TE KARERE O PONEKE



Ko te kai rapu, ko ia te kite.



[VOL I,  MANE, 16 o AKUHATA 1858,  NO. 40]



The "KARERE O PONEKE" is pub-

lished every Thursday morning.

TERMS OF SUBSCRIPTION;- Twenty

Shillings per annum, payable half-

yearly.

TERMS OF ADVERTISING;- Three

pence a line for the first insertion of

all advertisements, and Two pence a

line for every subsequent insertion.

Advertisments wil be continued and

charged for until counter-ordered:

such orders in writing, as also all Ad-

vertisements (in English) will be re-

ceived at the INDEPENDENT Office,

Lambton-quay, on Tuesdays, at any

time before 4 o'clock, p.m.



HE KIWI! HE KIWI!

EHOA MA, e nga kaiwhakangau
Kiwi, tahuri mai. Ko au tenei 
hiahia ana ki etahi Kiwi kia hopukia
mai e koutou—hei te mea ora.

Kei te pai o te manu te ritenga mo
nga utu: otira, ko te utu ano tenei
pai ai au:—

Mo te mea rahi ......... £200

Mo te mea iti ............ 100

Ma te pai o te manu ka whakanuia
ai nga utu, ma te kino ka whakaititia
ai. A, e pai ano kia maha nga kiwi
—kia rua te kau noa atu—e hokoa
katoatia e au.

NA TE PURA.
Poneke,
4 o Pepuere, 1858.





WAIRARAPA 
Mira-huri-paraoa o Papawai.

Kua oti e matou ko nga tangata

te whakarite, a kua riro mai i

au na runga mai i te ritenga rihi, te

Mira-huri-paraoa i Papawai.

Ko nga utu mo te hurihanga witi
e rite ana ki o nga mira o Poneke,
ara, he hereni me te hikipene mo te
puhera. Kei te makete hoki te ri-
tenga mo nga utu e hoatu ai e ahaua
mo nga utu witi o kawea mai aua mo
te hoko.

Kia rongo mai nga tangata noho o

te taha ki te rawhiti o te mira, he
huarahi pai tera o anga: mai ana ki to
mira ra te pito ki runga o te kainga o
Te Merihana. Kia rongo mai hoki
nga tangata o Kerei Taone, e kohi-
kohi moni ana ahau hei whakaoti i te
huarahi tika mai i nga paamu-iti o
Wairarapa.

Na TAMATI HUKA.

(Thos, Hooker.)
28 o Hune, 1858



PANUITANGA.

He Hoiho kei te haere i Rangi-

tikei nei. E wha nga tau o taua

hoiho; ko te ahua he whero. Ehaere

tahi ana me tana kuao. Me haere

mai tetahi tangata nona tetahi hoiho

kua ngaro, ki te titiro: ki te tika nona

ka whakaae au kia riro atu i a ia te

hoiho nei me tana kuao. Ko nga utu

mo te hopuranga, mo te ahatanga

ranei, mana ano e whakarite.

NA RAUPARAHA TE RINGA

Rangitikei,

15 o Pepuere, 1858



KO TAHI TE RAU PAUNA

NO TE MEA, Kua tahuti tetahi
herehere i te Whare-herehere o

Poneke, ko Hoani Wuru tona ingoa,
he Pakeha—no te ata o te 7 o nga
ra o tenei marama i oma ai. Ki te
hopukina taua pakeha, a Hoani Wuru,
e tetahi, ka arahina mai ai ki te Kai-
tiaki o te Whare-herehere o Poneke,
ka hoatu ki a ia, hei utu mo taua ho-
pukanga, nga moni, ko tahi nei te
rau pauna.



NA; KO NGA RITENGA ENEI O TE AHUA O TAUA
HOANI WURU:

Ko ona tau 44, ko te ikeike 5
putu 8 inihi—he mea ahua karererere
te kanohi, e atamangu ana te maka-
we; ko nga kanohi, he atamangu-
mangu. I tana omanga ai, ko ona
kakahu, he puru haikete, he wetikote
ahua pango; he tarau koruroi, he
potae wairaweki, mangumangu, me
tetahi wahi ripona, e roa ana, kei muri.

