Huia Tangata Kotahi 1893-1895: Volume 1, Number 4. 18 March 1893 |
1 1 |
▲back to top |
HUIA TANGATA KOTAHI. NAMA 4.; HATAREI, MEHA 25, 1893. Ki te tuhi mai te tangata ki to tatou Nupepa me penei te tuhi Kia Ihaia Hutana Etita o Huia Hehitingi Nepia. HATAREI, MEHA 25, 1893. HE maha nga korero e puta ana i roto inga Nupepa Pakeha o Nepia nei, i tenei marama a ko aua korero he korero e pana kinga maori e noho nei i Aotearoa mete Waipounamu. I runga ite ahua o auakorero i kana ai te haere i roto i aua Nupepa, e Penei ana, he Pakeha te tahi hunga, he Pakeha ano te tahi hunga, a koa. ratou korero tau tohe e pa ana kite Maori, E mea ana te tahi hunga ara te taha kia te Riihi, He mea tika rawa kia tukua kite maori te mana whaka-haere ia ratou whenua, kote kooti whenua maori me mutu... E mea ana te tahi hunga. Kaore rawa o kitea he mea tika kia hoatu he mana kite maori kia ahei te whaka-haere i o ratou whenua. E kore hoki e kitea e te kanohi, kaoti ite maori te tahi mahi, Otira konga korero nei he mea whakaro e te ngakau, ko ia tenei te ahua ote Maori, E hara ite mea he kite nate kanohi ite kore kaha ote Maori, kite whaka-haere, Engari kote kaha ote mahi, ote pakeha i runga i te moni, e kitea ana e te kanohi otira. kote kaha i runga i te mahi utu kore e kore e. kitea atu e te kanohi, he ahua pehea ranei. Otira e koro rawa e kotahi te whaka-aro, ote Pakeha mo tenei, ara kite tuku mai te mahi ki te Maori i runga i tenei ahua ko e tahi Pakeha kua tetere haere nga puku i runga i aua mahi whaka-haere whenua, e hoatu ana e nga maori e tahi whenua kia hokoa, akonga moni hei utu mo ratou, ko etahi ka haere atu kinga maori mea atu ai, kaore ite tika te whakawa tau, tua rua tua toru ranei, e ngara me tono ano a he mea ano tenei kei te whaka raru inga Maori, Note mea e haere ana
2 2 |
▲back to top |
3 3 |
▲back to top |
4 4 |
▲back to top |
HUIA TANGATA KOTAHI. tenei tau hoou kua rua nga whiu. Ko te mate i te wai te rua. Ka Haina, he rau he rau, e mate ana i te ra kotahi i te mate kai; He rongo na te tahi omatou hoa, i tae ki Nuku- taurua. Ne Hanuere nei ka haere te Poti o Hemi ote kihi o Ihaka me e tahi atu, e haeae ana kite hii Ika, i haere atu ratou i Tauapata, Nukutaurua, i a ratou e hii ana, ka mauake e tahi. Mango me e tahi Hapuku, I muri ka tae te Ika ki te aho a ihaka, katahi kahutia, ka waenganui e huti ana, ka romia ano te Aho, e te ika mete huti tonu note e anga ake ki runga, ka tahi ka kitea, he kohatu, ka hapainga ki runga Poti, ite e kenga ki runga poti ka tirohia e piri noa iho ana te matau i te pito rahi o taua kohatu, kaore to mata ihou atu kite kohatu, kote kara o taua kohatu he whero, kote matotoru e 6 Inihi, e 7 Inihi te whanui, 18 Inihi te roa, keite tia kina taua kohatu, a i kite tonu te matou hoa, i taua kohatu. Kua tae mai te Reta a te Amine Matua o Poranga- hau he mea mai te na e tukua mai e ia te tahi hua o te tau hei oranga mote manu nei. Kua tae mai te Beta a Hami te Takiwa, o Wiwipatiki, Pukehou, he mea mai kia rete tonu atu te manu nei ki aia. Kei te ruatekau matahi o te marama nei ka tae mai, ai a