TE WHETU O TE TAU.

N0.2.

AKARANA, HURAU. 1858.

VOL. 1.

Kenana, Maketu.

Ki a Hare Reweti, ko te kai-atawhai i te tutua
i te pani, i te pouaru, i te rawakore. Roma
xiii—8.

E hoa tena ra ko koe i runga i te mahi tohu
a to tatou matua i te rangi. E hoa, kua tae mai
tau pukapuka ki ahau; kua kite ahau i au wha-
karitenga tika; a, e hari ana toku ngakau ki tou
rongo pai e takahi mai nei, i runga i nga ngaru
whakaporaruraru o tenei ao;—i runga i nga
ritenga a te tangata, a te Pakeha.

Ko tenei, e hoa, kia kaha koe, ki te whaka-
marama i nga tikanga ki te ao. Matiu, ^—
15, 16. Ma te Atua koe o whakakaha;, mana
koe e tiaki; mana koe e whakaora,

Ka hari koe ki te mahi, ki nga mahi a tou
rangatira. Matiu, xxi^—46. Matiu, xx^—16,

• 17. Matiu, xx^—21.

Ko tenei, e hoa, ka tika to arahanga i nga
matapo. Ki te kahore e arahina, ka mate, ekore
e tika, i i te huarahi. Matiu, xv—14.

E hoa, tena ra ko koe. Kia manawanui ki nga
anea whakapouri, kia tohe ki te inoi. Roma,
xii—1: 2.

He waiata tangi tenei naku ki a koe

Kia kaha ake ra to piko ki te ao
Kai tamia koe te whakaruhia
Patuparehe, to taonga i kimi ai ki tawhiti.
I rangahaua e, o karihi ki te putere,
O tapu tinitiaia mai te manu a
Te Tipua ka purotu hine, te waka takohe-
kohe rai.
Naku na to hoa aroha,

NA PAORA PARUHI.

[Ka nui te aroha a o toku ngakau ki nga korero
pai a Paora Paruhi, tapoko ana ki te hinengaro,
me he kowhitanga marama te panga mai kei
ahau.—Na Hare Reweti.]

Waiomio, Peiwhairangi, Hanuere 18, 1858.
E hoa,

Tenei taku kupu ki a koe,—kia tukua e koe

enei korero ki te perehi hei matakitaki mo nga
iwi katoa, o runga, o raro nei. Otira, e hoa,
kihai, i pau atu aku kupu; maku ano e rapu i
muri nei, he 'kupu pono, kia mutu tenei mahi,—
te mahinga o te kara; ko reira ano matou huihui
ai, whakaoti" ai i tenei mahi. Heoi ano ena kupu
ki a koe.

Kia tau te rangimarietanga ki a koe, i roto
i nga ra katoa, ma te Ata» koe e tiaki, ake ake.
E hoa tena koe. Tenei ano toku aroha ki a koe.
Heoi ano tena kupu a tou hoa aroha.

A MAIHI PARAONE KAWITI.

Ki a Hare Reweti, kei Akarana.

Peiwhairangi, Hanuere 18, 1858.
No te huihuinga o Ngapuhi -ki Kororareka
i te whakaarahanga o te kara ki Maiki, enei
korero. I te putanga o te mahi & tenei ranga-tira, 

Maihi Paraone Kawiti To Kuhanga, i tona











whakaaro nui i taea ai e ia te rapu nga whakaaro
e tupu ai te pai ki runga ki te whenua. Kia
rongo ra e te iwi katoa, i te kupu a Maihi
Paraone Kawiti. Ka peia atu e ia e te Atua
te kino ki te pouritanga i waho ko te wahi tera
o te tangihanga, me te teteatanga o nga niho—
Matiu viii.—12. Engari me tahuri nga iwi katoa,
me tango i te kupu o te Atua kia tika ai to tatou
awhi tanga atu ki a te Kuini, me toa araitanga
mai ki a tatou.

He kaha no tenei tangata ki te rapu i tetahi
whakaaro e ora ai tenei motu, e tau ai te mahi
tohu a te Atua, ki nga tauiwi katoa. Koia a
Maihi Paraone Kawiti i mea ai, ko nga iwi katoa
o tenei motu me tomo atu ki roto ki te ture o te
Kuini.

