Huia Tangata Kotahi 1893-1895: Volume 2, Number 17. 09 June 1894


Huia Tangata Kotahi 1893-1895: Volume 2, Number 17. 09 June 1894

1 1

▲back to top

2 2

▲back to top

3 3

▲back to top

4 4

▲back to top
                           HUIA TANGATA  KOTAHI, HATAREI HUNE  9.

moe, ka tae ki waenganui po, ka haere atu

te kai tiaki ote Whareherehere kite Ruumu

o Ungu te tirohanga, kua hemo, a e Kohu-

kakuka ana te waha, ka mohio te Kaitia-

ki he mea Paitini ano, na Ungu aia, ka

haere  te Kaitiaki, ki  nga  Rangatira

ote Whareherehere. ka whakaatu atu kua

Paitini a Unga i aia ano, ka tae mai nga

Rangatira ka titiro, E koi ano, katahi ka

tonoa atu te Takuta, te taenga mai ka

tirohia, ae i kai a Ungu ite Paitini engari

kaore ano  i tino mate, ka mahia  ete

Takuta kaore rawa i taea te whakaora,

ka hoki te Takuta, i muri i aia, ka kitea

te Patara i raro i tona moenga he Tupeka

Tainamana i roto, (ara he Opiama) ka

mohiotia i konei he mea kai nana kite

Opiama i mate ai ia, ko te Tinana he wai

katoa i roto e toru maputanga ate Takuta

i mua  i tona Hokinga, e rua pea nga

haora i muri ite Takuta, ka kitea kua

hemo  a Ungu, ka karangatia kia noho

he whakawa Inikueti, whakataua ana a e

Huuri, I mate a Unga ite Kainga Paitini.

Ka  tono nga Tainamana i roto i taua

 whare whakawa e whakarongo ana, ma

ratou e tanu, a whakaaetia ana, katahi ka

kuhua  te tinana o Ungu ki roto ite Paaka,

ka karangatia hoki te Iwi Tainamana kia

haere mai kite kawe ia Ungu ki te Urupa

a ka hui mai, ko nga Tainamana e mohio

 ana ki ta ratou mahi, ka haere mai i

runga  i tetahi kaata Ekiperehi me. tetahi

 paaka, rite tonu ano ki te mea e takoto

 nei te tinana i roto, ka waiho ata i waho

 ka haere mai ratou, ka mauria te tinana

 ma  runga ano  i tetahi Ekiperehi. Te

 taenga atu kite Keeti, ka kokiritia mai

 ko te Ekiperehi i waiho atu ra ki waho,

 ka haere ke te mea i runga te tinana ma

 tetahi huarahi, a whai ana nga tangata

 ite mea  e haere ra kaore kau  nei. he

 tangata o runga, kote pauka anake, te

 taenga ki e Urupa, ka  karakia a  ka

 mutu, ka Tanumia, ka waiho atu e nga

 tangata nga kai me era atu tini mea, hei

 ora moua, i tona huarahi roa ki tera Ao.