kite homai ite Tunga mate manu nei. Kua tae mai te Beta 6 Heta Te Haraa, o Haeawai, he mea mai kia tukua nga korero a H. Tomoana raua ko Te Whiti, he tuku mai hoki i te Fauna mo tana Pepa ite tau. Nepia Maehe 10, 1893. Kite Etita, E hoa Tena koe: —Tenei ka tukua atu e au te ahua i mahia ai e " Te Huinga whakahau i nga Ture Whenua Maori, " Ko tenei huinga he pakeha katoa, mete uru mai ano o etahi maori ki roto. Kote take i karangatia ai kia hiu, mo runga ite mate o nga tangata maori. E marama ana hoki ki etahi pakeha i Niu Tireni nei e mate ana te Iwi maori i nga Ture-kua pahitia nei ete Paremata ia tau ia tau. A kua whakaae matou, nga tangata kua uru ki tenei huinga, kite awhina i nga maori, hei paahi Ture pai, Tika hoki, e hoki mai ai to ratou kaha, mete ora hoki, e whaikaha ai kite manaki, me te mahi ano i a ratou mahi, pena ano me te Pakeha. E hoa, mau e panui a matou take e whakaatu nei. kia kite nga Iwi, ote Raki, me te Tonga, Tairawhiti, me te Hau aunu mehemea e mahi ana matou ite tika, A mehemea ranei e mahi ana matou i te he, mau hoki e whakaatu ki nga iwi, maori, kia kaha ratou te mea atu ki o ratou hoa pakeha, kia, tahuri mai kite awhina ia ratou, kia kaha ai ina hui, ratou, kite whaka-haere i a ratou whawhai i roto ite paremata, me te Nupepa, Notemea koi nei te mea pai, e tika ai ratou. E hara to matou hiahia awhina ite Iwi maori, me te pakeha i te mea kia mahia tetahi mahi he kia ratou, waiho ma nga tangata e titiro to matou ahua me a matou kupu. Tuarua me a matou whaka-haere. E hoa he take tino taimaha rawa tenei, kaua e tukua kia whakaaro penei nga Rangatira maori, ka taea noatia e ratou te whawhai tenei tino whawhai. Ho maha hohi nga pakeha e whai ana ite pai anake mo ratou, me o ratou kai tautoko i muri ia ratou, hei whakatete mai ki nga maori. E hara matou i enei tu tangata, Engari e whakatete ana matou ia ratou, e tautoko ana ite Iwi maori. Ina ka kite na koe i te kape o ta matou huinga, kua panuitia nei ki tawhiti ki nga wahi katoa kua panuitia nei hoki e te hoa o te Iwi maori e te Paranihi. Pirimia kite kahiti. Engari kua korerotia mai a kua rongo ahau kote kape e tukua atu nei e ahau ki a koe, e tino marama ana kite reo maori. Mehemea e whakaaro ana te Iwi maori, ki to ratou mate tena e haere mai e powhiri e karanga i te taua e haere atu nei kite awhina ia ratou, kite kore, ka hinga tonu pea ratou ma te Atua e hoatu he kaha kia ratou. Heoi Na to hoa Na W. L. Riihi. Koia tenei te pukapuka i tukua mai nei e te Riihi kia perehitia. Te Huinga whakahau i nga Ture Whenua Maori. Ko nga tikanga enei kei raro nei, i ata kimihia i tetahi hui nui (ote Pakeha) i Akarana i tu ite Turei te 17 o nga ra o Hanuere 1893 a whakatuturu tia ana hei tikanga tuku kite Iwi Pakeha me te Iwi Maori kia, paku-haere i te motu katoa: —Notemea i raro i enei Ture e mana nei inaianei he nui rawa te raruraru ote wkaka-haere tanga mete mahinga mete tukunga o nga whenua a nga iwi maori, he nui hoki te moni e pau noa ana i runga i aua tu mahi, No kona e whakaaroa ana he tika kia whakaturia he hunga whakakotahi hei tohe kia