Ko nga tangata enei i whakaae ki Maiki kia
whakaarahia te kara, 1379. Ko nga hapu enei
32; ko nga moni enei £86 188. 3d. Heoi ano.
NA MAIHI PARAONE KAWITI ENEI
WHAKATAKI.

Pakanae, Hokianga, Hanuere 16, 1858.

E hoa e Hare Reweti, tena ra ko koe. Tenei
ano taku kupu ki a koe- mo taku korero kua tae
atu ki a koe i mua. Ekore e Hare Reweti, tena
ra ko koe, i runga i te kaha o te Atua Heoi ano,
NA TE MANGUMANGU KAIWHAKAWA.
Ki a Hare Reweti, kei Akarana.

Whangaruru, Hanuere 15, 1858.
E hoa e Hare Reweti, tena ra ko koe. Ka nui

toku aroha ki a koe ki tau kupu, i ho mai nei i

tau pukapuka.

Tekoreotehangameheumutuhiekeiia

"Waiarikikarawetakuringateataotepiau

TaongakiInienahakutaiterarangaitu

KiaurutomoautewhareoHareRewitimekore

Eriromaiemekoparetetaitongakawhiwhi

Karawekahokiauei.

NA WIREMU KOROKORO.
NA PITORE HU.
NA PEPENE.

Ki a Hare Reweti, kei Akarana.

Emara e Hare Reweti, tena ra ko koe. Etahi
toku aroha atu ki a koe. Ko te rua tenei o aku
taonga mai, kahore ano aku kupu ki a koe, katahi
ano. Kei nga tai o te korekore ka whakaputa
te toka i Rangitahu. Ehoa e Reweti, he huna
ra nei te marama, he tirea ra nei te marama, he
mawaru ra nei, he rakau nui ra nei. Ka hua te
kai, ka hua te kupu. He waiata.

Tenei e whakangaoko ana ra te ngakau
Ka hara mai te ra a ka wananga kia uru
Koutou i te hinga o kai, ka uru
Rapea koutou, i te tokitokinga o kai.

Heoi ano, ka mutu

NA PARATENE TE MANU.
Ki a Hare Reweti kei Akarana.

                        TE WHETU O TE TAU.

        K  tama kimihanga rau na to tini
        Tikina hahauria ki tawhiti i pu
        I tupu mai ai te e wa to rauru
       Ka kukune &c.
   Ka whakahua ano i tetahi:—
       Homai, homai tuku tamaiti
        Kia  hikihiki au ki runga
        I aku turi, aue ! ka mato au nei
        1 te whakataute &c.
  Ka  mutu a Kihi, kei runga ko Te Kereihi, ka mea,
''Heoi ano.  Ka ora au i te pikitanga, haere tonu ake
te wai ora i raro i taku wai tohi mauri, ka ora au
       "Tera  to whetu  takina mai o to ruru
        Ko taku tau poa tenei ka hoki mai e i.
        Ki mai ki au kia hokona koe; ki
        Toroa  whakaura kei o tuakana
        


 1. Timoti vi—11.
   Ko nga ingoa o etahi o nga Hahi koia enei :—
  1. Nga Hapariana      1S. Nga Inipenara
  2. Nga Materiarite     1D. Nga  Paraonihi
  3. Nga Karawinihi     20. Nga Papita
  4. Nga Aminiana       21. Nga Kaeka
  5. Nga Paketenana       21  Nga  Morewiana
  G. Nga  Nehitoriana     23 Nga  Weteriana  Mete-
  7. Te Hahi Kiriki          rika
  8. Te Hahi Pikopo      24. Nga Metorika Niu
  9. Nga  Ruteriana       25. Nga Motorike. Pirimita
 10. Nga Hukuenota     2 i. Nga Hamipa
 11. To Hahi o Ingarangi 27. Nga Hapateriana
 12. Nga Nonihuro       28. Nga Hutihoniana
 13. Nga Tiheneta        20. Nga Tungikera





  

                    TE WHETU   O TE TAU
  TE  HAERENGA A REWI RAUA  KO   TE
      WAITERE ME TO RAUA   PAKEHA.

