Te Karere o Poneke 1857-1858: Volume 1, Number 27. 10 May 1858 |
1 1 |
▲back to top |
TE KARERE O PONEKE Ko te kai rapu, ko ia te kite. [VOL I, MANE, 10 o MEI 1858, NO. 27] The "KARERE O PONEKE" is pub- lished every Thursday morning. TERMS OF SUBSCRIPTION;- Twenty Shillings per annum, payable half- yearly. TERMS OF ADVERTISING;- Three pence a line for the first insertion of all advertisements, and Two pence a line for every subsequent insertion. Advertisments wil be continued and charged for until counter-ordered: such orders in writing, as also all Ad- vertisements (in English) will be re- ceived at the INDEPENDENT Office, Lambton-quay, on Tuesdays, at any time before 4 o'clock, p.m. PANUITANGA. MEHEMEA ka hiahia te tangata ki te tuhituhi reta kia taia ki roto ki tenei Nupepa mo tuhi mai "KI A TE PURA, KAI TUHI o TE KAREKE o PONEKE." Otira, ma taua tangata ano e utu nga kapa e rua, e toru ranei, mo te mera—kia tika ai te kawenga mai. HE HOIHO NGARO. KO TOKU hoiho kua ngaro. He uwha taua hoiho—he whero te ahua, he ma te ngutu. Kahore ano i piri te parani. Ki te kitea e te tangata ka utua e au kia Rima Pauna. Naku. Na TAMATI ERUINI MUKAKA. Waikanae, 18 o Pepuere 1858. HE KAIPUKE TENEI, KO PAMA, e rere ana ko Wakatu, hei te 10 o nga ra o Mei. Me pa mai te tangata eke, uta tao- nga ranei, ki a PETUNE raua ko HANITA. (Bethune & Hunter.) Whare Hokohoko, 190 Aperira, 1858. MOTE HOKO PUKAPUKA. HE PUKAPUKA enei kei Otaki, ara, he pukapuka Karaipiture, ko te tehi wahi o te Kawenata Ta- whito; ki te hiahia te tangata ki te hoko, me haere atu ki a Henare Wi- remu Taratoa hei Otaki. Ko te utu, e rua hereni mo te pukapuka kotahi. Ko nga Upoko enei i roto i taua pukapuka. Ko nga kai Whakariterite, Ko Ruta, Hamuera 1, Hamuera 2, Kingi 1, Kingi 2, Ko nga Whakapapa o Iharaira, Ko nga Whakapapa ano. H. W. TARATOA. HE KIWI! HE KIWI! EHOA MA, e nga kaiwhakangau Kiwi, tahuri mai. Ko au tenei hiahia ana ki etahi Kiwi kia hopukia mai e koutou—hei te mea ora. Kei te pai o te manu te ritenga mo nga utu: otira, ko te utu ano tenei pai ai au:— Mo te mea rahi ......... £200 Mo te mea iti ............ 100 Ma te pai o te manu ka whakanuia ai nga utu, ma te kino ka whakaititia ai. A, e pai ano kia maha nga kiwi —kia rua te kau noa atu—e hokoa katoatia e au. NA TE PURA. Poneke, 4 o Pepuere, 1858. HE KOURA! KO nga pakeha o raro iho nei, he kai hoko Koura, ki te moni. E nui ana nga utu e homai ana e ratou. Ko te POURA ma, (Wm. Bowler, Son & Co.) Ko enei hoki,— Ko TUATI ratou ko KINIROHI ma, (Stuart Kinross & Co.) Poneke, 17 o Hepetema, 1857. PANUITANGA. He Hoiho kei te haere i Rangi- tikei nei. E wha nga tau o taua hoiho; ko te ahua he whero. Ehaere tahi ana me tana kuao. Me haere mai tetahi tangata nona tetahi hoiho kua ngaro, ki te titiro: ki te tika nona ka whakaae au kia riro atu i a ia te hoiho nei me tana kuao. Ko nga utu mo te hopuranga, mo te ahatanga ranei, mana ano e whakarite. NA RAUPARAHA TE RINGA Rangitikei, 15 o Pepuere, 1858
2 2 |
▲back to top |
