TE KARERE O PONEKE



Ko te kai rapu, ko ia te kite.



[VOL I,  MANE, 19 o HURAE 1858,  NO. 36]



The "KARERE O PONEKE" is pub-

lished every Thursday morning.

TERMS OF SUBSCRIPTION;- Twenty

Shillings per annum, payable half-

yearly.

TERMS OF ADVERTISING;- Three

pence a line for the first insertion of

all advertisements, and Two pence a

line for every subsequent insertion.

Advertisments wil be continued and

charged for until counter-ordered:

such orders in writing, as also all Ad-

vertisements (in English) will be re-

ceived at the INDEPENDENT Office,

Lambton-quay, on Tuesdays, at any

time before 4 o'clock, p.m.



HE KIWI! HE KIWI!

EHOA MA, e nga kaiwhakangau
Kiwi, tahuri mai. Ko au tenei 
hiahia ana ki etahi Kiwi kia hopukia
mai e koutou—hei te mea ora.

Kei te pai o te manu te ritenga mo
nga utu: otira, ko te utu ano tenei
pai ai au:—

Mo te mea rahi ......... £200

Mo te mea iti ............ 100

Ma te pai o te manu ka whakanuia
ai nga utu, ma te kino ka whakaititia
ai. A, e pai ano kia maha nga kiwi
—kia rua te kau noa atu—e hokoa
katoatia e au.

NA TE PURA.
Poneke,
4 o Pepuere, 1858.





WAIRARAPA 
Mira-huri-paraoa o Papawai.

Kua oti e matou ko nga tangata

te whakarite, a kua riro mai i

au na runga mai i te ritenga rihi, te

Mira-huri-paraoa i Papawai.

Ko nga utu mo te hurihanga witi
e rite ana ki o nga mira o Poneke,
ara, he hereni me te hikipene mo te
puhera. Kei te makete hoki te ri-
tenga mo nga utu e hoatu ai e ahaua
mo nga utu witi o kawea mai aua mo
te hoko.

Kia rongo mai nga tangata noho o

te taha ki te rawhiti o te mira, he
huarahi pai tera o anga: mai ana ki to
mira ra te pito ki runga o te kainga o
Te Merihana. Kia rongo mai hoki
nga tangata o Kerei Taone, e kohi-
kohi moni ana ahau hei whakaoti i te
huarahi tika mai i nga paamu-iti o
Wairarapa.

Na TAMATI HUKA.

(Thos, Hooker.)
28 o Hune, 1858



PANUITANGA.

He Hoiho kei te haere i Rangi-

tikei nei. E wha nga tau o taua

hoiho; ko te ahua he whero. Ehaere

tahi ana me tana kuao. Me haere

mai tetahi tangata nona tetahi hoiho

kua ngaro, ki te titiro: ki te tika nona

ka whakaae au kia riro atu i a ia te

hoiho nei me tana kuao. Ko nga utu

mo te hopuranga, mo te ahatanga

ranei, mana ano e whakarite.

NA RAUPARAHA TE RINGA

Rangitikei,

15 o Pepuere, 1858



KO TAHI TE RAU PAUNA

NO TE MEA, Kua tahuti tetahi
herehere i te Whare-herehere o

Poneke, ko Hoani Wuru tona ingoa,
he Pakeha—no te ata o te 7 o nga
ra o tenei marama i oma ai. Ki te
hopukina taua pakeha, a Hoani Wuru,
e tetahi, ka arahina mai ai ki te Kai-
tiaki o te Whare-herehere o Poneke,
ka hoatu ki a ia, hei utu mo taua ho-
pukanga, nga moni, ko tahi nei te
rau pauna.



NA; KO NGA RITENGA ENEI O TE AHUA O TAUA
HOANI WURU:

Ko ona tau 44, ko te ikeike 5
putu 8 inihi—he mea ahua karererere
te kanohi, e atamangu ana te maka-
we; ko nga kanohi, he atamangu-
mangu. I tana omanga ai, ko ona
kakahu, he puru haikete, he wetikote
ahua pango; he tarau koruroi, he
potae wairaweki, mangumangu, me
tetahi wahi ripona, e roa ana, kei muri.