whakahoutia aua Ture, ara kia hangaia houtia kia pai ai. Na kua oti te whakaaro kia whakaturia taua hunga inaianei: — (1) Hei Ingoa tenei mo taua hunga ara " Ko Te Hunga whakahou i nga Ture Whenua Maori. " (2) Ko nga tangata katoa e pai ana kia uru ratou ki taua hunga koia ano nga tangata hei mema mo taua hunga, me homai e ia mema e ia mema kia kotahi te herengi, rahi ake ranei hei moni whakahaere i nga mahi. (3) Ko nga tikanga enei hei tikanga mo taua hunga ara: —(A) Hei tautoko, hei tohe hoki kia whakaturia etahi Ture e taea ai enei mea ara: —(1) Te whaka- haeretanga o nga, whenua a nga iwi me nga hapu e ratou ake ano i runga ite tikanga o te mahi Runanga komiti nei. (2) He kimi ite take ote tangata ki nga whenua maori i runga ite ara hohoro me te ara e kore ai e pau nui te moni. (3) Te tukunga i runga i nga tikanga waingohia, tikanga hohoro e nga komiti maori
5 5 |
▲back to top |
HUIA TANGATA KOTAHI. i o ratou whenua e takoto kau ana kaore e mahia ana. (4) He tikanga e ahei ai te whakatuwhera i nga whenua maori; e takoto kau ana, hei nohoanga tangata i runga i etahi wahanga e tika ai e tau ai te noho-a te iti me te rahi, e iti ai hoki nga moni e pau ite whaka- haeretanga, e ora ai e whai rawa ai hoki nga iwi e rua. (B) Tetahi mahi mo taua hunga he hapai i enei tikanga ara (1) nga tikanga e hohoro ai te oti, i runga ite. pai mete tika, nga mate me nga tau tohetohenga e mau nei ano i naianei i runga i nga mahinga ki nga whenua maori o mua. (2) Tetahi, he awhina i nga iwi maori kia taea e ratou he oranga nui ake. (B) He mea kia uru mai te iwi maori ki roto ite turanga o nga iwi katoa e noho tahi nei ratou ite motu nei, ara kia kotahi ratou i runga i nga tikanga ora me nga tikanga taimaha. (4. ) Ko nga tikanga e taea ai aua mea koia enei ara. (1) me ako nga iwi Pakeha me te maori kia purero ake te matauranga, me whai korero me panui me whakatu hui, me aha noatu. (2) Me tohe ki nga tangata e pootitia ana hei mema mote Paremata kia hapai ratou i enei tikanga. (3) Me whakahau kia whaka- kotahi ite whakaaro, he kohikohi moni whaka-haere hoki mote mahi. Koia enei nga tikanga e whakaaroa ana hei tikanga mo taua mahi ka tu he hui i waenganui o nga takiwa katoa e huhua ana te tangata, a he tono tenei kia uru - mai ki tenei hunga nga tangata e pai ana ki aua tikanga kia awhina hoki ratou i taua mahi. HE RETA TUKU MAI. Maropiu Pepuere 27, 1893. Kia Ihaia Hutana Etita o Huia Kei te hari atu toku ngakau i te taenga mai o Huia Tangata Kotahi kia au, rite tonu e whakaara ana i au s hoa ko taku taenga atu ki kona ka hoatu ahau i taku hua o te tau hei oranga mo to tatou reo ara mo te reo ote iwi maori kia ora koe te kaiwhakahaere ite reo ote iwi maori, kati ena: —Tenei ka tukua atu he utanga, mo towaka Ite 2 o Pepuere nei ka timata te ua ki toku takiwa, Note 24 o nga ra ka pakaru te wai, timata i Maunganui te mau mai i nga whare, tae mai ki Opanaki e wha whare o reira i tere, me nga pu, me • etahi atu mea. tae mai ki Ahikiwi e 3 whare o reira i tere kotahi tangata i mate he tamaiti i marere ite whaea ite mea e kau ana Ko nga