 ka hokihoki nga tangata. Akuanei ko te

 Ekiperehi i runga nei te Tinana, kua

 haere ki tetahi kaari Tainamana i waho

 ote Taone, te taenga ki reira ka mahia

 taua tangata e  tetahi tohunga Taina-

 mana ka ora, no muri i kitea ai te mahi

 a taua Tohanga, e penei ana, ia Ungu e

 noho ana i roto ite whareherehere, ko te

 mahi a taua Tohunga he Kimi i tetahi

 huarahi e puta ai a Ungu ki waho. I

 tetahi rangi ka hoatu e ia he Kii Toa,

 kia Ungu, ka whakamatauria e ia ki te

 Toa o tona Ruuma, tuhera ana, puta atu

 ana ia ki waho, kaore i noa kua mau ano, E

 rua mahinga Penei, ka puta, ka mau ano,

 katahi ka mahia  e taua Tohunga he

  Rongoa, whakamate, ite tangata, ka ma-

  hia ano e ia tetahi rongoa, ahua rite kite

 kohukahuka, hei Pani ma Ungu ki tonu

  waha  kia maharatia  ai na te paitini

  te take i mate ai, ka mahia  ano  te

  rongoa tuatoru hei pani kite kanohi, me

  te Kaki, kia rite ai te ahua ki te kanohi

  ote tangata mate, ka mutu i aia le mahi,

  ka hoatu e ia kia Ungu ku tohutohu utu

  ia ite huarahi hei mahi i nga rongoa, ka

  mutu ka haere a Ungu kite moe. I te Po,

  ka oho ake nei ka tarewatia aia, akuanei

  tona taenga ki tona ruma. ka mahi i aia,

  ka mutu  ka kai i tona rongoa, takoto

  tonu atu penei ano me te tangata kua

  hemo  nei, note Kitenga kua hemo, hoa

  tu ana ki ona hoa, ma ratou e tanu, me

  te mahara hoki o nga tangata, a koia anu

  kua tanu mia, i kite matou, kaore ia kua

   tiro ke kite kainga ote Tohunga kua

   rongoatia, kua ora, a kua whakaharaha-

   ratia te ahua, tukua atu ana ma runga i

   tetahi Timu e haere ana kite taha wha-

 kateraki o to ratou motu. heoi puta ora

 ana raua ko tona koka, tata tonu nei ka

 herea ki te tauru.





  TAWHATANGA I ETAHI HERE-

         HERE.

   Ite Taranawara, i. te pito whaka te

 tonga o Awherika, ka whakataua etahi

 tangata, toko ono ratou, kia taronatia, no

 te mea kua  kitea e te kooti kua tau te

 he kia ratou, ko ana tangata he mangu-

 mangu. He  nui to ratou pouri, aha koa

 te haere mai a te minita ki a ratou me te

 kauhau, kaore rawa ratou katoa e koa-

 koa, kaore rawa hoki ratou i moe i te po i

 mua  atu o to ratou taronatanga.

   No te ono o te uta ka mauria ratou ki

 te wahi taronatanga. Ka tata ki e haora 

 nao te matenga, ka tomo atu te kai tare-

 wa ki te putiki i nga ringa. Ia ia e haere

 atu ana, ka men mai tetahi o nga here-

 here nei, ko Taare  te ingoa, "Kei   te

 haere mai koe ki te patu i au kia ki ai o

 pakete ite moni, me uha kei te kite iho 9

 Atua  in koe"  Ka num te potiki o nga

 mea  e toru, ko Taare tetahi, ku mauria

 atu ki te wahi taronatanga. Kua ki katoa

 te taiepa u  te herehere inaianei, i nga.

 tangata  i hui mai kia kite i te whaka-

 ma tenga o aua herehere. E rima tekau ma.

 pirihimana mangu mangu i te tuha o te

 taura e tu unu. Konga  tangata  o nga

 nupepa, me nga tangata huhua noa iho

  kua nui katoa ki te taha o te taura. I te

 mea  ka potaetia tu potae ma ki runga i a 

 Taare, ka mea ano ia " Taikiu ! taikiu ! 

 kei te kite tunu iho te Atua i a kue e 

 mahi nei, ka punga koe e iu ki runga ki 

 te ahi whanariki"                   i

    Ka  mate enei e toru  ka tikina ano 

  etahi atu e toru, ka mate katoa hoki 

  enei. He mea tika ano, e ai ki te korero

  a etahi o nga tangata i reira, mehemea

  i tino tirotirohia te tohe a Taare kia wha-

  kaoratia ia i te mea, e ai ki tona ki

  kaore ritia hara





 MATENGA O RUKA TE ARI

  HE PANUITANGA KINGA HOA AROHA,

    Tenei kua tangohia atu a Ruka Te Ari.

  tetahi o nga Tamariki  Rangatira ote

  Pakipaki, e Aitua, i te 4 a. m. ote Mane te

  29 o nga ra o Mei nei. No te wha onga

  ra o Hune nei i tanumia ai, ki Parahaki.

  He  nui te pouri o ona hoa, mote ohorere

  o tona tangohanga atu e Aitua  E nga

  hoa, Te mohio tatou ki nga whakarite-

  ritenga ate Atua, te mohio tatou ki te take

  i tangohia atu  ui ete kaihanga enei tu

  tangata. Tika rawa nga kupu n Paora e

  mea nei, " A note hohonutanga te hua o

  a te Atua whakaaro, o tona mohio, ekore

  ana tikanga e taea te whakaaro iho, una

  huarahi e kore e taea te rapu. "—(Roma.

  XL  33. )

    Kinga hoa tuhi mai ke moni kua tukua mai

   hei utu mote Nupepa i te tau—

     R. K. Hawaikirangi.... 100



   J. MAKITEI.

    NONA TE  WHARE

                ite taha o

           PAAMA           TAKUTA

            i rawahi mai ote



      REREWE      TEIHANA.

   E whakaae tuturu ana ahau kei toku whare

  nga taonga iti te utu, kei au hoki te whare

  mahi kahu wahine, Tamariki.



     HAEREMAI   HAEREMAI

           Ki au ki te wharo iti te utu

         NA



        J. MAKITEI,

                                    HEHITINGI.