2 TE KARERE O PONEKE. Ko te kai rapu, ko ia te kite. MANE, 10 o MEI, 1858. HE whakakite ta tenei Nupepa i nga ritenga e whai ahua ai, e whai ingoa ai te iwi maori He aha i mei- nga ai kia noho noa iho tenei iwi i roto ano i tona ahua maori? Kahore: kei te puare ano nga huarahi o te mohiotanga ki te tangata maori. Ahakoa rangatira, ahakoa tutua te tangata, ahakoa kiritea, ahakoa pango, e tika ano kia tango tahi ratou i nga hua o to mohiotanga—kia noho tahi ratou i roto i te rangimarie, i runga hoki i nga ritenga marama e whaka- nuia nei. He iwi kuare ra hoki te pakeha i nga wa onamata: a, na te uaua ki te kimi, ua te whai tonu, i whiwhi haere ai tenei iwi ki nga ritenga e manaware- katia nei. Ko nga whakaaro o nga tohunga he mea ta ki te pukapuka waiho aua hei akoranga ma nga wha- katupuranga o muri iho. Na konei i nui haere ai te mohio, i whai ingoa ai, i whai mana ai, tenei iwi. Miharo noa te maori ki te mohio, ki te mana, o tenei iwi o te pakeha! Otira, kei ki te tangata maori e kore ia o tomo ki tenei huarahi, kei ki ranei ekore e riro i a ia nga wha- kaaro nui o te pakeha. Kaore: e tomo ano ia—e riro ano i a ia. Ma- na ka hiahia, ka tomo—mana ka uaua te kimi, ka riro i a ia. Ko te he o tenei hanga o te tangata maori, he mangere. He mangere ki te kimi i nga mea e ahua tangata ai ia—he mangere ki te whai i nga ri- tenga pai a tona tuakana pakeha—he mangere ki te whakawhiwhi i a ia ake ki nga ahuarekatanga o te ngakau marama—he mangere ki te hanga whare mona—he mangere ki te horoi i tona tinana, i ona kakahu hoki—he mangere ki te arahi atu i ana tamariki ki nga kura kua oti te whakatu e to matua aroha e te Kawana. Ae, e hoa ma, he mangere te he o te ta- ngata maori. Kua maha ke nga tau o to pakeha ki enei motu, na e noho tonu ana te maori inaianei i roto ano i tona ahua maori—ahua kuare nei. Ko nga whare, ko nga kakahu, kei te kino tonu—ko nga tinana kei te paru tonu—ko nga whakaaro kei te kuare tonu. Na te aha, ianei, e hoa ma? —na. te mangere ra pea o tenei hanga o te tangata maori. Engari kia wha- karerea te mangere ka tahi ka piki haere ai i roto i nga iwi o te ao nei— ko reira whai ingoa ai, whai mana ai hoki. Tena ki te mau tonu ki tona ahua maori e kore e roa kua noa tenei iwi, kua pirau, kua mahue toua ingoa iwi,—pera me te ahi e pirau ana. Kia oho, e hoa ma, pehia rawatia te mangere, apohia nuitia nga mea e tumau ai te iwi maori 1 Ki te Kai Tuhi o te Karere o Poneke. Aramoho, Whanganui, Aperira 26, 1858. E hoa, Tenei taku kupu Io akoe kia taia aku korero ki roto ki tou nupepa, kia rongo te tokomaha ki oku whaka- aro mo te Wakawa, o tenei Mutu o Niu Tirene. E hoa ma, e nga Pononga o te Atua mo nga kai whakahaere tikanga o te Atua, o te Kuini hoki, tena ra komou katoa! E hoa ma, tenei taku korero ki a koutou, kia pai ta koutou wakawa i te he o te tutua, raua ko te rangatira. Tenei to take i mohio ai au, ki te he te tutua raua ko te rangatira, ka wa- kawakia raua ki te tikanga o te waka- wa. Na ahakoa i pono te korero o te tutua, i he ta te rangatira; tamia iho ta te tutua, wakatikaia ana ko ta te rangatira. Ka whai ki tona mana. ki tona nui ki tona tikiteke. E hoa mo, e mea ana ahau e he ana tenei tikanga, no nga wa ano pea ia te Purewa-o-te-Rangi e ora aua tenei ture o tatou, i te kura o to maori omua, koi te kukuku, koi haha, koi mataraha. E noa ma, e he aua tenei tikanga o tatou, ara, te