WILLIAM FITZHERBERT,

Kai Tuhituhi o te Kawanatanga.

Te Whare Tuhituhi
o te Kawanatanga,
Poneke, 8 Hune, 1858.



KUA HAERE KE,
Kua tahaetia ranei, tetahi hoiho uha
—he mea whero; he ma te rae; ka-
hore he parani; he ma kei nga wae-
wae o mua. He mea hoko i a Taieha,
he tangata no Otaki.

Maku e utu te tangata e whakahoki
mai ana i tenei hoiho ki nga pauna
moni e toru.
Na WIREMU TAMATI.

TE KARERE O PONEKE.
Ko te kai rapu, ko ia te kite.
MANE, 16 o AKUHATA, 1858.
KO TE HUI A WI TAKO.
E mahi ana te whakaaro o te tangata
maori. E rapu ana ia i tetahi tikanga
e tupu haere ai tona rangatiratanga.
Kua korerotia imua nga hui o raro,
hei whakarite kingi mo te maori Te-
nei hoki tetahi whakaaro hei apiti ki
tera. No te Mano kua pahure ake nei
ka whakaturia he komiti  nei i Te Mako
—ko te kainga tena  o Wi Tako i Here-
taunga, Ko nga korero o taua komiti e
taiaki te nupepa mo te wiki e takoto ake.
He mea tenei, he whakahaere tikanga
mo nga maori kia katahi ai te whaka-
aro. Otira, ma te roanga o te haere
ka kitea. Kia haere tonu te whaka-
aro o te tokomaha ki runga o te ture
tika, penei, ka tupu te pai. Heoi ra,
e kore pea tera ritenga kingi, kawana
ranei, e tino rite i te maori. E kore
pea e taea e ia ona tini ritenga. E
hara hoki ia i te mea tupu noa ake.
No mua iho ano tona tupunga. E
pera ana tona ritenga me te rakau:
ka whakatokia tona purapura ki te
oneone, ka tupu—a, kia roa ano ka
rakautia. Waihoki ko tenei: i nga
ra o nga tupuna o te pakeha kahore i
uta rite, kahore i pakari. Heoi ra, ki
to matou whakaaro, ko te mea tenei e
whai huarahi ai te maori ki tana e
hiahia ai. Me whakarite pea tetahi
rangatira maori hei kai korero i roto o
te whare runanga o nga kai whaka-
riterite i te ture. Penei ka whai taha
nga maori i roto o te tino runanga.
Otira e kore e rite i te reo ngaro;
erangi kia mohio ia ki te reo pakeha,
e rongo ai ki ki nga korero, e matau
ai ki nga pukapuka. Na, me  he mea,
he whakaaro tika ta nga rangatira
maori, ka tuku ratou i o ratou tama
riki ki nga kura, whakaakona ai ki te
reo pakeha me ona tikanga. Ma te
penei hoki ka taea ai e ratou, ka rite
ai ki te pakeha, a ma te tini o te poati
e tukua mana, ka tonoa ai ki roto o
te runanga nui whakarite nuinga ture
mu tenei whenua—haunga ano mo te
maori, otira, mo te pakeha raua ko te
maori, ta te mea hoki, kotahi tonu te
ture mo ratou katoa.
KO TE PEREHI MAORI.
No te Wenerei, no te 11 o nga ra,
ka puta mai he  tira tangata no Wai-
totara i Wanganui. Tona take i
haere mai ai, he kawe mai i nga
korero whakaae mo te nupepa maori.
Kua oti ano te komiti i taua kainga,
a whakaaetia rawatia te perehi e to
runanga o nga rangatira.
Ki te Kai Tahi o te Karere o Poneke.
Turanganui,
Wairarapa, 1 Akuhata, 1858.
Eia,
Mau pea aku korero e hoatu
ki roto ki te Karere. Ko toku ingoa
me hoatu ki roto ki te rarangi o nga
kai hoko te nupepa. Kei te mohio
ano ahau ki te utu i roto i to tau, e
pai ana. Na to hoa,
Na RANIERA.
E hoa ma; e nga rangatira maori,
he korero taku i nga korero o to ma- 
tou nei haerenga, kia kite i to tatou i
wanaunga i a te Hapuku. Ko Hanu-
ere 1858, te marama i haere atu ai a 
