TE KARERE O PONEKE



Ko te kai rapu, ko ia te kite.



[VOL I, MANE, 19 o APERIRA 1858, NO. 24]



The "KARERE O PONEKE" is pub-

lished every Thursday morning.

TERMS OF SUBSCRIPTION;- Twenty

Shillings per annum, payable half-

yearly.

TERMS OF ADVERTISING;- Three

pence a line for the first insertion of

all advertisements, and Two pence a

line for every subsequent insertion.

Advertisments wil be continued and

charged for until counter-ordered:

such orders in writing, as also all Ad-

vertisements (in English) will be re-

ceived at the INDEPENDENT Office,

Lambton-quay, on Tuesdays, at any

time before 4 o'clock, p.m.



PANUITANGA.

MEHEMEA ka hiahia te tangata
ki te tuhituhi reta kia taia ki
roto ki tenei Nupepa mo tuhi mai

"KI A TE PURA,
KAI TUHI o TE KAREKE o PONEKE."

Otira, ma taua tangata ano e utu
nga kapa e rua, e toru ranei, mo te
mera—kia tika ai te kawenga mai.



HE HOIHO NGARO.

KO TOKU hoiho kua ngaro. He
uwha taua hoiho—he whero te

ahua, he ma te ngutu. Kahore ano
i piri te parani. Ki te kitea e te
tangata ka utua e au kia Rima Pauna.
Naku.

Na TAMATI ERUINI MUKAKA.
Waikanae,

 18 o Pepuere 1858.



KO EKEREHA 

HE HOIHO TARIONA

HE Hoiho papai rawa tenei; ko
tona matua tane ko Hamihona

—ko te hoiho tera o te Hamona, i
utaina mai ra hoki i tawahi. Ko nga
tau o tenei tariona, ewha; ko tona
kara, he whero; he hoiho whaiti—ata-
ahua hoki. Te kau ma rima nga hoi-
ho uwha i ekengia a e ia i te tau kua
pahure nei,—a, hapu katoa ana ratou.
Kei Wangaroa e noho ana inaianei—
kei te kainga o Te Miti raua ko Re-
wana. Hei te tuatahi o Noema, (te
marama e takoto ake nei) ka timata ai
tana mahi whakaeke. Ko te utu mo
te whakaekenga kotahi, e toru pauna,
me nga hereni e toru, (Ł3 35s.) Ko
te kaari hei nohoanga mo te hoiho ina
tukua atu kia ekengia, he kaari papai

—he pai hoki no nga karaihe (taru-
taru); kotahi te marama e noho ana ki
reira kahore he utu,—heoi ano te mea
e utua ko" te whakaekenga kautanga.
Wangaroa, Wairarapa,
1 o Oketopa, 1807.



HE KAI HOKO MUKA, ME TE HU-
RUHURU HIPI.

KO nga tangata o raro iho nei.
He nui te utu e homai ana e
ratou.

Ko te WAHAREI ma.

(Worsely & Co.)
Poneke.



HE KIWI! HE KIWI!

EHOA MA, e nga kaiwhakangau
Kiwi, tahuri mai. Ko au tenei 
hiahia ana ki etahi Kiwi kia hopukia
mai e koutou—hei te mea ora.

Kei te pai o te manu te ritenga mo
nga utu: otira, ko te utu ano tenei
pai ai au:—

Mo te mea rahi ......... Ł200

Mo te mea iti ............ 100

Ma te pai o te manu ka whakanuia
ai nga utu, ma te kino ka whakaititia
ai. A, e pai ano kia maha nga kiwi
—kia rua te kau noa atu—e hokoa
katoatia e au.

NA TE PURA.
Poneke,
4 o Pepuere, 1858.



HE KOURA!

KO nga pakeha o raro iho nei, he
kai hoko Koura, ki te moni. E
nui ana nga utu e homai ana e ratou.

Ko te POURA ma,
(Wm. Bowler, Son & Co.)
Ko enei hoki,—

Ko TUATI ratou ko KINIROHI ma,

(Stuart Kinross & Co.)
Poneke,
17 o Hepetema, 1857.