waiho i nga mahi pai, i nga mahi pono o te Atua, kaha rawa i runga i ta koutou mana maori o mua. Waihoki e mea ana ahau, kahore ta te pakeha tikanga i te pe- nei, e rangi e haere ana ratou i runga i nga mahi pai, i nga mahi pono o te Atua kaha rawa. Heoi ano aku kupu. Naku, Na PEHIRA KARATAU. Ki te Kai Tuhi o te Karere o. Poneke, Otaki, Aperira, 1858. E nga tangata katoa o Niu Tirene, whakarongo mai koutou katoa ki tenei kupu. E noho tetengi ana tatou i tenei ao, e ki ana ko te whakaaetanga ki te Atua he kanga tera ki o tatou tupuna. Kei riri mai koutou ki au, kei kawe ke koutou. Me tao ki te uma o tatou tupuna. Ko te hohoro noa o taku whakaae ki te Ture tapu kua tukua nei ki a tatou kua rite te kupu pono ki a tatou kei a 2 Pita 11, 22. Tenei ano tetehi kupu mo nga tupuna, Karatia 11; 18. Ko taku whakaaro, hei a te Kuini tatou, hei te tupuna hou, kei retia oratia tatou, e Hatana kei a 2 Timoti 11, 26. Ko tenei me hoki ki te Hepara me te Pihopa o tatou wairua 1 Pita, 11, 2.3. Na PARAKAIA POUEPA TUHANGA- HANGA. Ki te Kai tuhi o te Karere o Poneke. Otaki, Aperira, 1858. E hoa, mau ano e tuku atu atu tenei reia Ia to tatou Karere, Kia hohoro tonu to hoatu atu i tenei reta kia taia, kia hohoro ai nga pakeha o runga o raro te kite i tenei korero, me nga maori hoki o runga o raro. E hoa ma, e nga pakeha katoa me me nga maori katoa, o runga o raro o waenganui, whakarongo mai koutou katoa. He Pereti kei Otaki e mahi nei, e rua aua Pereti, he mea kani nga rakau, he Matai nga rakau nui o, raro, he Kahikatea nga paraki o runga o aua Pereti—he mea kanikani. Ko te matotoru o nga rakau whakawhiti 1 putu, 1 inihi, ko te whanui I putu; 4 inihi; ko te matotoru o nga paraki 2½ inihi; ko te roa o nga rakau wha- kawhiti 24 putu; ko te whanui o aua Pereti 11½- putu. Ko te Ture kua oti te whakarite mo te mahinga o aua pereti; mo utu, ka whiti ai te tangata
3 3 |
▲back to top |
TE KARERE O PONEKE. me te hoiho, me te kata, me nga mea e haere ana i runga. Ko te ritenga mo te utu: nga tangata e haere ana me toua hoiho he awhekaraone te utu, a mutu rawa tana utu i reira, haere kau noa iho i muri iho; ko te tangata anake kahore he hoiho, he kata ranei, kotahi hereni; pera tonu te ritenga me nga kupu i runga ake nei. E kore e hohoro te tuhera o taua Peneti kia rite rano nga utu mo nga kai mahi, ka tahi ano ka haere noa te tangata me nga mea katoa. E hoa ma, kei pouri koutou ki tenei ritenga, ta te mea he mahi nui ano tenei mahi —ha mea taimaha rawa te mahinga o nga rakau; e 26 nga kau hei to i te rakau kotahi. E hoa, e te Pura, me tuku e koe tenei reta ki te Karere maori. Heoi ano: ua matou katoa, Na te RUNANGA o OTAKI. Ki te Kai Tuhi o te Karere o Poneke. Rangitikei, Aperira 28, 1858. E hoa ma, e nga tangata katoa. Kei te whakatika au ki nga korero a te Hutana, e tapitapi mai nei ki a tatou ki nga tangata maori. Etika ana, otira e hara i a tatou ake a tatou tikanga a nga uri nei—na nga tupuna mai ano, a tae mai nei kia tatou, ki ona uri. Ka nui te tika u o ana tapitapi mai. Tenei hoki te take ko te wha- kapakeha kau a tatou a nga maori waho, ko roto i a tatou kei te ahu o atu ki nga tutu. Tenei tana i whakaaro ai kaua e ta te kanohi e mahi