tupuna o taua tamaiti wahi iti nei kua male nate maia o ta raua tamaiti i ora ai ana matua, tae mai ki Maropiu kote Toa i ngaro ite wai, kahore i tere te whare. Te Raina o te Rerewe pakaru katoa te mea nui i mate ko nga kai, kumara Riwai, merengi paukena uhi, tini noatu nga mea i mate katahi ano te wai nui ki tenei kainga, Engari pea i • mua atu, e 25 tau oku ki tenei kainga kahore he wai penei te nui, Tukuna atu enei korero kia haria e " Huia Tangata Kotahi Na Netana Patuawa. H. TOMOANA METE WHITI. Note 25 onga ra o Pepuere hei ka tae e H. Tomoana ki Parihaka, i tona, taenga atu e ngaro ana ate Whiti. Note ahiahi ka tae mai a te Whiti tu tonu mai, kite korero, koia tenei ana kupu. Te Whiti He mea tau hou tenei mea te karanga i te tan- gata tauhou i tenei iwi Engari pea i nga wa o mua e mohio ana te tangata ki te karanga i te tangata. Kaati no tenei wa kua. kore e mohio te tangata ki te karanga i te tangata. Kaore he kai karanga mou i konei. Kua ngaro te tangata i naianei mea a ratou nei karanga. I era wa e rite ana te karanga a ngamotu nei ki te Hau- auru nei. E nui ana te Ingoa o Taranaki i reira. Inaianei kuangaro a Taranaki tangata, ko Taranaki Maunga anake e tu nei, hei tirohanga ma te tangata haere mai o te Tairawhiti, kite Tai Hahauru nei kote ngunguru kau hei kara nga i te tangata, konga puke- puke hei tirohanga ma te tangata haere, e ki ake nei hoki ahau kua ngaro te tangata. Haere mai e nga taringa whakarongo i nga korero o ia wahi o ia wahi, ko tenei wahi anake kaore i rangona mai e koutou, kua ngaro te whare karanga i konei. Kua kore hoki he taringa whakarongo i nga mahi a tera iwi a tera iwi. Kaati inaianei ka he o taringa kinga mihi a nga tangata o konei. Eora ana ratou, e mohio ana kia ratou mihi. Inaianei me titiro kau atu kinga haere o nga tangata nunui kia ratou ano, mea ratou mihi. H. Tomoana: Kia ora tatou e noho nei i roto i tenei whare, kanui tooku whakamoemiti mou e karanga mai nei i au. Kaore aku tikanga meaku kupu e rite ai to karanga i a au. Kaore he roanga o aku kupu kia koe. Kotahi tonu taku kupu ko tenei, i haere mai au he tiki mai ia koe kia haere taua apopo, note mea ka hui nga tangata o nga motu e rua nei ki te Waipatu, a ko reira ahau tuku ai i te mana ote mahi kia koe me te Kawanatanga ano hoki, kua kotahi te tangata i runga i te Tiriti o Waitangi. Heoi te kupu kia koe. Te Whiti: I haere ano ranei koe ki te Tiriti ? H. Tomoana: Kaore. Te Whiti: I haina ano ranei koe ki ta Tiriti o Waitangi ? H. Tomoana: Kaore, ko te Hapuku i haere me tana haina ano ki te Tiriti, Te Whiti: E mohio ana ano ranei a Ngapuhi ki ta ratou haina ? H. Tomoana: Ae e mohio tonu ana ratou ki te ratou haina. Te Whiti: Ahe aha te take. Katahi a Te Whiti ka korero monga, tukinotanga i a. Iharaira a tae noa mai kia ia, He roa noatu ona korero. Te Whiti: He nui rawa te pai o te Kotahitanga. Ko te hoki atu ki te Pakeha tanga kanui te ua ua. Kaua hei hoki atu ki te Tiriti. H. Tomoana: Ki te kore te Tiriti ko wai hei awhina mou, mo oku, e korero ana koe kia wai, hei whaka- heanga mau, ma aku nate mea. He ture tera.