PANUITANGA.

He Hoiho kei te haere i Rangi-

tikei nei. E wha nga tau o taua

hoiho; ko te ahua he whero. Ehaere

tahi ana me tana kuao. Me haere

mai tetahi tangata nona tetahi hoiho

kua ngaro, ki te titiro: ki te tika nona

ka whakaae au kia riro atu i a ia te

hoiho nei me tana kuao. Ko nga utu

mo te hopuranga, mo te ahatanga

ranei, mana ano e whakarite.

NA RAUPARAHA TE RINGA

Rangitikei,

15 o Pepuere, 1858

TE KARERE O PONE KE.
Ko te kai rapu, ko ia te kite.
MANE, 19 o APERIRA, 1858.
KO TE TURE.
E HOA MA,
Ka pai te Ture. Mako-
nei ka rite ai nga totohe, nga nga-
ngare, nga tutu. E takoto ture kore
ana te whenua i mua. I reira ano i
rerengia i nga toto tangata. Tena ko
tenei, ka whakamutua pakia nga kino
e te ritenga o te Ture. Ko toua mea
tenei i rangatira ai te pakeha, no te
mea, e whakarangatiratia ana te Ture
kei runga i nga tangata katua. Rite
tonu te tangata whai taonga, me te
tangata rawa kore: te tangata rahi
me te tangata iti. Kei ta te Tare
tikanga, e kore ia o pai ma te tangata
e pokanoa ki te rapu utu mo te he.
Kao; me waiho ano ma te kai whaka-
ritea te Ture e mea. Ka riro ranei te
mea o tetahi i te tahae; kua pau ranei
tana kaari i te kararehe o tera; kua
pa ranei te ringaringa o tetahi tanga-
ta ki a ia; he aha ranei te kino e
takoto ana: heoi ano ra, mo kawe
marire atu ki te kai whakawa, mana o
titiro; no, ka titirohia e ia te ritenga
o te kino, ka whakaritea te utu,
mutu rawa. Kua kite etahi o nga
tangata maori i te pai o tenei ritenga.
Ka whakarerea e ratou te ritenga maori
o mua. Ka tupu te raruraru i roto i a
ratou, o waiho ana ma te Ture e mea.
Kia penei katoa nga tangata, kia wawe
ai te mahue i nga whawhai maori. E
taea katoatia nga mea e te Ture: hei
tiaki ia mo te hunga pai, hei mataku-
ranga mo te hunga tutu. Heoi nga
tangata e kino ana ki te Ture, ko
ratou e mahi he aua. Na, ka hiahia
matou kia kake haere te ritenga o te
tangata maori o ia kainga, o ia kainga;
koia matou ka mea utu ai ki a koutou
katoa, me whakarangatira i te Ture.
Ki te homai o tatahi he kino, kaua
e rapua noatia he tutu, otira, me
kawe tonu ki runga ki ta te Ture rite-
nga. Kauaka ano hoki e huna i te
tangata kino. E oma atu ki a koutou
te tangata tahae ranei, aha ranei, e
rapua ana kia whakawakia mo tana he,
kaua ra ia e whakahoa, no te mea, he
tahi te tangata hara, heoi, ka rite tahi
to raua kino ki ta te Ture whakaaro.
Penei he pakeha, ka riro tahi raua ki
te whakawa. Ka waiho te tangata kino
i roto i a koutou, ka tupu haere taua
kino, pera hoki me ta te rewena, rewe-
natia katoatia ana te rohe. Ka whai
ingoa tera iwi e pakeke ana ki nga ta-
ngata pera—ka whai ingoa pai. E hoa
ma, me whakarihariha i te hara. Me
haere tonu ki runga o te tino tikanga.
Ko te huarahi tenei ki te painga, ki
te rangatiratanga. Ka riro te tangata i
te hara, ka whakamakaitia  tera tangata
He iwi mohio te tangata maori Kua
whiti iho te marama kirunga i a koutou:
me haere ra i roto i te maramatanga—
me whakarangatira i te Ture.
Ngamotu, Maehe 30, 1858.
E hoa, e Riwai Harawira,
Kua tae mai tau reta o Pepuere
9, i roto i te Karere o Poneke o te 22
o Pepuere. Kotahi te kupu hei roto