ai kei rite ki nga kai whakapati tangata; engari kia rite ki nga pono- nga o te Karaiti e mahi a ngakau aua i ia te Atua i pai ai. Heoi ano: Na NOA TE RAUHIHI. KAI-WHAKAWA-MAORI. ————00———— Ki te Kai Tuhi o te Karere o Poneke. Aperira, 1858. E HOA, Mau e hoatu aku korero ki rau nupepa kia kite oku hoa maori i nga whiti o Otaki i patua e te Motini, kia mohio ai hoki ki nga moni utu o te patunga i o ratou whiti. Nga peke o nga whiti 736; nga puhera 2, 208. Ko nga moni mahi £56 17s. 9½., riro ake i te Parakimete £9 118. 6d. Kanui te pai o tenei iwi o Ngatirau- kawa, ara, ki te atawhai. Na WIPERAHAMA PUTIKI. KO TE TANGI A KARANGA, MO WHAKATERE. Takina mai ra, Nga huihui o Matariki, Puanga, Tautoru, Ka ngaro Atutahi, Maua e whakarewa, Te tini whetu riki, Ka rewa hei runga, Puhia e te hau, Ki runga o Pukekahu; Ka ngaro ia i te rehu tai. Tena. e te iwi, Taku kara-tangi-whakaingoingo, Te whakaangi atu na, Waiho kia haere, He toroa awe nui, E kopa ana ia ki te muri, I hokia mai ra, Taku hou kotuku, Mo runga rawa ia, No te pae tauarai ki Poutini, He Kuru-tonga-rerewa, Ka tahi ka unuhia, I roto i te whare o Paekawa, I tirohia ano. Ka hoki te wa ki runga o Tongariro, Ko tou tini ra, Te taka mai ra i te mania, Ki Okahukura ra, Ko te matamata i torona. atu, Mo koutou ko potiki e moe mai no, E —— Tere. HE TANGI MO HORI KEREI, NA TONA HOA. Tirohia wai ra, Nga huihui o Matariki, O Puanga, Tautoru, Ka ngaro a Atutahi, Mana e whakarewa te ika wheturiki, Ka rewa kei runga, Puhia e te hau, Ki runga o Mangere Ka ngaro ia i te rehu tai; Tena e te iwi, Taku kura-tangi-whakaingoingo Te whakaangi atu ua. Waiho kia haere, He toroa awe nui e topa ana ia ai te muri, Unuhia noatia, Taku hou koutou no runga, rawa, no te pae tauarai Ki a Ihu Karaiti. Ehara i te tangata, Ke kuru toua rerewa, ka tahi ka r.;;!; h;i;i I roto i te whare o Kawana I tirohia ano , ka hiko te uira ki i.r.! h;i o Taupiri, Ki tou tini ra, e moe mai ra nga u;;-;. '.-KI:;^;',. kei Tangirau, Ko te matamata i torona atu, Mo koutou ko patiki e moe mai na e pa! No te Pukapuka Waiata a Kawana Kerei. HE KORERO TUPUNA. Ko te korero mo te Haerenga mai o Ngahue. Ko Poutini, me Whaiapu. Tera iana whakarongo mai ki to take o te whawhai a Poutini raua ko Whaiapu, i heko mai ai raua. Noho nei raua noho nei, a ka mate a Hine- tu-a-hoanga i te puka riri ki a Nga- hue raua ko tana i ka ko Poutini, ka tahi ka peia atu ia kia haere atu; a whakatika ako a Ngahue, ka heke atu he whenua ke, ka kite tonu hoki a Hine-tu-a-hoanga, ka maunu taua hunga, ka whai haere ano i a raua, a noho rawa mai i Tuhua, a Ngahue raua ko tana ika, tau mai ai ki reira, ehara, tau ngatatahi mai ana, ka anga ano ka pai atu i a ia, heoi, ka haere ano ka rapu kainga, hei terenga mo taua ika; ka kite atu ia i te moana i tenei motu i Aotea-roa, ka mea ia kia whakauria ki uta. Ka mahara ake ano ia, kei tata ano Unu hoa riri, ka riri ano raua, engari pea me haere rawa. ano maua ki a I mu;;-,; u) niwa atu. A, haere ana, noho rawa atu, i Arahura ka tuturu te noho i rehe, Ihi tahi ku ^0^11^10^0 mai o ia teotoi;! wahi o tau; i ika, ka mauria atu e ia, ka huki atu k:i tae a Ngahue ki te Wairere ka patua te Moana haere Tatrangi!, WI) au