WILLIAM FITZHERBERT,

Kai Tuhituhi o te Kawanatanga.

Te Whare Tuhituhi
o te Kawanatanga,
Poneke, 8 Hune, 1858.





E AHU ANA

Ko Wharekauri, hei te
te 15 o Hurae, ko tera
kuna papai, ko
RERI KEREI,
Ko te tohunga tenei ko

ARANA.

2
TE KARERE O PONEKE.
ito te kai rapu, ko ia te kite.
MANE, 19 o HURAE, 1858.
Kua oti ko i a Kawana te whakaatu
nga Komiti whakariterite mo nga
whenua rahui o Niu Tirene. Kei
raro iho nga ingoa e mau ana. Kua
oti noa atu e matou te whakaatu nga
tikanga i whakaturia ai enei Komiti.
Ko tenei he whakaatu noa i nga
ingoa.
E kore e mohiotia inaianei te taima
e whai korero ai te Komiti mo tenei
wahi, mo Poneke, ta te mea kei ta-
wahi a Te Kakiki raua ko Te Hutana.
Tera ano kei ta raua hokinga maui ka
timata ai te mahi a taua Komiti.
Ko te Komiti tenei mo nga whenua
rahui i Akarana:—
KO TE RETEMANA,
Ko TE KIHIPONE,
Ko TE METE.
Ko te Komiti mo nga whenua rahui
i Taranaki:—
Ko TE KATAWHIRA,
Ko TE HARE,
Ko TE WAITERE, MINITA.
Ko te Komiti mo nga whenua rahui
i Puneke:—
Ko TE HIRA,
Ko TE KAKIKI,
Ko TE TANGI,
Ko TE HUTANA,
Ko TAMIHANA TE RAUPARAHA,
Ko MATENE TE WHIWHI,
Ko RAWIRI PUAHA.
Ko te Komiti mo nga whenua rahui
i Katapere, (Kaiapoi):—
Ko TE HAMIRITANA, 
Ko TE PAUENE,
Ko TE KAHI.
KUA MARENA.
No te 7 o nga ra o Hurae i marena
ai a Piriki aaua ko Heni. No Wainui
raua. Na Riwai Te Ahu i marena.
Takoto ana te hakari hei whakareke
i te marenatanga.
Ki te Kai Tuki o te Karere o Poneke.
Pitone, Pa, Hurae 10, 1858.
E hoa, Mau enei korero e hoatu
kia tuhia ki te Karere Maori kia kite
a to HOA AROHA e noho aua ki Nga-
motu, mo tana kupu i ki ai e he ana
taka kupu. Koia tenei, ko Katatore 
raua ko tona teina i kohurutia, e Ihaia
i nga marama kua pahure ake nei. E ki
ana ia, e kore e tika kia rapua he utu
mo Katatore, nana nei nga tokowhiti.
Ka mea tuku whakaaro na te pake-
ke o ratou ki te utu tahae i te whe-
nua o tetahi tangata. E te hoa
aroha, e mohio ana hoki koe ki ta
Katatore mahi i roto i ngatatau e toru
i keria ano o ia ho poka matenga mo-
na. i tona oranga ka mea tana kupu
kia mate ia ki runga ki tona whenua.
I a Rawiri, raua ko Paora e whaka-
takoto aua i te eka ruri whenua ka
rongo u Katatore ka tango ia i tetahi
pu, paura, ka hoatu ki a Rawiri raua
ko Paora hei whakamate i toua tina-
na. No muri iho i tana whakaritenga
ture kia tango pu, paura, ona hoa  riri
kia whakamate i a ia katahi ano tona
whakaaro kia whawhai ratou, a, wha-
kamatea; ma e Katatore. E te Hoa
Aroha, ki toku whakaaro e ki atu nei
ki a koe, ki te poka mai tetahi tanga-
ta, pakeha ranei, ki te utu tahae i tou
hoiho, kau ranei, me pehea tou wha-
kaaro mo tenei? E koro koia koe e
rapu utu? Kia marama hoki koe ki
tenei kapu. 1 ki koe. kia titiro au ki
te reta a Waitako Ngatata. I tae atu