6 6 |
▲back to top |
HUIA TANGATA KOTAHI. Te Whiti: E rite ana tatou ki te whare kotahi. E whakatika te tuatahi ki te tuarua, te tuarua ki te tuatoru, te tuatoru ki te tuawha. Kotahi ano te katua e rua tekau nga kuao a te poaka kotahi. Ko ta ratou mahi he tangotango i ngau. Ka tango tenei ka tango tenei. E tuku katoa ana te matua i te miraka ma aria tamariki. Ka peratia ano hoki tatou. H. Tomoana: Ko Wairau te timatanga o te riri a te Maori a te Pakeha, muri iho ko tate Rangihaeata, kota Honeheke te mutunga. Kaore he eka kotahi ote whenua i Muri mai ko Waitara, ko Tataraimaka. Na Tamehana i hohou te rongo. Riro ana te mana ia ia, koianei te take i haere ai maua ko taku tuakana ki Waikato. I mau i a maua te huinga onga tangata ote motu nei ki Tawauwau 1862. Tono ana a karaitiana kia whakawatia a waitara, ko Tataraimaka me hoki ki te Pakeha ka mea a (Waikato) ki te whakawakia a waitara ka hinga te kingi, ki te whakahokia tataraimaka ka hinga te kingi, me ke ano kaore i whakaae. E ki ana koe ko ta ratou he tangotango i nga u. Me pewhea e kore ai e tangotango ? Te Whiti: Me tu i runga i tou mana ake. H. Tomoana: Ka ruatekau tau e whaka-haere ana koe. He aha te ra e puta ai tatou i to mahi e kite nei ahau konga whare anake e tu nei, kei hea anake te tangata. Ma aku e whakaatu te mutunga o taku mahi e rua nga tau. Ki te riro mai i au te hawhe ka whaka- haerea e ahau kia oti. Mehemea ko te koata ka tukua e au mo tera tau. Te Whiti: Ki te whakaae te atua. H. Tomoana: E whakaae ana ia. Te Whiti: Ki te riro te hawhe, kaua hei hohorotia, Engari tena. H. Tomoana: Ko enei whenua Raupatu timata i Patea, Waitotara i whakahokia mai e te kawanatanga i te tau 1872, nau ano i whakahoki ki te kawanatanga E haere ana tenei mana i runga i te Tiriti o Waitangi* Apopo maua ka haere. Ka mutu te parakuihi ka mea a Te Whiti. Kaore he taimaha tanga o te tangata kainga. Ki te rite te hia hia o te tangata haeae kanui te pai, ko tenei kua mau koe i au. H. Tomoana: Kaore ahau e mau i a koe. Kei a koe tau, kei au taku. Te Whiti: He ra haere tenei no nga kooti, kua mau te kiki. Haere mai. H. Tomoana: E hara koe i te ariki no taku haere, ko ahau ano te ariki, kaore ahau e haere i to tono, aha koa pau o kai ka noho tonu ahau, ka tahuri a Te Whiti ka kata haere, ka mea atu ki tona iwi kua muri ahau i te tangata nei [He Hatarei tenei ra]. I muri ka whakaatu ahau ki a ia hei te Turei ahau ka haere. I moe ahau ki te moana. I tina ki Akarana. Wei ake te roanga. Tokomaru Pepuere 22, 1893 Kia Ihaia Hutana E hoa tenei ta tatou manu kua tae mai ki konei e rere haere ana kanui te pai akakoa iti taana maunga maikaai rawa ano hei whakaoho ite ngakau ote tangata me tana kupu ano e haere ana ia kite rapu inga kakano ote motu nei hei oranga mona kanui te pai mute ora hoki ote tangata kakaha kite mahi i ana mahi katoa kotetahi kupu ano ana kite aroha te tangata ki aia, ka rua ona putanga ite marama kotahi, E hoa kia pono tenei korero, kei pera me enei nupepa kua hori akenei, ko taua kupu ano a kihai i tika. E hoa ma kanui te koa ake ote ngakau kita tatou manu, Engari Note ingoa kihai i pai Engari me penei kia pai ai kote Huia Turae, kite tuku mai a muri ake nei me penei. Te Huia Turae e rere atu ra kote tika kote pono kote aroha. Hehitingi Nepia. Me whakapumau rawa tena mea kia pai ai kite tae atu tenei pukapuka