hau, na te 13 o nga ra. Tokorua oku 
hoa i haere atu ai ahau, ko Rihari, ko
te Wenerei—ka tokotoru matou. Ao
ake, po iho, a (aea noatia te 25 o nga
ra, ka tae atu ki Mataikona. I roa
matou ki te tatari mai ki a Te Mani-
hera ma. Moe rawa atu ki Akitio, i
(ko tona kaumatua o tena kainga ko
Maka Te Rangihatea). Ko te mu-
tunga mai hoki tera o nga kainga o
Aropaoa nei. I reira katahi ano ta
maua ope ka ata kitea, 150. Kahore
he mea haere i raro i te whenua, i
runga katoa i te hoiho. No te 27 o
Hanuere ka tae ta maua ope ko Po-
rangahau, katahi ano te kainga i
tutu nga rahu ai maua. I reira ka
rewa ta maua matua, ka nui te pai.
Ka tata maua ki te pa ka motu mai te
tangata me te manuka, ka haere ano
maua, ka whakatika mai ko te kai
kawe mai i te manuka wero; katahi
ka amohia maua, rere ana te puehu o
te whenua i te waewae o te tangata.
Ka tirohia i reira ta maua matua, ka-
hore he tohu aitua. Ka whakatika
mai ko te matua a te tangata whenua,
tokorua u maua nana i wero, ka whaia
mai kahore huki i mau, katahi ano ka
whakakia e maua te waha o te pu, me
te waitiri. Ka mutu te pupuhi maua,
ka hapainga mai tera ki te tangi;
mutu kau ano ka tu mai ku tetahi o
nga rangatira  o reira ki te whai ko-
rero, ko te Ropiha Te Takou. Ka
mutu tena, ka whakatika mai ko Ha-
riata Kuikainga., tokoono o te tangata
whenua, tokoono huki o matou o te
ope, e mutu kau aua iho te korero, e
tapae ana te kai maoka. Ka tahi ka
whakahuatia mai te haka, e hara i te
hanga! Mutu rawa te kai maoka, ka
tukua ko te kai mata, e toru nga kau,
kotahi tekau nga hipi—na te tini noa
iho o te kai, kia utaina pea taua kai
ki runga ki tetahi kaipuke nui nei era
pea e tomo Ka noho tonu ihu ta
maua ope i reira tae noa ki te Ratapu
whakamutunga o Hanuere. I te tahi
o nga ra o Pepuere ka rewa ta maua
ope, haere ake o tenei kainga o Po-
rangahau, e toru tekau, ka huia ta
maua ope, 180. Moa rawa atu ko
Pukekura. Ka haere ta maua ope,
ka tae ki runga ki te maunga ki Pu-
kekaihau. Ka titiro mai te tangata
whenua ka whakatauki mai. Ka .ka-
rangatia maua, kahore hoki maua i
werohia.  Ka tau maua ki raro, ka
hapainga mai tera ki te tangi, e rua
pea haora e tangi aua—ko nga aroha
hoki o Hawaikirangi.  Ka mutu te
whai korero ka tukua te kai, 20 nga
hipi, 100 poaka, 170 nga kete tuna,
kotahi kaho tupeka, 30 peka paraoa,
20 peke huka, haunga te taewa, ekore
hoki e taea te tatau. I reira ka kore-
rotia mai, kua rupeke mai nga taonga
o te Hapuku ki Poukawa. Na te Ma-
karini hoki te tikanga kia haere a te
Hapuku ki Poukawa. I reira maua
ka tae ake a te Manihera ma, 30 to
ratou na ope. I te 6 o nga ra ka
rewa maua, ka huihuia maua e 210,
i runga katoa i te hoiho. Wiki rawa
atu maua ko te Aute. Ka waiho nga
hoiho i reira, moe rawa atu ko te
Awahau. I te ata ka whakaekea
maua ki te pa o te Hapuku, rewa ake
a maua matua e rua, ko te matua
haere i raro ki mua, ko te matua
haere hoiho ki muri; ko te Ke-
mara, kai whakaako o Ngaumutawa, ki
mua o te matua haere i raro, ko te
Manihera, ko Wereta, nga kai tohu-
tohu i te matua hoiho. Ka tata maua
ki te pa, ka whakatika mai te tangata