i tau roto, koia tenei, " te toto hara
kore." E tama, e hara i te toto hara
kore. Mau e titiro te reta a Wi Tako
Ngatata o Tihema 22 i roto i te Karere
o Poneke o te 24 o Tihema. E ki
ana a Wi Tako, "he mate ano enei
e takoto nei—he kohuru, ko Rawiri
Waiaua, kahore matou i tae kia kite
i tona matenga. Ara, kahore ratou i
tae mai ki te rapu utu mo tena ko-
huru. E hoa e Riwai, Na wai koia
tena kohuru? Na wai i kohuru a
Rawiri Waiaua me nga toko-ono?
Na Katatore ano pea; koia ahau ka
mea ai he kupu he tau e mea nei
koe "he toto hara kore." He hara
nui to Katatore, nana hoki tena ko-
huru, nga tokowhitu. Na, e mea ana
te Atua " Ko te tangata e whakaheke
ana i te toto o te tangata ma te
tangata ano ona toto e whakaheke."
Na titiro ra, whakaheke ana a Kata-
tore i nga toto o Rawiri ma, na, katahi
ka whakahekea nga toto o Katatore e
te tangata, katahi ka rite te kupu o
te Atua. Katahi ka ea. Koia ahau
ka mea ai kahore he utu mo tena.
Ko Rawiri Waiaua me nga tokoono
hei utu mo Katatore, ko Katatore
hoki hei utu mo ratou.
Na, E hoa e Riwai, mo inoi tatou
ka te Atua kia whakamutua tenei mahi
maumau tangata. E ki aua koe "kia
anake,—ka mate ano nga tangata
hara kore. Titiro hoki, te kau nga
mea kua mate nei. Maumau te
tangata mo tenei mahi—kei hea he
tangata mo te whenua? Engari me
inoi tatou ki te Atua kia tukua mai
he whakaaro tika ki te tangata maori
kia ora ai, kia rangatira  ai.
NA TE HOA AROHA.
KO TAKARANGI RAUA KO
RAUMAHORA.
Na, ka rewa te ope a Ngatiawa,
a Ngati-Toa ki Taranaki, a ka tae
ka te pa o taua rangatira nei o Rangi-
rarunga, ko te ingoa o tona pu, ko
Whakarewa, he pa nui hoki, he maiora
nunui hoki nga maiora. Nana hoki
taua tamahine pai rawa nei a Rauma-
hora, he wahine rongo nui ia, kua tae
hoki tona rongo ki a Te Rangi-apiti-
rua, ko Pukeariki tona pa, he
rangatira no Ngatiawa ko tana tama
ko Takarangi, he toa ia, kua rongo
hoki ia i te humairiretanga o Rauma-
hora, a wawata toua iho ia ki taua
wahine.
I aua ra o mua, ka tupu he whawhai,
na Te Rangi-apitirua, na te matua
hoki o Raumahora.  Ka haere te taua
o Ngatiawa ki Taranaki, ki te tau i te
pa o taua tangata, ka whakapaua taua
pa nei e te taua i te po, i te ao, kihai
i taea. ka tohe tonu te taua ki te wha-
whai ki nga tangata o roto o taua pa,
a ka mate ratou i te kai kore, i te wai
kore. Ka tu te rangatira o te pa ki
runga ki te wawa o te pauna, ka karanga
ki nga tangata o te taua, " Homai he
wai moku," ka whakaae ratou, ka ka-
wea e tetehi tangata o to taua: a ka
kite tetehi tangata o te taua, wahia
aua te taha ki runga i nga ringaringa
o taua tangata, a kihai i puia te wai
mo te koroheke ra, pena tonu nga
tangata o te taua. Ka tu te rangatira
o te pa ki runga i te maiora, ka kite
ia i te rangatira o te taua, he tohu ano
i te mahinga  o taua tangata, he heru
iwi, he pihi, he kotuku, he tohu no te
rangatira.   Ka puta iho ta kupu a te
rangatira o te pa, " Ko wai koe?" ka
ki ake ia, "ko atu tenei ko Takarangi," 
ka mea atu te rangatira o te pa ki a
ia, "E horo ranei i a koe te tau o
Orongomai-takupe?" Ka mea ake
ia, "E horo, taku ringa te ngaua e te
kuri" no te mea ka mahara a Taka-