ano ia ki Otaki raua ko te Honiana. I
te rongonga o te Honiana kaore ia i pai
kia haere atu, ko Witako i tohe, a,
na te Harawira i arai, penei kua tae
atu. E hoa, i tae katoa atu nga ta-
ngata o Poneke ki te whawhai, a hinga
ana te parekura. I muri iho kua mau
te rongo kua kihi tahi ratou, a muri
iho hoatu ana taua hakari whakamate,
a, tahuri ana ratou ki te inu mata i
ona toto. Ka mutu.
Na RIWAI RAKEIORA.
Ki te Kai Tuhi o te Karere o Poneke.
Taranaki, Hune 18, 1858.
E hoa ma, e oku hoa i waiho atu
e au i roto i nga ritenga pai o te Ture
atawhai, tena ra koutou katoa, o nga
kai pupuru i te tikanga o te Ture.
Kia rongo mai koutou ki te tikanga
o toku haeretanga  mai. Na toku kite
mai i te kino ka pakaru ki Okurukuru
ka whakaaro au ko te putanga mai
tenei o te Ahi hei tahu i toku maunga
i to Iringaniu e pau ai te whenua  mo
nga tangata. Katahi au ka wha-
kaaro kia haere mai au ki te kawe
mai i tetehi wahi o te Ture o te Kawa-
natanga i mohio ai au hei atawhai
mo toku iwi. Ko taka mahi tenei he
kawe i toku iwi ki runga i te Ture o te
Kawanatanga kia whakamutua nga
mahi tamariki. Kia rongo mai koutou,
ka whakaae a Ngamahanga kia uru
ratou ki roto i te tikanga o te Kawa-
natanga raua ko te Ture, no te mea
kei te tangi te ture o te Kawana ki te
ture o te whakapono kia tupu tahi
rana a taea noatia te mutunga o te Ao.
To maua huihuinga ki Haurapari ka
tu a Iharaira Tuaparo ki to korero:
Whakarongo mai e taku whanau, wha-
karongo mai kia whirowhiro kia whi-
rowhiro kia kotahi te tikanga, kia
kotahi te whakaaro, kei kawea koutou,
kei toutoua te wai, kei kawea koe
ki te ahi a tera tangata tunu ai, kia
waiho ma te ahi e rere mai ki runga i
a koe, aua te hara e rere kau atu ki te
ahi tangata; kia mau ki te tikanga ko
tahi hei atawhai mo te pani mo  te ta-
maiti. Ka tu nei ano taku kupu—E
taku whanau, kati ano he pakanga
nui ki a au ku te Aitu anake. Kei
runga ko Taituha Tarapangaio —Wha-
karongo mai e te whanau, titiro ki
nga kupu a nga rangatira nei kia mau
te pupuru. Ki te puta mai i a ratou
te he mo tatou, kaua e tohungia, kia
kaha te tukituki, kei kawea tatou e ra-
tou ki te mate. Kei runga ko Apera-
hama Ngatawa, ko taua korero ano.
Kei runga ko Iharaira Koarapari, ko te
Wirihana, ko taua tikanga ano. Ko
taku mahi tenei i toku taenga mai ki
Taranaki nei, he huihui i nga tangata
kia rongo ratou ki te tikanga pai o te
Kawana, kia whakarerea nga ritenga
kohuru. Ko nga tangata tenei kua
oti te whiriwhiri hei hapai i te Ture o
te Kawanatanga, ko Hoani Rakeinui-
tekapua, no Ngamahanga ki Tatarai-
maka, ko Porikapa Te Wariwari, no
Ngamahanga ki Parawaha, ko Te
Wirihana Whitikaeaea, no Ngama-
hanga ki Mokotunu.
Na to koutou hoa,
Na TAMATI WIREMU UPO HAEPAIA.
Ko te Karere o Wakapuaka ki a