TE KARERE O PONEKE.
me te manuka, ka hoki atu ka wha-
katika mai he tangata ke ka hoki atu,
katahi ano ka whakatika mai a te
Hapuku ko te manu ka wero tera,
makere mai ai a tua tangata i muri
o tana matua, me te kahu e topa ana
Katahi ka whaia e maua, kihai hoki i
mau. Ka takoto ta maua, ka rewa
mai ta tera. Tokorua o maua nana i
wero; ka tau tera ki raro, roa noa
atu ka tu ki runga ka whakahuatia
mai te puha, konga puha tawhito rano.
Mutu; rawa,  katahi, ano, ka whakakia
te waha o te pu, me te tangi o te wai-
tiri. Ko te rite tena, rupeke ake nga
tangata o te pa o te Hapuku. I te
iwa o nga ra i tae ai maua ki reira ka
noho nei maua i reira—he hou i nga
tupapaku ta maua mahi reira. Mu-
tu noa tena marama e noho ana matou
i te pa o te Hapuku. No te 4 o nga ra
o Maehe, katahi ano a te Hapuku ka
puta ki waho o tona pa, i te whitu o
nga haora o te po, ka tahuna te pa ki
te uhi. I reira ano a te Makarini
raua ko te Kupa. Ka mahi nei ki te
pupuhi i taua po, tae noa ki te iwa o
nga haora ka mutu. I te ata ka tutu
nga rahu maua, he whakakite i nga
tangata o runga i te whawhai. Motu
ake nga tangata o runga i te whawhai,
e wha tekau. Ka mutu tena ka haere
mai maua, moe rawa mai ko te Pa-
kipaki. I reira ka korero moni a te
Hapuka ma ta maua ope ki a te Ma-
karini, homai ana e rima rau pauna.
I te ata ka haere mai maua, moe rawa
mai ko Poukawa. I reira ka akona e
maua nga Waiata mo Puhara, raua
ko te Watene te Haehae.
Na Tawara tenei waiata mo te Wa-
tene Te Haehae:—
E hika, ka kai nei taua
I te hau i te tuarua, i te tuatoru,
Hei noi ta haku mo te tomokanga
Ki te whare, kia hoki mai ai
To wairua ora U te ao.
Haere ra e Wa, i runga i aku kino,
I te wana tuku tahi, i kawea ai korua
E Paora ki te mate.
Tenei hoki tetehi:—
E Wa tukino, e koro ma,
Kai wawewawe i te riri.
Aku waka unua ki runga
I te ngaru tai.
Kia mihia atu ra te rau o Titapu,
Hei whakatau mai mo runga i to uru,
Kia pai ai koe te haere ki te mate, i.
Ko te waiata tenei mo Puhara, na
tona tuahine, na Nohoaroaro:
Ma wai e ranga to mate i te ao?
Ma te po tu mai i te ao o te tonga;
Ma o taina whanau,
Ma Iraia, ma Renata.
Nohea e mana te rakau,
Ka he i te awatea, i.
He waiata ano tenei:—
Kuhu tata u Noa te kohu ki Raukawa,
Ka ngaru hoki ra taku patu hau ki te rangi.
Haere ra e pa ma, i te ringaringa o taina
Ki whakairia korua mo Paeroa,
Mo Te Purere tenei kei roto, i.
Ko te mutunga tenei o nga waiata
a Tawara mo taua tane i mate i te
whawhai ki Heretaunga.
E ta ma, ka mutu i konei taku
korero.
Naku, ua to koutou hoa aroha,
Na RANIERA TE IHO-0-TE-RANGI.
Ki te Kai Tuhi o te Karere o Poneke.
Poneke, Hurae, 1858.
E hoa, mau e kawe atu aku korero
kia taia ki te reo maori. Whaka-
rongo mai e oku whanaunga e noho
ana i nga wahi katoa.
E hoa ma, ka tahi ano te ritenga
whakatuma i te tangata ko tenei mahi
ko te riri, ko te patu, ko te whawhai,
ko te ahanoa. Ka tahi te mahi kino
ko te whawhai, ko te kohuru. Wha-
karongo mai hoki iana, e oku wha-