TE KARERE O PONEKE.
3
hura, o te kotiro pai rawa nei. Ka
aroha ia ka mate te kotiro i te wai-
kore, whakatika ia ki te kawe wai mo
taua tangata raua ko tana tamahine,
ka utuhia te taha, ko te ingoa o te
puna ko Oringi, e koropupu ake ana
i te whenua; kihai hoki i aha atu te
nuinga, no te mea, kua mahaki noa
iho te tuatea o te moana i te wehi o
tena tangata, ara te riri, ka tangohia
e Takarangi,  ka hoatu mo taua tangata.
Ka puta te kupu a Takarangi ki a ia.
" Na, kua kiia atu ra e ahau ki a koe,
ko taku ringa ano tenei e kore e nga-
ua e te kuri, na, ko te wai tenei mou,
mo te kotiro hoki," ka inu raua, ka
titiro atu a Takarangi ki te kotiro, me
te kotiro hoki ka timo mai ki a Taka-
rangi, ka roa rawa to raua tirohanga;
ka titiro atu nga tangata o te ope a
Takarangi, e noho tahi ana ia i te
 taha o te wahine ra, ka mea ratou ki
a ratou ano, E hoa ma, nui atu te
hiahia o Takarangi ki a Raumahora,
i te hiahia ki te riri.
Ka puta te whakaaro o te ngakau o
te matua o Raumahora, ka mea atu
ki taua kotiro, "E hine, e kore ranei
koe e pai ki tenei tangata hei hoa
 mou," ka mea mai te kotiro, " E pai
ana," ka whakaae hoki te matua kia
hoatu tana tamahine kia moea e Ta-
karangi; ka moe ia i a ia, no reira i
whakamutua ai te whawhai.
Ka whati hoki te taua, ka hoki ki o
ratau nei whenua, a kihai i hoki mai
ki te whawhai, ka whakamutua rawatia.
Ko nga uri o tenei wahine, koia ano
enei e noho nei, Te Puni, ratou ko
ana whanaunga, me a ratou tamariki
hoki.
Ka moe a Raumahora i a Takarangi
ka puta ki waho, ko Rongouaroa, he
tamahine, ka moe a Rongouaroa i a
Te Whiti-o-Rangomai,  ka puta ki
waho, ko Aniwaniwa i a Tawhirikura,
ua ka puta ki waho, ko Rerewha-i-te-
rangi; ka moe a Rerewha i a Puku, ka
puta ki waho, ko Te Puni.
-No te Pukapuka a Kawana Kerei.
Ki te Kai Tuhi o te Karere o Poneke.
E HOA,—
Tenei aku kupu, he mea
wawata na toku ngakau, mau e ta mai
nei tirohanga mo oku whanaunga e
 noho aua ki nga wahi o tenei motu o
Niu  Tirene. No te 16 o nga ra o
raua ko Ngatuna, ko Paratene Taupiri,
ko Wereta Te Waha, ki te whakata-
koto korero mo te pupuru whenua.
Ka hui maua ki te kainga o Henare
Mateauroa, ka tu to maua ki runga, ko
Te Papa, ko te korero, Haere mai e ta-
ku matua, haere mai e aku teina! Ka
mutu a te Papa, Ka tu mai no tera
ko Wereta Te Waha, Karangatia e
aku tuakana, karangatia, tenei te
haere nei ki te pupuru i to tatou
whenua. Ka pa e oku tuakana he
mohio tatou ki te hanga i tetehi
whenua mo tatou—ae, e tuku ai te
whenua; ko tenei kahore au epai kia
tukua te whenua. Ka mutu tera, ka
tu ko Hona Te Peretahi, mo te pu-
puru tonu i te whenua. Ka noho
tera, ka tu no te tuku whenua, ko
Takerei Ngapaki—mo te tuku tonu i
te whenua ta tera korero. Ka mutu
a Takerei, kei runga ko Taratea,
" Kaua e tukua te whenua." Ka
noho tera ka tu ko te tuku whenua, ko
Maka Te Momo, mo te tuku tonu.
Mo te tuku atu i tana ahi kia toru
haere aua, kaua e tineia. Ka noho a