   

 Wiremu 



Whatawhata


 Waikato.


Kawhia


 Hare Reweti


Mangapouri


 Rewi o To Katea, 
 ki a Hoani Papita raua ko Toma, ki te pehi i tera
 pakanga whenua.
  

Hare Reweti






  TE  WHETU   O TE  TAU,
           AKARANA,  

TE WHETU  O TE TAU

can't read the BW file - even the GS

NGA RONGO

Ko Potatau Te Wherowhero kua hoki ki

Waikato ki tona iwi, ko Ngaruawahia te kainga e

noho ana.

TE MAHI HIPI

Ko nga iwi e pupuru nei i te whenua, ka tika
kia karanga koutou ki te mahi hipi ma koutou

anake ano tena karanga, ta te mea hoki, e whiu
papa ana hei haerenga Erua nga painga o te
hui) i, ko nga tinana hei hoko ki nga taone, ko nga
huruhuru hoki i roto i nga tau katoa Kia

 te whakanoho i nga hipi, kia wawe kou
tou te whiwhi ki nga painga e ahu mai ana i
tenei tu mahi

NGA KURA MAORI

Kua tu te Kura Maori kei Whatawhata, e wha
 te kua o nga tamariki Ko te whenua, na
te tangata Maori ko nga kai me nga kakahu na
te tangata Maori Ko nga whakaako he
tangata Maori, ko Hami Ngai  ko Pera, ko
Hohepa Kua tu to ratou whare pa', kua nga
kia paina nga marae o te kainga Kahore he
 a nga Pakeha i taua, kura Ka tia i ano e
mara ma, ka tika.

NGA TAONE MAORI

E rua nga taone Maori i roto o Waikato kui
rangona, ko Ngaruawahia, ko Te Kopua Ko te
 -Ngaruawahia hei mahinga kai, kua ata
kitea Ko maramarua, te awa mo nga kai o Nga a
 ko. Maupu te ara mai ki Hauraki
Ko nga whare o te taone ki te Kopua he
papa ko enei ki Ngaruawahia he pipi etahi, he
 Ka purero ano iwi Maori, ka purero













TE HOKO PUKU I TE WHENUA
I roto i tenei mahi whakatau pakanga, i te
hoko puku i te whenua, na te tangata Maori ra
nei te he, na te Pakeha ra nei Ko tehea taringa,
ano o te Pakeha kia rongo? Kua ti nga taringa
i te korerotanga atu, ehara i te tangata kotahi te
whenua, Kua rongo tuturu i ratou, no nga tangata
katoa te whenua No nga rangatira, no nga
tu ua, no nga tane, no nga wahine, no nga
 tamariki I runga i tana
mohiotanga i ta te Pakeha, ka anga, ka tuku
moni ki nga tangata poka noa ki te tuku whenua
Ki te mei ki mau te whenua kauaka ia e riri,
e he ana hoki i tana ki te mea ka pau
ki atu ina moni, auaka
ano, i a te Pakeha te he

TE HE O TE NAMA
He mahi he te nanu He tikanga whaka
he tikanga whakangoikore i nga ringaringa, he
tikanga whakapouri i te wairua, he tikanga
 tikanga whakamana
 pakanga Ko koutou katoa e pai ana ki enei he nunui haere ki te
nama ko koutou  katoa e kino ana ki enei he,
whakamama  mahi nama, ahakoa
 i nama taonga

KO TE HAHI O TE KARAITI ME ONA

UPOKO 11

Hiruharama i runga i te inoi ki te Atua, i runga
 i te ahua ki te kupu o te Ariki   atu ki a ratou,
"Maku e tuku itu  a koutou te mea  korero
me taku Mahu i otiia, kia noho koutou,  te pa,
  nama, kia whiwhi ra ano koutou  te
kaha o aunga" Ruki xx 17—49 Kotahi te kau
o nga ra i noho tatari 11 nga Apotoro  te kupu
o te Ariki,  muri iho o te kakenga, a, no te 16
o nga ra o Mei,  te wiki, "Puta whakarere mai
ana  hau matangi  te tangi, ano he hau wha
kaha ra e kii ana, a,  katoa te whare  noho
ai ratou A, ka puta mai  i tatou nga arero
manganga, ano ue ahi, tiu iho ana  a tatou
katoa, a, whakaki! a  ana tatou kite
Wairua Tapu Nga Mahi 11—2, 3, 4
noa  nga 100 o nga tauiwi Kihai  roa 
rangona taua mea ui iti iro, a, ka huihui te mano
ki te aroaro o nga Apotoro Kotahi  tawai 
nga akonga o, ka ana enei
(unreadable text)