naunga, naku ua te tutua tenei kupu.
Engari me tuku ma te tangata e nui
ana te mohio e hapai nga ritenga
katoa, ahakoa tutua ahakoa rangatira.
Ma tana tangata e nui aua tona mohio,
mana e whakahaere nga tika me nga
korero.
Ki te mea ka he nga ritenga o nga
pakeha, ma nga kai whakawa e wha-
kahaere nga tikanga me nga whaka-
aro katoa, na reira i tika ai nga mahi
pai a te pakeha. Otira ko nga ritenga
a nga pakeha he pai katoa, ara ia ki
taku whakaaro, pai te iti, pai te rahi,
otira pai katoa; inahoki na te ahua
pai o a te pakeha ritenga i kiia ai ta-
tou nga maori e whai ahua rangatira
ana te ritenga atawhai Rokohanga
mai tatou e noho aua i runga o te
raruraru, e noho aua i runga o te
kino, koia tenei i mea ai ahau kia ta-
huri tena iwi tena iwi ki runga ki te
atawhai a o tatou hoa aroha o Kuini
raua ko Kawana Paraone hei kawana
mo nga pakeha, mo tatou hoki mo nga
maori. Koia nei au i mea ai kia pe-
nei hoki a tatou whakaaro a nga
maori kia ara ki nga tikanga a Kuini
Wikitoria, kia noho pai ai tatou i ru-
nga o te rangimarietanga.  Waihoki
ki te hiahia tetahi iwi kia tukua tona
oneone ki te pakeha, ma te tangata
mohio anake e korero kia tika ai te
hoatutanga ki to koutou hoa aroha
ki a te Makarini. Kia pai te mahi kia
tupu haere ai te atawhai o te Atua
kia tatou a mate noa. Heotiano aku
korero.
Na TAIMONA PITA TE AHURU.
Mo te Karere o Poneke.
Whanganui, Hurae 31, 1858.
E te whanau,
Tena koutou. Katahi
nga tangata kaiponu ko etahi o nga
tangata maori —kaiponu, kaiponu rawa
etahi—e kore ratou e pai kia homai i
tetahi wahi o a ratou moni mo te
Hahi o te Atua—te hahi o Ingarani
ranei, Weteriana ranei, i tenei whe-
nua, kia ora ai nga Minita, me o ratou
tahu, me o ratou tamariki hoki! Ko
te mea tenei te rite nga tangata maori
ki nga pakeha ki tawahi, ki konei ano
hoki. E kore hoki nga tangata maori
e rite i tenei mea ki nga tangata o
Tongatapu—he motu tenei ki te nota
o Niu Tireni—he motu whai tangata
hoki. Kei reira nga Minita o te hahi
Weteriana, i reira hoiki ahau i mua—
he iwi aroha ratou ki nga kai kauwhau
o te Rongo-pai, i te kohikohi i o ra-
tou taonga kia tuku atu ki nga kai
hoko mo nga moni kia hoatu ki nga
Minita. Me te hahi i Koriniti i mua.
Tirohia te 16 o Koriniti 1 , Rarangi
1, 2. Kua kite koutou, koia tenei, ko
te mea tenei i kapi i nga tangata
maori.
Kua rongo koutou ki te rakau koka-
noti—ko nga rakau kokanoti o Ta-
ngatapu, me nga Totara o Niu Tireni,
he tini, ho tini, he tini noa iho! No
te rakau kokanoti nga taura mo o ra-
tou waka rahi, no reira hoki te ahu
hei takai mo nga pono o ratou whare
kei hinga i te awha, no reira te hinu
hei rama mo o ratou ruma, aha ranei,
aha ranei. Kua kite ahau. He ra-
kau roa, tiketike rawa, te kokanoti;
ki te pito ki runga rawa nga manga,
a, i waenganui o tetahi manga o te-
tahi manga nga kokanoti e tupu ana
—ano he paukena te rahi; He kai
hoki: otira ko te tino mea pai ko te
hinu o te kakanoti hei raiti. He
tini nga kaho kua ki katoa i te
he motu whai tangata