Maka ki raro, ka tu ko Nepia Taratoa.
" Aku tuakana, taku whanau, whaka-
rongo mai! Kua korero maua ko
toku tamaiti ko Ihakara Tokonui, kua
ki i atu au ki a ia, E mahi ano koe i
tau, erangi ko au me mahi ano au i
toku, i to pupuru whenua. Ko te pa-
raki i au ka pakaru maku ano e puru-
puru kei puia mai te wai ki te taha ki
au. Otira kei a Te Makarini te ti-
kanga." Ka noho a Nepia, ka tu ko
Hori Kerei Te Waharoa, " Haere
mai e aku matua, haere mai ki te
pupuru i to tatou whenua, ka tika
tena e taku matua. Mau e purupuru
mai te paraki i pakaru mai o waho
na. Maku hoki e tinei ake te ahi a
Maka e toro nei. Me he mea ka kapi
i a koe tena ka mate hoki i au te ahi
a Maka e toro nei. Ka mutu ta Hori,
ka tahi au ka tu ki runga ki te patai
i te wahi hei tukunga ki te pakeha.
Kahore hoki i puta aku kupu i nga
tangata o te tuku whenua; ko tera
noa iho aku kupu ki roto i toku nga-
kau. Ko aku kupu tenei, he patai
naku ki te wahi e tukua ana, ki te
wahi e purutia ana:—"E hoa ma, he
korero ano tenei naku, he mea wha-
kaaro na toku ngakau tutua ki te
tikanga o nga rangatira tuku whe-
kupu, ki ta tenei tutua. Ko koutou
e hoko tahae ana i te whenua I mua:
e rua rau kete muka ka riro te pu, e
wha rau ka riro te kaho paura; ko-
tahi te kau tupeka ka riro te poaka
nui. E mahara ana au e pena ana to
tikanga o te whenua e hokono ana.
No te ekenga ki nga pauna ka tahi
ka kitea i riro noa etehi o nga muka,
o nga poaka, o nga taewa. Inaianei
ko to te whenua kei te whera ano mo
aua muka, poaka, i riro noa atu ra.
Engari ki taku whakaaro me tini tena
tangata tena tangata i tona wahi i
tona wahi kia mohiotia ai nga eka,
kia marama ai hoki te whakaarongo
ki te utu."
Ka mutu aku kupu.
Na to hoa,
Na AHITARA TANGATANGATA.
Heretaunga,
Pepuere 23, 1858.
E HOA MA,
Kua rongo ahau ki nga korero
o te huihuinga kei Taupo; ara ki
nga korero o reira tangata. E pehea
ana to koutou whakaaro ki ena ko-
rero? Kei taku whakaaro he korero
tamariki ia, ehara i te kupu o te
tangata whai whakaaro na.
E mea ana etahi o nga tangata
maori kia whakaturia tetahi rangatira
maori hei kingi mo ratou. Kowai
hoki te rangatira e whakakingitia?
E mohio ranei ia ki nga tikanga pai
mo te Kawanatanga? He nui ranei
ana moni hei utu hoia, hei utu kai-
puke manowao, hei utu perehi, hoi
utu mea noa atu, mea noa atu? Ka-
hore rapea. E kino ana oti to tatou
nei Kuini, me te Kawana kua whaka-
ritea e ia mo tatou, kia penei ai ta
koutou nei korero? Nana, ua te
Kuini nga mea pai; e atawhai nei ia
ki a tatou ; e aroha nei ia ki a tatou;
nana hoki te huarahi o te ture i ha-
nga ai, hei huarahi no nga pakeha,
mo nga maori. Akuanei ki Io wha-
kaae koutou ki tetahi kingi maori, ka
kite koutou i tana kino. Me he mea
kahore ana moni, ka tango noa ia ki
tu Koutou moni; ka mate kai ia, ka
tango noa ia i a koutou kai; ka
haere ia ki to whawhai, ka meinga
koutou hei hoia mana, a ekore e utua.
E hoa ma, me ka rongo ahau ki tenei
korero tamariki, ki tenei whakaaro