TE KARERE O
PONEKE     

3
Paremata mo te matenga o Kuini
Rangikahiwa:—
Hune, 10, 1808.
Ki a Tipene. Tena koutou. Kua
kite au i tou pukapuka. E ui mai na
koe ki te mate o Kuini i pewheatia
koia. Tena kia ki atu au, i patua ki
te patiti. Kua kite rano koe i te ma-
te o Watene—no taua ritenga rano. E
moe ana ano matou ka rongo ake ma-
tou i te ata i te tangi a te Pere, ka
karanga ake ia, E Wi, ka mate au. Ka
tahi au ka rongo atu, ka haere atu au.
Haere atu au, kua mate ke te tupapa-
ku. Ka hoki mai au ki waho. Heo-
tiano, ko Watene kei te Whare-here-
here ia e noho ana.
Heotiano, ka mutu. Ko Wi kei te
mate, he nui tona mate.
Na to koutou mokopuna,
Na MATENGA.
Hurae 3, 1858.
Ko te karere o Heretaunga ki Po-
neke na Matiaha i tuhituhi. E hoa,
e te Pura, hoatu aku korero ki te Ka-
rere maori. Whakarongo mai ko taku
kupu atu tenei no te mea i konei ano
au i nga ra o Pitiroi, taea noatia nga
ra o Kawana Kerei.
E hoa ma, e Wi tako ma, me rapu
mai o tatou ingoa i nga pukapuka o
Ngauranga .
Heoiano ka mutu,
Na MATIAHA.
Ki te Kai Tuhi o te Karere o Poneke.
Aratoetoe, Hurae 6, 1858.
E hoa, mau e hoatu aku korero kia
taia ki te perehi, hei whakaatu mai i
nga ritenga marama o te whakapono
e tirohia kautia atu nei o oku kanohi.
Titiro kau atu, whakarongorongo kau
atu nga taringa, e kore e puta te hia-
hia ki nga mahinga o te ture, i nga
mahinga ate ngakau maori.
Heoiano aku korero. Na tou hoa
pononga i roto te ture,
Na PATERIKI TE RANGITAUKEKE, 
No Wanganui.
Ki te Kai Tuhi o te Karere o Poneke.
Te Iwitekai,
5 o Pepuere, 1858.
E hoa,
Tena koe. He korero taku
ki a koe kia taia mai e koe. Koia
tenei oku whakaaro, ko nga kainga
i au, i Toto i Manawatu nei. Kei
waiho oku kainga hei utu hoiho mo
ia tangata mo ia tangata atu, kei
whakama etahi tangata ona hoiho e
riro aua mai ki runga i oku pihi whe-
nua. Erangi ki au ake ano te wha-
kaaro mo toku wahi Ko te take i
penei ai taku karere he hoiho, ko te
ingoa o taua hoiho ko Tametiki. Te
take o taua hoiho i riro mai ai, a toru
ona take, ko nga moni a toku iramutu
katahi, ko te mana tangata karua, ko
nga tarutaru o to whenua ka toru.
Ka tae mai taua hoiho ki a matou
ka hokona e matou ki te hoiho
wahine. Ka riro mai tana hoiho, ka
ki atu ahau, ka mana ano te hoiho o
Ngati-te-Ihiihi, whakahokia ki a ratou.
Ki ana mai ki au, kahore e tika kia
whakahokia ki te iwi nona te hoiho,
he utu hoki no to tatou kainga. Muri
iho ka tu te komiti a te Iwi nona te
hoiho; ka tu a te Kepa, te tangata
nona te hoiho, ki runga, ka korero,
Tametiki kei whea te Pihi whenua i
puta ai koe? Kei runga ko io Peti, ka
whakahaahuatia nga ingoa o nga
whenua i riro mai ai a Tametiki.   Ka
rongo ahau ka pu; a taku korero, E
he aua, kaua e whakairia tona hoiho
ki oku wahi whenua, engari hei nga
wahi o to iwi uaua i pupuru te hoiho;
tena hei oku wahi, kaore, korerawa
atu i au.
Ko nga rohe katoa o enei whenua