kia koe me utu mai ki au. E hoa tera e tukua atu e au tetahi hua rakau hei oranga mo ta tatou manu mau e whangai ki tona waha tera atu te nui o aku korero kati noa kei hoha koe Na Wi Pewhairangi Tokomaru Bay E kore e taea te whaka rere ke itenei wa te ahua tanga o to tatou Manu E mau nei ite Pepa, He aha koa kei pouri te ngakau o nga hoa tuhi mai, E tika ana ano he kai ngakau hoki nonga hoa kite taonga. Nate Etita. Maehe 6, 1893 Kia Ihaia Hutana Tenei kua tae mai te whakaatu o Huia tangata kotahi. Ae tono mai ana kia hoatu te kotahi pauna, e pai ana a maku e hoatu taua moni £1 a taku taenga atu kite Waipatu i nga ra timatanga o Aperira. A e hoa e whakaae ana au ki to tatou taonga hei kawe atu io tatou mamaetanga me nga taimahatanga i runga ia tatou, kia rongo mai ai nga Iwi o te ao me nga iwi e whakakeke mai nei i runga o Aotearoa. Heoi ano enei kupu. E hoa e huia kia ora tonu koe kia kaha i runga i tou pai kite kawe haere i enei kupu pai au, kite tohutohu hoki ki nga Iwi me nga hapu, ki nga pani me nga pouaru ki nga matapo me nga rawa kore nei titiro mai ma o taua hoa e noho mai nei i runga o Aotearoa Heoi mau e kawe atu enei kupu kia perehitia. \_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_Na Hori Te Huki MEMA Kua tae mai nga whaka atu ranga monga mema mote takiwa o Ahipara, ko Wi Kaitaia, raua ko Herepete Rapihana Nga mema mote takiwa o Whanganui Porokoru Patapu Whiutahi. Ko nga Mema e nei kua tu, ote taha kite Raki o Hokianga, te tahi wahanga ote Rarawa Ruka Huru Rihari Mete Heremia Tawake Nui Haare
7 7 |
▲back to top |
HUIA TANGATA KOTAHI. Kinga hoa tuhi mai he moni kua tukua mai hei utu mote Nupepa i te tau— £ B d Tanguru Tuhua..... 1 O O Ahipene Tetawa.. 1 O O John T. Blake.... 1 O O Tipene Apatu.... 1 O O Eriata Nopera.. 1 O O Wi Te Roikuku.... 1 0 0 Paora Ropiha.. 1 O O Ahitana Nopera.. 1 O O Tamati Tautuhi.... 1 O O Heta Matua.... 1 O O Anaru Te Wanikau.... 1 O O Hiha Rangioue.... 1 O O Heta Te Haraa.... 1 O O Otimi Hutana.... 1 O O Renata Tepewa.. 1 O O Hamiora Tupaea.. 1 O O Peni Tipuna.... 1 O O Teamine Matua.. 1 O O Hemi Takiwa.... 1 O O Matiu Meke.,.. 1 O O PANUI. Kote utu mote pepa nei ite tau, kotahi pauna, kite tuku mai te tangata i tana pauna, ite Pohi, me Rehita rawa, ka tuku mai; kote tuhi me penei. PANUITANGA. Kinga Iwi katoa ote iwi Maori. E noho maira i Aotearoa mete Waipounamu. Kua oti ite Komiti o Huia Tangata Kotahi Nupepa te whaka tuturu nga take e mau i raro ihonei. 1. Ko tenei Nupepa, he Nupepa Maori i raro ite kotahitanga o te Tiriti o Waitangi. E tu ke ana tenei Nupepa inga mana Kawanata-nga Pakeha, me era atu tangata e hua ina nei he Pakeha. 2. E taia ana nga korero o nga hui ina tukua mai. Menga rongo korero, menga whanautanga tamariki merenatanga, menga tangata mate, mera atu korero e tika ana. 3. E kore e taia e tenei, Perehi, nga korero whaka kino ingoa Mote tahi tangata. He mea tino kino hoki tena kinga Pereni katoa ite ao. 4. Me whakaaro nga iwi onga motu nei kite oranga mo tenei Nupepa. Ara kia rite te whakaro kite nga ki oranga kia whai kaha ai nga kaimahi o tenei Nupepa. 5. Ko tenei Nupepa e timata atu-ana inaianei. No reira ka whakarohia ki tenei. E rua putanga ite marama kite tangata e tonoana, kia tukua atu te Nupepa kia ia. 6. Ko te utu mo tenei Nupepa, ite tau, Kotahi Pauna. Ka tukua tonutia kite tangata e tuku mai ana ite Pauna mote Nupepa ite tau. Ko tenei moni he moni iti rawa ara te pauna kotahi inga moni e ruke-a noa tiaana e te tangata ite tau kotahi. 