ea purao a ka hoki ki Hawaiki, ka korero kua kite ia i te whenua toua kai he pounamu, he Mua. A orohia iho hei toki, e rua aua toki, ku Tu-tauru, ko Hau-hau-te- rangi i te hei tiki etehi, i to kurupou- namu etehi, ko te ingoa o tau kuru, ko Kaukau-matua. A, e takoto nei ana kei a Te Heuheu, i ngaro tata ako nei ano inaianei, i nga uri o Tama- ihu-toroa, i a Purahokura raua ko Reretai. Hoki atu nei; i Ngahue, ka tae atu ki Hawaiki, whawhai rawa ake nei, kua rongo ki tana korero ki te pai o tenei kainga o Aotea, a na reira i i tika ai ta ratou heke mai. Ko te korero mo nga waka. Ka tahi ka tuaina a to Arawa, he rakau totara, no Rarotonga, ara, no tua a; u i Hawaiki, ka hinga ki raro, ka unua, a ka oti: ko nga k; u hahau enei, ko Uh: a, ko ai'au i e-ro a, !vo Nga- hue, ko Pa;-; ^., ko wi'.! ^(;11^^.1!g;^, ko ^'ui tohu;]^.;, i;;',;;;;, i u:;""; a, ta Arawa, i oti ia. Ka rongo a Hotu-roa ka oti
4 4 |
▲back to top |
4 TE KARERE O PONEKE. a te Arawa, ka tae mai ki a Tama-te- Kapua kia tukua atu ana tohunga, ho tarai i tona waka, a oti ake ia tohunga, ia tohunga a Tainui mo te tarai, oti rawa. Heoi ano nga tohunga nana i hanga nga waka, i whiti mai ia ki Aotea nei. Nga ingoa o nga waka nei na, ko te Arawa to mua, muri iho, ko Tainui, ko Matatua, ko Taki- tumu, ko Kura-haupo, ko Toko maru, ko Matawhaorua. Heoi ano nga waka i eke mai ia o matou tupuna ki tenei motu, i mahue atu ia a Hawaiki, ka tuia Tainui, ka mato te tamaiti a Manaia i Rata ka tanumia ki nga marama o Tainui. Ko nga toki i taraia ai enei waka, he toki pounamu, ko nga ingoa, ko Hauhau-te-rangi ko Tutauru—na Tutauru i tapahi to upoko o Uenuku. Ko enei toki pounamu no te ika a Ngahue, i haere mai ano i Hawaiki, na i pana mai e Hine-tu-a-hoanga raua ko tana ika ko Mata, no reira i haere mai ai a Ngahue ki tenei motu, i kitea ai, i hoe mai ai aua waka nei ki konei, no te mea, kua kitea ake o ia i mua. A whawhai rawa ake nei, na reira ano i tika ia te hekenga mai. No te Pukapuka a Kawana Kerei. Ko tenei reta he mea tango no roto no te Karere Maori o Akarana. He whakamarama tana i nga tikanga o te ture kua oti nei te whakatakoto mo nga whenua rahui o Niu Tirene:— Akarana, Tihema 28, 1857. E hoa e RIWAI. Tena ra koe. Kua tae mai to pukapuka o Noema 6. Kua kite a Te Kawana, a kua mea mai ki a au kia tuhituhia he whakahokinga ki a koe kia whakaatuatu hoki i nga tikanga e wa mai na e koe. E whakapai ana a Te Kawana ki tau pukapuka ki te marama hoki o o wha- kaaro; koia ano tena, e pa, he tikanga raruraru e mau nei i nga tangata Maori o ratou nei whenua, erangi ano to te Pakeha tikanga i marama: ma- rama i tona ra, marama ano hoki te tuku iho ki ana waihotanga iho i te ao nei i muri i a ia. Ko te tikanga o taua ture mo nga whenua rahui i Niu Tireni e uia mai ua e koe, koia tenei. He whakatakoto i etahi tikanga mo nga whenua kua rahuitia mo nga tangata Maori kiu kaua e waiho noa iho, engari kia wha- kawhaihuatia.Ma Te Kawana e wha- karite te Runanga, ma taua Runanga e mahi aua whenua, e whakaputa nga hua, ara, mana e reti, (lease) e hoko, e aha aua whenua; ko nga hua, ara, ko nga moni, ma taua Runanga e whakarite, e mahi, hei painga mo nga tangata nona taua wahi