia

  ia.

    6. Ko te atu mo tenei Nupepa, ite tau.

  Kotahi Pauna. Ka  tukua tonutia ki te

  tangata e taku mai ana ite Paana mote

  Nupepa ite tau. Ko tenei moni he moni

  iti rawa ara te paana kotahi inga moni e

  ruke-a noa tia ana e te tangata ite tau

  kotahi.

    7. Kia kaha nga Rangatira nga hapa

  ia wahi ia wahi o Aotearoa mete Wai-

  pounamu ki te awhina i to tatou Nupepa.

   Hei Reo hei taringa mo tatou hei whaka-

   ata hoki kia tatou inga mahi o to tatou

   kotahitanga.

     8. Kia marama te tuhi mai ate tangata

   i tona ingoa mete ingoa ote kainga

   mete  Poutapeta hei takanga  ata ite

   Nupepa.

     9. Me taiki te tangata i tana Nupepa.

   Kana  e rukea noatia ko to tatou kuare

   hoki tenei ki a tatou Nupepa ka mata te

   korero ka riro ata i tetahi tangata ngaro

  atu. \_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_ \_ \_