4
TE KARERE O PONEKE.
hinu ka tukua atu e ratou ki Hirini
ranei, ki Ingarani ranei, hei kohikohi
moni mo te Hahi te Atua. Ete
Whanau! E nga tangata o tenei
whenua ko koutou kua whakakau-
matua i etahi o nga Minita i te nui-
nga o a ratou mahi kia ora ai o koutou
wairua, whakaaroa tenei mea. Ko
taku e mea ai, whakaaroa tenei mea.
Kia tohe pu koutou kia rite koutou ki
nga tangata o Tongatapu. Kahore o
koutou kokanoti otira, he iwi whai
taonga koutou—ko o koutou poaka,
witi, paraoa, aha ranei, e uta mai, e
kaata mai ranei koutou ki nga taone.
Me whakatakoto etahi o nga koura
ranei, o nga hiriwa ranei, o o koutou
moni—he tukunga tapu mo te hahi o
te Atua—kia homai ki nga Minita.
Ka pouri toku ngakau. Kei te tuhi-
tuhi mai nga Minita o tawahi, ka mea,
he iwi aroha kore nga tangata maori,
kahore o ratou moni mo te hahi o te
Atua. He tini nga mea i roto i toku
ngakau kia korrerotia atu ki a koutou,
otira me waiho mo nga Karere atu.
Na te Kaumatua,
Na TE WUNU.
Ki te Kai Ta. o te Karere o Poneke.
Waikanae, Hune 9, 1858.
E hoa, mau e hoatu aku korero
kia taia ki te Karere, kia kite oku
whanaunga. He mate tenei, he mate
kino, ko te ingoa o taua mate he toke,
he ngarara, he iroiro. Ki taku wha-
kaaro, no hea ranei tenei mate. Ma
koutou e ki mai. Tenei hoki au kei
te ui atu ki o matou kaumatua, e ki
mai ana, kaore ratou i te kite i tenei
mate imua, ka tahi ano ratou ka kite.
Kotahi to matou i takoto i taua mate
kino—ko toku taokete. Ko te rongoa
i rongoatia taua mate he Katahaera;
no reira ka titiro ake te kanohi o taua
tupapaku i nga ra e toru nei, Ko te
ingoa o taua tangata ko Porana.
Heotiano: Na to hoa aroha,
Na Te RANGIMAIREHAU.
———00————
Ki te Kai Tuhi o te Karere o Poneke.
Wharekauri,
Tupuanga, Hurae 23, 1858.
E hoa,
Tena ra ko koe e toku hoa
aroha. Kanui toku aroha atu ki a
koe. Kua puta taku kupu ki nga
tangata o toku kainga o Tupuangi:—
roto hoki tatou i nga ritenga maori
Kahore o tatou kakahu. Tenei me
ahu tatou ki te Ture o te Kuini; otira
ki te Ture o te Atua kia ora ai o tatou
wairua o tatou tinana.
Heotiano: Na to hoa aroha,
Na TE WARIHI WAIKERI.
Ki te Kui Tuhi o te Karere o Poneke.
Rangitikei,
Parewanui, Hune 20, 1858.
E hoa,
Tena ra koe. He kupu atu
taku ki a koe kia whakamaramatia