oku kua oti e ahau te tuhi ki te puka-
puka. He roa te tupoko ai ki te
nupepa.
Na to hoa aroha,
Na POITETE TE RIU.
(He roanga tenei.)
KO TE KEIPA KURU HOPE.
Na, tenei hoki taku korero ki a
koutou, kia rongo mai. I taku hae-
renga i a Kawana Kerei ki Ingarangi,
a ka tae, korero aua ia ki nga maori,
ki tona iwi, ki tana iwi ra i whakapai
ai: a, kihai i roa, ka puta te kupu a
te Kuini kia haere ia hei Kawana mo
Keipa Kuru Hope. Na, ka rere ma-
tou ki taua whenua, a ka tae. Na,
tae kau ano, ka hui te tini o te pakeha
rangatira ki te matakitaki i a Kawana;
ki te ui korero atu hoki ki a ia mo tenei
whenua, me nga maori hoki; a, ka
korerotia e ia te painga o tona iwi. A
ka ui atu koki ia ki a ratou mo nga
Kawha, mo to reira iwi tupu ako, mo
he pewhea ra te kaha o tera iwi ? ka
mea mai nga pakeha o reira, "He
iwi pai, ho iwi toa hoki," ka mea atu
ano hoki ia, " A, me toku iwi ano
hoki, he iwi toa." A, na mutu enei
uiuinga, ka noho maua i reira—a, e
toru nga wiki e noho ana i te taone o
Keipa Kuru Hope, ka rite te whaka-
aro o te Kawana kia haere ia kia kite
i nga pakeha me nga Kawha hoki, a,
haere ana maua.
Na, ko to maua haerenga nei, i
haero ma uta; i ma te hoiho, i ma te
kata, i ma te weikena hoki. Na, ka
tatu ano maua, ka haere. Ko to
haerenga   ra, e haere   ana i runga i
to tangata    me nga pa; mahamaha
noa ihu o te pakeha i roto i tena whe-
nua, matakitaki haere ana huki ki nga
tangata  whenua o reira. Ko etahi i
ma, ko etahi i mangu. A, ka tae ki
tetahi taone nai o reira; ko te ingoa
o taua pa, ko " Arakoa Pei." A, ka
rongo te tini o te pakeha o taua taone;
ra, ka puia ki waho, ka haere mai ki
te whakatau i a tu Kawana; ko nga
mea i noho atu i te taone, i hui tera
ki te whare e tae atu ai te Kawana;
a, tutaki ana tenei ki a te Kawana,
na, ka tangi te umere a te kai whakatu
ki a Kawana, hoki tahi ana me Ka-
wana ki te taone; a porua ki reira,
ka haere ki Kereama   taone, kei te
tuawhenua; ko te ingoa o te whenua
ra, ko " Te Paranatia,"—ara, ko te
Rohe ko te whawhai nei tera. Na,
ka haere, u, porua e haere ana, ka tae
ki taua whenua; a, rongo kau ano te
taone ra, ko te Kawana tenei e haere
nei, na, tahi ano ka whitiki te hoia—
ki te karanga hoki i a ta Kawana.
Na, ko tera, ko tu pakeha maori nei,
kei te huarahi tera o haere mai i
runga i te hoiho, ki te whakatau i a
Kawana—a, tutaki pu i te ara;—he
oti £.110, whakatangihia ake ki te ume-
re; hoki  tahi ana i a Kawana ki te
taone. A, te mea ano ka whakatata
ia ki to taone, titiro rawaho ki te hua-
rahi e haere atu ai ia ki te tapokotanga
atu ki to taone, e hara! kiki tonu i
te hoia; o tu aua hoki i reira, ki te
whakapai ki a ia. A, roa rawa ki
reira e noho ana, ka haere mai te tino
kai ngarahu mo nga hoia o taua whe-
nua kia kite i a Kawana. Na, ka mea
atu a Kawana ki a ia; "E, he tangata
taku kei au nei, he maori, no Niu
Tirene." Ka tahi ia ka mea atu ki a