TE WHETU O TE TAU.

Tapu, kua ringihia mai tenei e kite nei, o rongo
nei koutou " Nga Mahi 11—33

Ko te kauwhau a Pita mana tonu, i reira, aue
ana to mano, i te mamae mo a ratou hara, kara
nga tonu mai ki a Pita ki nga Apotoro katoa, ' E
nga tangata, me nga tuakana, me pehea e ma
tou ? ' Nga Mahi 11—36 Ka rongo a Pita ki
enei kupu, ka mea atu ki te mano, "Ripeneta,
kia mira koutou katoa, i te ingoa o Ihu Karaiti
mo te murunga hara, a, ka riro mai ki a koutou
te horomatanga o te Wairua Tapu ' Nga Mahi
11—38

Whakaae ana te mano i konei ki te kupu o te
Atua i whakapuakina ra e Pita, a, "Ko ratou i
tango hari i te kupu, i mira, a huihuia ana ki a
matene toru mano o nga wairua" Ngatahi
11—41

UPOKO HI

Na, ka kite nei tatou, ko Hiruharama te Hahi
tuatahi, te matua o nga Hahi katoa o te ao, a,
ka kite hoki tatou i te tika o nga minita i whaka
rerea iho e te Karaiti, hei hapai i tana kupu
No te mahinga paotanga o te Hahi ki Harahara
ma, ka wawahi nga Apotoro Kawea ana te
rongo pai ki Anatioka, ki etahi atu whenua o
Ahia, ko etahi i pakaru mai ki Oropi, ki nga
whenua o Kirihi, ki Roma, ki Paniora, ki Inga
rangi hoki Haunga te taonga o te kupu ki
Kateiha, me etahi atu whenua o Awherika.

Ko te pihopa tuatahi o te Hahi i Hiruharama,
ko Hemi tama a Arapiu he teina a Hemi ki te
Ariki I taua takiwa, he kupu noa iho nei te
pihopa, kahore i ahua ke nga kakahu, me nga
tikanga, i rite te whakaaro o te Hahi katoa, a,
ko nga pihopa me nga kaumatua i whakapononga
i a ratou, na te Karaiti hoki tera tikanga pai i
whakatakoto i mua atu o te matenga I tau-
tohetohe hoki nga akonga i mea, ko tehea ra hei
rangatira mo ratou Ka rongo te Ariki, ka mea
atu, "Ko nga kingi o nga tauiwi hei rangatira mo
ratou, ko o ratou kai tohutohu e meinga ana
he hunga mahi pai Otira, kaua koutou e pena,
engari, ko te mea nui o koutou hei muringa, a,
ko te rangatira, kia pera mo ia e whakapononga
ana " Ruka xxii—25, 26

Ko te runanga tuatahi o te Hahi o te Ariki, i
tuna ki Hiruharama, i reira a Paora, a Pita, a
Panapa, me te tini atu, ko Hemi ia te upoko o
taua runanga, i a ia te kupu whakamutunga, a,
ko tana kupu i mana i te mano Nga Hahi xv

—13 Ko te tau i tu ai tenei runanga, ko te 51
Ko te take i tu ai taua runanga he korero no
etahi o nga Parihi ki te Hahi o Anatioka, "ki te
kore koutou e kotea ki te ritenga a Mohi, ekore
koutou e ora " Nga Maki xv—1