mai e koe nga tikanga papai a nga
pakeha—nga tikanga ahuareka o te-
nei ao.
Ko nga pakeha hoki o konei o
Rangitikei e mahi raweke ana ki a
nga maori mea; engari mau e wha-
kaatu mai te utu mo te puhera witi i
roto i nga marama katoa. Nga utu
hoki mo te kanga, mo te taewa, mo
nga mea katoa, mau e whaki mai.
Naku,
Na TE AMO MAUNU.
Ae, e ta, kei te tika tau na, ma te
nupepa e whakaatu: tena kei te ra-
rangi whakamutunga aua ritenga e
uia nae koe. Mau ano e titiro.
Na KAI TUHI.
——00——
HE HIMENE.
Ko toku kainga onetai
I taia ki te wai,
Ka paki pu ka rangona
Te tangi o te tai.
Ko oku puawai papai,
I rite ki te ra,
I ma, i whakaniko, a—
I whero poukaka.
Ka tere waho te akau,
Te rau, me te kanae,
Te ngoiro, te karati,
Te mohi, me te whae.
Nga manu ruku ngaru ma,
Ka whanga,a tau,
Nga ngutu, me nga wae roroa
I waiho hei matau.
Nga huka o te wahapu,
Ka taia ki nga rae,
Nga pipi moe toka roa
Ka whiua, a ka pae.
Ka pukea ki te one roa
Nga pupu, e te hau;
Ka ngaehe, i te muritai
Nga puke pouri, keokeo,
Rarani ana mai,
Ka rerere i runga ra
Nga manu tangi pai.
Nga kauri tupu i te wae
Ma Kara, ma Koro,
Nga muka ina puna wai
Ma hine, a, ma ko.
Te nui o Tikoro nei
Ka noho i te he,
E toku Iwi, waho mai
Nga ara poka ke.
NGA RITENGA O TE HOKOHOKO.
NGA KAI O TE MARA.
Witi, 8 hereni, me te hikipene.
mo te puhera (62 pauna.)
Paraoa, 24 hereni, mo te rau pauna.
Papapa Witi, I hereni 3 pene, mo
te puhera (20 pauna).
Paraoa tuatoru, 15 hereni mo te
rau pauna.
Kanga, 8 hereni me te hikipene
mo te puhera (56 pauna).
Taewa hua hou, 8 hereni mo
te rau.
Ooti, 8 hereni, mo te puhera
(40 pauna).
NGA KAI KINAKI.
Piwhi. 3 pene mo te pauna.
Kiko Hipi, 4 pene, mo te pauna.
Kuao kau, 5 pene, 6 pene, mo te
pauna.
Poaka ora, 3 pene mo te pauna.
KO ERA ATU MEA.
Pata (hou), 1 hereni me te hikipene
i mo te pauna.
Pata (tote), 1 hereni, mo te pauna.
Hua heihei, 4 hereni mo te kau ma
rua.
Poaka whakapaoa, 1 hereni, 4 pene
mo te pauna.
Tuhi, 1 hereni mo te pauna.
Pipipi, 6 hereni, 9 hereni, te mea
Kuihi, 2 hereni, 6 hereni, te me»
kotahi.
kotahi.
Parera, 4 hereni, 5 hereni, takirua.
Heihei, 4 hereni, 5 hereni takirua
Muka papai, 20 hereni mo te rau
pauna.
I taia tenei Nupepa i te perehi o
MEKENIHI raua ko MIUA, i Poneke.