4
TE KARERE O PONEKE.
ana kia whakaturia he kingi maori, 
katahi au ka mahara ki tetahi korero
tara o matou, o nga pakeha; koia
tenei:—
(FABLE 6.)
Ko nga Inanga i hiahia ki tetahi Kingi.
Tera ano etahi Inanga e takoto ana
to ratou nei awa. Ka whakaaro
ratou kua whai kingi nga mea katoa
o te ao; ko te Raiona te kingi mo nga
kararehe katoa; ko te Kahu te kingi
o nga manu; ko te Tohora te kingi
o nga ika o te moana; a, ko enei
Inanga kahore he kingi mo ratou.
Inoi ana ratou ki te atua maori ki a
Hupita, kia whakaritea he kingi mo
ratou; whakarongo ana ia ki to ratou
nei inoi, akina iho ana e ia tetahi poro
rakau. Aka rongo nga Inanga i te
patitanga o te wai, ka wehi ratou i te
timatanga; a ka roa te taima, kahore
i kitea tetahi kino o tenei rakau,
kotahi ka mutu to ratou wehi, ka
takoto ki te taha o taua rakau. A,
amuamu ana ratou no te ngoikore o
ta ratou kingi, a inoi atu ana ki a
Hupita kia homai tetahi kingi whai
ngoi; ka rui a Hupita mo to ratou
amuamu, tukua mai ana he kotuku
hei kingi mo ratou, a kainga ana ratou
e to ratou kingi e te kotuku nei, i te
ata, i te awatea, i te ahiahi.
E hoa ma, he korero tara tenei no a
matou tupuna; kei rite koutou ki enei
Inanga, kahore i pai ki to ratou kingi
tuatahi: kei rite hoki te kingi maori
ki taua kotuku.
Naku, na to koutou hoa aroha,
Na TE HUTANA.
Ki te Kai Tuhi o te Karere o Poneke.
Rangitikei,
Pepuere 2, 1858.
E HOA—Tenei aku kupu mau e ta
mai ki te Karere Maori kia kite oku
whanaunga e noho aua ki tenei pito
ki tera pito ki waenganui o tenei mo-
tu. Kei te whakahe au i te tikanga
a tetahi pakeha o Rangitikei i whaka-
pae teka ki au, mo tetahi o ona poaka
i kiia e ia he mea patu naku. He he
tenei ki toku whakaaro, engari ano
me kite tonu te kanohi e patu ana ka
tika taua kupu nei. Tenei hoki tete-
hi, ko te riri noa a Wi Tuatini ki au
no runga i nga kupu whakapae a
Hera wahine Maori.
Heoiano aku korero.
Ki te Kai Tuhi o te Karere o Poneke.
Manawatu,
9 Maehe, 1858.
E HOA,—Tenei taku korero, kia
rongo mai koe Ko nga mahi o, tenei
kainga o Manawatu kua kore, ara,
nga mahi ki te Atua. E hoa ma, e
oku hoa Maori, titiro koutou ki te
ritenga o nga tangata o tenei kainga
o Manawatu. Kua kore noa atu te
karakia ki te Atua—kua kore e haere
ki te karakia ia ra, ia wiki, ia mara-
ma, ia tau. Ko te toru tenei o nga
tau i kore ai te karakia. Ko nga
tamariki kua oti o ratou ingoa te
iriiri ki te wai i roto i te hahi tapu o
te Atua, kua kore inaianei. Heoti
ano ta ratou mahi he haere mai
ki te taha o te Karakiatanga noho
ai, kai paipa ai, korero ai, haka ai,
perei ai; otira he tini nga mahi kua
puta hou ake i tenei kainga—kihai i