Noho noa nei a Hemi hei kaumatua mo te

Hahi matua i Hiruharama, taea noatia te tau 62,
Ka mate ia, he mea kohuru na nga Hurai Tonoa
ana e nga rangatira o nga Hurai, i kino nei ki te
rongo pai, kia kake a Hemi ki tetahi o nga keo
koanga o te temepara whakapuaki ai i ana kupu
kia ata rangona e te mano No te ekenga, ka
whakataka iho o ratou, a, akona ana ki te kohatu
Ka whakaaio a Hemi ka mate ia, ka tuturi nga
tini, kawea, "E te Ariki te Atua te Matua, ka
mai atu nei ahau mo ratou, no te mea, ekore











ratou e matau ki tenei mahi a ratou ' Puta kau
ano enei kupu i te mangai o Hemi, ka rere atu
he tangata me te pouwhenua, akona ana ki te
matenga Na taua rakau, na te kohatu whiu
mai o te tokomaha, ka mate a Hemi te Tika i to
whenua i kohurutia ai tona Ariki a Ihu Ko te

 roa tenei o nga Hemi i mate ki Hiruharama, i o
Hemi te tama a Heperi, na Herora te kingi
patu Nga Mahi xii—2

Ka mate a Hemi te Tika, ka tangotango wha
kaaro te Hahi ki tetahi tangata hei whakakapi
mo tona turanga, hei upoko mo te Hahi matua
Ko ta ratou tangata i pai ai, ko Hamiora, tama
a Kereopa raua ko Meri Ko nga tau i Kawana
ai a Haimona i te Hahi i Hiruharama 43, no
te tau o te Ariki 107 ka mate a Haimona te tua
rua onga pihopa o Hiruharama, i kohurutia he
mea ripeka Otira ko te mana anake o te Hahi
i Hiruharama i kitea i te tau 107, ko te mana o
te iwi kua ngaro noa atu kia rite ai hoki te
poropititanga o te Ariki e kii nei, ' E tae mai nga
ia ki a koe, e tu ai te maioro a o hoa riri i waho
ake i a koe; a, ka kamapotia koe, a, ka tauaraitia
koe i tetahi taha, i tetahi taha A, ka whaka
horoa koe ki raro ki te whenua, me ou tamariki
i roto i a koe, a, ekore e waiho tetahi kamaka i
runga i tetahi kamaka i roto i a koe, no te mea
kihai koe i matau ki te wa a to tirohanga '
Ruka x1x—43, 44.

TE TANGI A RAWIRI MO HAORA RAUA KO

HONOTANA

Hinga ana te ataahua o Iharaira,

Ki runga ra ki ou wahi tiketike,

Ano te hinganga o nga nui'

Kauraka ra e korerotia ki Kata,

Kauaka ra nge e panuitia ki nga ara o Ahakorono

Kei hari ra e nga tamahine a nga Parihitini

Kei whakakoakoa nga tamahine a te kokoti kore

E nga maunga o Karapoa, kauraka he tomairangi

Kauaka ra he ua ki runga ki a koutou,

Nga mara hoki mo nga whakahere,—

Na te mea koa, i whiua kinotia ki rena

Te tauarai o nga nui, te tauarai o Haora,

Engia ano ia kihai ia i whakamahia ki te hinu

I te toto o nga mea mate, i te ngako e nga nui

Kahore i hoki ki muri te kopere a Honatana,

Te hoari ra a Haora kaore i hoki kau mai

Ko Haora raua ko Honatana i humarie,

I ahuareka i te oranga ai,

A, i to raua matenga, kihai i wehewehea

Hira ake to raua roto i nga nehera,

Rahi ake te kaha i nga raiona

E nga tamahine o Iharaira,

Tangihia mai a Haora,

Nana nei koma i hipoki

Ki nga mei pakurakura,

Me etahi atu whakahari,—

I whakapiri ki o korua kakahu

Nga koma hei whakapai iho

Ano te hinganga o nga nui,

I waenga parekura'

Patua iho koe e Honatana

Ki ou wahi tiketike

i, koera ana au ki a koe,

E toku tuakana e Honatana

Nui atu to ahuareka ki au,

He aroha whakamiharo tau ki ahau,

Hua ake i to aroha wahine

Ano te hinganga o nga nui '

Nga patu hoki o te whainga ngaro noa ia e