4
TE KARERE O PONEKE.
Kawana; " E hiahia ana au kia kite
iaia; tikina atu." Na, ka tahi a
Kawana ka haro "i:^ ki a au, 'ti;.". moa
mai ki a au. " E tp.^T.n, o hi;:hi^' aria
te 1^angatira hoia kia kite i a koe."
Ka tahi au ka haer^ RI'.i kia kite i o
ia; ka tae atu, .ka Kite i a ia ; mihi ana
mai, mihi atu ana hoki a" .—ka moa
mai ia kiapu; "E pewhea a;.!', to". pa,
me tau titira haki ki t^1i^'i vh;enu;i ?"" i
Ka mea atu au, " E ai ^'a, (; kino I
ana; etira, ho tau kaainga ake ano
taku e piu ai." Ko te ingoa o tenei
tangata, ko Rangatira Hakihona. Ka
mea mai ano ra ki a au; " e hiahia
ana ranei koe kia kite i nga Kawha?"
Ka mea atu au; " Ae, e pai ana au
kia kite i a ratou." Ka mea mai ia,
"Ae, ma tatou e haere kia  kite  i a ia
ratou." A, ka mutu a matou nei ko-
rero, ka hoki au ki waho o te ruma.
A, e rua ake nga ra ka rewa mana,
haere ake nga rangatira, kotahi tekau;
haere ake nga hoia hoiho, e rua tekau;
haere i raro, e rima tekau; huihuia-
katoatia, kotahi rau; haere ake nga
kata me nga weikena, e toru tekau.
Na, ka tahi maua ka haere, a, ka tao
maua i ki tetahi pa hoia: ka u to
maua puni ki tera pa,—ka moe; a, ao
kau ake te ra, ka hapainga, a, ka tae
maua ki te taone o Powhata. Kahui
tera ki te powhiri ki a Kawana; he
tini te hoia o ia kaainga; a, he maha
hoki nga tangata whenua o reira. Ko
te ingoa o tana iwi, he Whingo. Ko
te rohe tona tenei o nga kaainga
whawhai. Ko taua iwi, kua uru ki
roto ki nga pakeha whawhai atu ai ki
nga Kawha. Na, ka rongo tetahi mi-
nita, a Te Eriwhi, ho mihinare no te
Weterione; ka mea ia kia Kawana;
" Arahina mai to tangata ki toku
whare Karakia, kia kite ia i nga
tangata me nga rangatira  hoki o
tenei iwi." A, i te Ratapu, ka haere
matou, ka tae ki tona kaainga; roko-
hanga atu o matou, kua rupeke ke
tera ki roto i taua whare karakia noho
ai, tatari mai ai i nga Kawana toko-
rua, i a Kerei i a Hakihona.    Ka to-
mo matou ki roto, ka tu katoa taua
iwi ki runga ki te whakapai mai ki nga
Kawana tokorua. E rua maero te
mataratanga  ki waho i te taone
o Powhata. Ko te Karakia ia,
kua mutu noa atu i mua atu o te ma-
tou taenga atu; a, ka roa to matou
Ka whakarongo matou ki a ratou,
a ka mutu; ka tahi ka timata te ko-
rero a to Kawana ki a ratou; ka wha-
karongo taua iwi ra ki a Kawana.
(Tena te roanga.)
NGA RONGO O TAWHITI.
Kua manu ki te moana te tima nui
o Tuanr; ui pi; ko (.e 100 692 puta; ko
to ^;;"^'1U:^1'>u $3 -pu;'.!.
Whao mate a Pouu^pa*^a te kotiu-
ru, no Roma nga tangata! whakanga-
kau nei ki te kahura i a ia.
Kua oti te waikawa to Kingi o Inia,
kua whiua e te Ingarihi ki te moutere
noho ai.
Ko nga moni o tetahi peke i riro i