i hua mai ai taua moni. Ko nga tangata mo taua Runanga ma Te Kawana ano e whakatu, me Pakeha etahi mo tangata Maori ano etahi. Ko nga whenua rahui ko etahi he mea wehe mai i roto i nga whenua kua riro i te Kawanatanga; he maha nga whenua penei, kei Poneke, kei Whakatu, kei era atu wahi hoki, he whenua ia kua iri te tikanga o Te Kuini i runga i motuhia ai hei whe- nua rahui mo nga tangata Maori; na, ka tukua tonutia enei ma taua Runa- nga e mahi; na, he whenua rahui ano, ko nga whenua e puritia nei e nga tangata hoko whenua ki te Kawa- natanga, he mea kape ki waho o te wahi e hokona ana, erangi era, e iri ana ano te tikanga Maori i runga, kahore ano hoki i riro noa i a Te Kuini; na konei, meinga ana me ma- tua whakaae e te iwi nona aua wahi kia mahia ki runga ki nga tikanga o tenei ture, ka tahi ka mahia. Ma Te Kawana hoki e whakarite tangata hei ui, hei whakarongo i te whakaaetaenga o te tangata nona, ka korerotia e ia ki a Te Kawana, muri iho ka takua mai taua wahi ki a Te Kuini kia mutu ai te tikanga Maori i runga, katahi ka mahia e te Runanga e korerotia atu nei. E kore e ata poto i konei nga tika- nga katoa o taua Ture te whakaatuatu ki a koe, erangi me titiro ano e koe kei te Karere o Oketopa, 1856,—a, tena ano hoki a Te Makarini te haere atu na, mana etahi tikanga e whaka- marama ki a koe. He mea ke tera i korerotia i nga Karere o Maehe, o Hune, o tenei tau; mo nga whenua e takoto nei nei kei nga tangata Maori; he meatanga atu kia rapu whakaaro nga iwi Maori kia tango ki to te Pakeha tikanga mo te whenua, kia wehewehe ki ia tangata tona pihi, toua pihi. Ko te whakapumautanga o te whe- nua ki te Pakeha na te pukapuka o te Kuini, na te Karauna Koraati, (Crown Grant), na, me matua ia riro te whenua i a te Kuini ka tika ai taua tuku ki tetahi tangata, ara, taua Karauna Karaati; ko te whakatapu kau i te mea kei runga ano te tikanga Maori e iri ana, ekore e ahei. Erangi ano te matua riro i a ia kia atea i to raruraru, ka tahi ka tika te tuku ki te tangata, pumau tonu iho. Tena atu nga tikanga, ma to hoa ma Te Makarini e korero atu kia koe. Heoi ano, Na to hoa, NATE METE. Rev. Riwai Te Ahu kei Waikanae. NGA KITENGA O TE HOKOHOKO. NGA KAI O TE MARA. Witi, 8 hereni, mo te puhera (62 pauna.) Paraoa, 19 hereni, 20 hereni, moto rau pauna. Papapa Witi, I hereni 6 pene, mo te puhera (20 pauna). Paraoa tuatoru, 10 hereni 11 mo te rau pauna. Kanga, 10 hereni, 11 hereni, mo te puhera (56 pauna). Taewa hua hou, 8 hereni, 10 hereni, mo te rau. Ooti, 6 hereni, 7 hereni, mo te puhera (40 pauna). NGA KAI KINAKI. Piwhi, 3 pene mo te pauna. Kiko Hipi, 3 pene, 5 pene, mo te pauna. Kuao kau, 5 pene, 6 pene, mo te pauna. Poaka ora, 4 pene mo te pauna. KO ERA ATU MEA. Pata (hou), 1 hereni 2 pene mo to pauna. Puta (tote), 9 pene, 11 pene, mo te pauna. Uiui heihei, 2 hereni mo te kau ma rua. Poaka whakapaoa, 9 pene, 1 hereni, mo te pauna. Tuhi, 1 hereni mo te pauna. Pipipi, 6 hereni, 9 hereni, te mea kotahi. Kuihi, 4 hereni, 6 hereni, te mea kotahi. Parera, 4 hereni, 5 hereni, takirua. Heihei, 4 hereni, 5 hereni takirua. Muka papai, 20 hereni mo te rau pauna. I taia tenei Nupepa i te perehi o MEKENIHI raua ko MIUA, i Poneke, NIU TIRENE.