         PANUITANGA.



   Kinga Iwi katoa ote iwi Maori. E noho

 

   

 Kotahi Nupepa te whaka tuturu nga take

 e mau i raro iho nei.

   1. Ko tenei Nupepa, he Nupepa Maori

 i raro  ite kotahitanga  o te  Tiriti o

 Waitangi. E tu ke ana tenei Nupepa i

 nga mana Kawanatanga Pakeha, mo era

 ata tangata e hua ina noi he Pakeha.

   2. E taia ana ngakorero o nga hai ina

 tukua mai. Menga rongo korero, menga

 whanautanga  tamariki, marenatanga,

 menga tangata mate, mera ata korero e

 tika ana.

   3. B  kore e taia e tenei, Perehi nga

 korero whaka  kino ingoa mote  tani

 tangata. He  mea  tino Kino hoki tena

 kinga Perehi katoa ite ao.

   4. Me whakaaro nga iwi onga mota

 nei ki te oranga mo tenei Nupepa. Ara

 kia  rite te whakaro kite ngaki oranga

 kia whai kaoa ai nga kaimahi o tenei

 Nupepa.

   5. Ko tenei Nupepa e timata atu-ana

 inaianei No reira ka whakarohia ki (enei

      putanga ite        kite tangata

 e tono ana, kia tukua atu te Nupepa kia



    6. Ko te atu mo tenei Nupepa, ite tau,

 Kotahi  Pauna. Ka  tukua tonutia ki te

 tangata e tuku mai ana ite Pauna mote

  Nupepa ite tau. Ko tenei moni he noni

  iti rawa ara te pauna kotahi inga moni e

  ruke-a noa tia ana e te tangata ite taa

  kotahi.

    7. Kia kaha nga Rangatira nga hapu

  ia wahi ia wahi o Aotearoa mete Wai-

  pounamu ki te awhina i to tatou Nupepa.

  Hei Reo hei taringa mo tatou hei whaka-

  ata hoki kia tatou inga mahi o to tatou

  kotahitanga.

    8. Kia marama te tuhi mai ate tangata

  i tona ingoa mete ingoa ote kainga

  mete Poutapeta  hei tukunga  ata ito

  Nupepa.

    9. Me taiki te tangata i tana Nupepa.

  Katia e rukea noatia ko to tatou nare

  hoki tenei ki a tatou Nupepa ka mata te

  korero ka riro ata i tetahi tangata ngaro

  ata.



 P. KEMARA,

  E   Whakaatu   ana  ki nga  tangata  o



     NEPIA ME  HEHITINGI,

 mo ona boa Maori, kua tae katoa mai nga kahu

             hou ki tona whare.



         KO     ANA      KAHU

 Ho Koti Wuuru, me era mea katoa e pirangi

   ana to tangata. Kei aia hoki nga ahua,

    mahinga kahu hou, pai hoki, o Ingarani.

 Me haere mai koutou, me homai he oota kiu

   mahia he kahu pai mo koutou ko nga Utu

     TARAU    ••       ••   15s Herengi

    HUTU.... £2 10 O

     HUTU Mete Tarau i waho,

       haere atu ite.. £3 15 O

   Kaua e kore te haere mai ki au, kei au te whare iti

 le utu, koi a nei Anake te whare e hoatu ana orua Tarua

 mehemea ka homai koutou he ota kia mahia he kahu mo

 koutou, ko ahau te riwhi o J. H. TOROANA i te taha

 ote MAHONIKI HOTERA, NEPIA.

   Ka nui te whakapai o nga tangata ki taku mahi

 kahu, Ina hoki ka  whakaaturia nei tetahi Pare

  whakapai a tetahi tangata moku.

   Ka Whitu  tau u mahi  ana P. KEMARA   ki au

  kaore ano i kitea te ahua te he i aia kaore ano hoki

 be tangata i mea mai kei te kino tana mahi kahue

 engari e whakapai tonu ta ratou i aw



 J. H. TOROA NA.

   E whakaatu ana hoki ahau ki oku hoa maori ka ta

  mai ahau ki te Toa ite taha ote HOTERA o MARONI

  I nga Turei mo nga Paraire Ite waru Ite ata o nga

  kaora tae noa kite rima, Haeremai homai i koutou

  ta ki te tangata tino mohio kite mahi kahu. \_\_\_\_\_

       HEHITINGI, HAKII   PEI NIU TIRENI.

   He  mea  Perehi e TEOTI me  IANGA a he

  mea panui e IHAIA HUTANA me TIMOTI WHUIA,

  i raro i te Komiti o te kotahitanga.

            HATAREI HUNE 2, 1894