te korero tinihanga o tetahi keia,—
£20, 000.
Ko te pakanga a Haina raua ko
Ingarangi kahore ano i oti noa, kotahi
i pa nui o Haina kua horo.
Kua tae mai nga nupepa whakaatu
o te hurihanga ru ki Nepara, haere
ake nga tangata i mate, 30, 000; haere
 ake nga whare i hinga 50, 000.
Ko nga tangata o Imu,—te whenua
e whawhai mai nei ki Ingarangi,—
60, 000, 000  Te  Whetu o te Tau.
Ki te Kai Tuhi o te Karere o Poneke.
Otaki, Hurae, 1858.
E hoa, Tena koe. Me tuku atu
taku reta kia taia ki te Karere hei
whakahoki ake i nga kupu a oku hoa
aroha, maori.
 E hoa ma, kei te hoha ahau ki te
ritenga o a koutou korero i roto i nga
nupepa. Ki te kawe matau koi te
tangata, me mahi tonu iho e tena ta-
 ngata e tena tangata. Akuanei pea
ko nga ngutu kau i kaha, kaore e kaha
 te tinana me te ngakau ki te hapai i
 aua ritenga o io pakeha. Ko nga
 tangata noa iho kei te aweke i nga
 nupepa, inahoki ko etahi kei te kawe
 matauranga, ko etahi kei te tito.
E hoa ma, kia pai ra te mahi, kaua
o whakapohehetia to taua mahi.
He oti ano na to koutou hoa aroha,
Na HAPE TE HOROHAU.
KUA HAERE KE, 
Kva ta!1aeti;^ rai;':'!, tetahi hoiho uha
—1;" 1^;;. ahi.';-!.) ; tio ma tu rai? ; ka-
hora I;" ai.:';;.;!;; au 1:1^ hei nga '.-.'r,ie-
a;i» o au. i T e ai:'.-; hoko i a Taiepa,
ho t;;:iuk?a no Or;'' i.
Maku e utu te i «.i 15 ia a e T/I1&k£hoki
ir.hi ana i tenei hoiho ki nga pauma
ui o 51 i e toru.
Na aiv.r:v.v TA:MATI.
(^vi11iaa^ '.['homai)
PANUITANGA.
KO taku Puruki to kata kua ngaro.
He parani ano tona. Ko tetahi
o nga taringa-roa kua whati—e haere
taringa kotahi ana. Tona kara, he
whero; he ma kei te kopu, kei nga
kaokao.
HOKI HEREWINI.
Heretaunga,
10 o Hurae, 1808.
NGA RITENGA O TE HOKOHOKO.
NGA KAI O TE MARA.
Witi, 9 hereni, mo te puhera
(62 pauna.)
Paraoa, 22 hereni, 24 hereni, mo te
rau pauna.
Papapa Witi, 1 hereni 6 pene, mo
te puhera (20 pauna).
Paraoa tuatoru, IO hereni 11 mo te
rau pauna.
Kanga, 9 hereni, me te hikipene
mo te puhera (56 pauna).
Taewa hua hou, 9 hereni, me
te rau.
Ooti, 8 hereni, mo te puhera
(40 pauna).
NGA KAI KINAKI.
Piwhi, 3 pene mo te pauna.
Kiko Hipi, 4 pene, mo te pauna.
Kuao kau, 5 pene, 6 pene, mo te
pauna.
Poaka ora, 3 pene mo te pauna.
KO ERA ATU MEA.
Pata (hou), 2 hereni mo te pauna.
Pata (tote), 1 pene, mo te pauna.
Hua heihei, 4 hereni mo te kau ma
rua.
Poaka whakapaoa, 1 hereni, 4 pene
 mo te pauna.
 Tuhi, 1 hereni mo te pauna.
Pipipi, 6 hereni, 9 hereni, te mea
kotahi.
Kuihi, 4 hereni, 6 hereni, te mea
kotahi.
Parera 4 hereni, 5 hereni, takirua.
Heihei , 4 hereni  3 hereni takirua
Muka papai, 20 hereni mo te rau
pauna.
 I taia tenei Nupepa i te perehi o
MEKENIHI raua ko MIUA, i Poneke,
NIU TIRENE.