7. Kia kaha nga Rangatira nga hapu ia wahi ia wahi o Aotearoa mete waipounamu ki te awhina ito tatou Nupepa. Hei Reo hei taringa mo tatou hei whakaatu hoki kia tatou inga mahi o to tatou kotahitanga. 8. Kia marama te tuhi mai ate tangata i tona ingoa mete ingoa ote kainga mete Poutapeta hei tukunga atu ite Nupepa. 9. Me tiaki te tangata i tana Nupepa. Kaua e rukea noatia ko to tatou kuare hoki tenei ki a tatou Nupepa ka mutu te korero ka riro atu ite tahi tangata ngara atu. PANUI. NO WAITAKA.. Me ona hoa te toa pai ki to tango pukapuka, Nupepa tuhituhi, Pene koriana mo era mea atu. KI NGA TANGATA O HERETAUNGA HE PANUITANGA TENEI KIA. Mohio ai koutou kua whakatuheratia e au taku whare Putia e tata ana kite whare Tiata Hehitingi. Me haere mai koutou kia au kite tangata nona te whare iti ake te utu i Haki Pei. NA HONE TATARANA, PANUI. W. HAIMONA., tangata ote whare mahi koti, Wakena, Hehitingi, kei au e takoto ana te tini, paki me era mea e pirangitia ana e te tangata, mehemea ka pakaru o koutou pato, haeremai homai kia mahia, ina ano hoki nga Wakena Wuru, kei to koutou hoa kei a W. HAIMONA, HEHITINGI. PANUI. REREWE WHARE KAI, HEHITINGI. Kai, i nga haora katoa, He Hapa, Tio He Ika, Tikaokao, kei konei, Katoa nga kai, e pirangitia ana, Haere mai ki to koutou, hoa kia. HONE TEERA, Rangatira o tenei whare. HAEREMAI HAEREMAI, E te Iwi Maori kia whakahuatia koutou e F. W. MEIHANA. I TE TAHA O TE TARI O TE HUIA NUPEPA MAORI HEHITINGI.
8 8 |
▲back to top |
HUIA TANGATA KOTAHI. PANUI KI NGA MAORI. AREKA TUARI. E hoa ma kei au te Whare iti te utu haere mai homai ta koutou. Ota kia mahia e kahu pai mo koutou, kei au nga mea katoa e pirangitia ane e te tangata, ko toku whare kei rawahi mai o te HOTERA O KARATANA, HEHITINGI. PANUI Monga kahu me era mea atu iti te utu haere ki te whare O'RAIRE i te taha o te Tari Nupepa Maori, Hehitingi PANUI. TE AIRA HIKO MOTE MATE RUMATIKI. Ara ho te Rongoa e mutu wawe ai te mamae onga mate katoa. He rangoa tenei e emutu wawe, hohore ai nga mamae o Te Rumatiki mate pera ano te ahua Mate Hukiki ara Matare kereke Tuituki Takoki Te ataunga ranei a te katipo a te aha atu ranei. Ara mo nga mamae ka pa ki te tuara ki whea ranei o te tangata. He whakamohiotanga tenei mo te whaka- maeinga o tenei Rongoa. Ukuia tenei aira me te miri kaua ranei e miria ka te ahua o te tangata mate te tikgata mate te tikanga Whare Tumaki Na Peteriki me Co Tikahou Amerika Kai a ratou anake kei Poneki 2s 6d mo te patara Hei pani anake mo waho Ko to ratou Eihana ko TAEAMANA ME POROTI, HEHITINGI PANUI KOREROTIA TENEI Mehemea ka kino te haere o te wati mauria mai kia A. MAKAKINITERA e mahi nei i te whare i te taha o te Tari o te Huia, Nupepa Maori i rawahi mai ote rerewe teihana ka toru nei te kau tau e mahi ana i tenei mahi Wati Meke, mahi Riingi Poroti me era atu mahi ko nga mea e mahia ana e koro e kore te pai, he iti noa hoki te utu, kei a A. MaKakinitera nga Wati, karaka pounamu pai mo era tini mea atu. Mohiti kanohi, puru aha ata ko nga karaihe tonu e pai ana mo nga konohi. he iti rawa te utu o nga. mea katoa haere mai Haeremai tirohia koutou te whare o I te taha o te Tari o TE HUIA NUPEPA MAORI, REREWE. TIRITI.