mahara kua oti era mahi te ripeka i
te iriiringa.
E hoa ma, ata whakaaro, kia wha-
kamutua tenei mahi kino i a tatou,
kei waiho hei whakakuaretanga mo to
tatou ingoa, i roto i nga ingoa o nga
iwi.
Heotiano aku korero:
Na to koutou hoa,
NA WEPIHA TE RIMUNUI.
Mo te Karere o Poneke.
Waikawa, Maehe 12, 1858.
E hoa ma,—E oku whanaunga,
Tenei ianei he kitenga ake noku inga
mahi a te pakeha. Ko te whakapono
ka tahi, ko te ture ka rua. Nga hua
a te whakapono ko te atawhai. Nga
hua o te ture he kimi i nga tikanga
he o te tangata. Na enei mea erua
na te Whakapono na te Ture i mara-
ma nui ai te ao. E hoa ma, me inoi
tatou ki te Atua kia homai e ia he
mohiotanga mo tatou.
Heotiano:
NA KIPIHANA WHANGANUI.
Mo te Karere o Poneke.
Waikanae,
19 o Pepuere, 1858.
E hoa,—E kore ranei koe e pai kia
taia aku korero—koia enei:—
E hoa, e te Hutana, Kua kite au
i au korero—e tika ana hoki. Kua ki
atu au ki etahi o matou, Kaua e haere
ki te Tikini, e kore koutou e whiwhi ki
te koura, ka pau a koutou moni mo te
kai. No te hokinga mai kahore he
rawa i nga ringaringa. Heoti ka ka-
ta au ikonei.
Heotiano aku kupu,
Na tou hoa   
MOTE HOKO PUKAPUKA.
HE PUKAPUKA enei kei Otaki,
ara, he pukapuka Karaipiture
ko te tehi wahi o te Kawenata Ta-
whito; ki te hiahia te tangata ki te
hoko, me haere atu ki a Henare Wi-
remu Taratoa hei Otaki. Ko te utu,
e rua hereni mo te pukapuka kotahi.
Ko nga Upoko enei i roto i taua
pukapuka.
Ko nga kai Whakariterite, 
Ko Ruta,
Hamuera 1,
Hamuera 2,
Kingi I,
Kingi 2,
Ko nga Whakapapa o Iharaira.
Ko nga Whakapapa ano.
H. W. TARATOA.
NGA RITENGA O TE HOKOHOKO.
NGA KAI O TE MAKA.
Witi, 8 hereni, mo te puhera
(62 pauna.)
Paraoa, 19 hereni, 20 hereni, mote
rau pauna.
Papapa Witi, I hereni 6 pene, mo
te puhera (20 pauna). 
Paraoa tuatoru, 10 hereni 11 mo te
rau pauna.
Kanga, 10 hereni, 11 hereni, mo te
puhera (56 pauna).
Taewa hua hou, 8 hereni, IO
hereni, mo te rau.
Ooti, 6 hereni, 7 hereni, mo te
puhera (40 pauna).
NGA EAI KINAKI.
Piwhi, 3 pene mo te pauna.
Kiko Hipi, 3 pene, o pene, mo te
pauna.
Kuao kau, o pene, 6 pene, mo te
pauna.
Poaka ora, 4 pene mo te pauna.
KO ERA ATU MEA.
Pata (hou), 1 hereni 2 pene mo te
pauna.
Pata (tote), 9 pene, 11 pene, mo te
pauna.
Hua heihei, 2 hereni mo te kau ma
rua.
Poaka whakapaoa, 9 pene, 1 hereni,
mo te pauna.
Tuhi, 1 hereni mo te pauna.
Pipipi, 6 hereni, 9 hereni, te mea
kotahi.
Kuihi, 4 hereni, 6 hereni, te mea
kotahi.
Parera, 4 hereni, 5 hereni, takirua.
Heihei, 4 hereni, 5 hereni takirua.
Muka papai, 20 hereni mo te rau
pauna.
I taia tenei Nupepa i te perehi o
MEKENIHI raua, ko MIUA, i Poneke,