TE KARERE O PONEKE



Ko te kai rapu, ko ia te kite.



[VOL I, MANE, 12 o APERIRA 1858, NO. 23]



The "KARERE O PONEKE" is pub-

lished every Thursday morning.

TERMS OF SUBSCRIPTION;- Twenty

Shillings per annum, payable half-

yearly.

TERMS OF ADVERTISING;- Three

pence a line for the first insertion of

all advertisements, and Two pence a

line for every subsequent insertion.

Advertisments wil be continued and

charged for until counter-ordered:

such orders in writing, as also all Ad-

vertisements (in English) will be re-

ceived at the INDEPENDENT Office,

Lambton-quay, on Tuesdays, at any

time before 4 o'clock, p.m.



PANUITANGA.

MEHEMEA ka hiahia te tangata
ki te tuhituhi reta kia taia ki
roto ki tenei Nupepa mo tuhi mai

"KI A TE PURA,
KAI TUHI o TE KAREKE o PONEKE."

Otira, ma taua tangata ano e utu
nga kapa e rua, e toru ranei, mo te
mera—kia tika ai te kawenga mai.



HE HOIHO NGARO.

KO TOKU hoiho kua ngaro. He
uwha taua hoiho—he whero te

ahua, he ma te ngutu. Kahore ano
i piri te parani. Ki te kitea e te
tangata ka utua e au kia Rima Pauna.
Naku.

Na TAMATI ERUINI MUKAKA.
Waikanae,

 18 o Pepuere 1858.



KO EKEREHA 

HE HOIHO TARIONA

HE Hoiho papai rawa tenei; ko
tona matua tane ko Hamihona

—ko te hoiho tera o te Hamona, i
utaina mai ra hoki i tawahi. Ko nga
tau o tenei tariona, ewha; ko tona
kara, he whero; he hoiho whaiti—ata-
ahua hoki. Te kau ma rima nga hoi-
ho uwha i ekengia a e ia i te tau kua
pahure nei,—a, hapu katoa ana ratou.
Kei Wangaroa e noho ana inaianei—
kei te kainga o Te Miti raua ko Re-
wana. Hei te tuatahi o Noema, (te
marama e takoto ake nei) ka timata ai
tana mahi whakaeke. Ko te utu mo
te whakaekenga kotahi, e toru pauna,
me nga hereni e toru, (Ł3 35s.) Ko
te kaari hei nohoanga mo te hoiho ina
tukua atu kia ekengia, he kaari papai

—he pai hoki no nga karaihe (taru-
taru); kotahi te marama e noho ana ki
reira kahore he utu,—heoi ano te mea
e utua ko" te whakaekenga kautanga.
Wangaroa, Wairarapa,
1 o Oketopa, 1807.



HE KAI HOKO MUKA, ME TE HU-
RUHURU HIPI.

KO nga tangata o raro iho nei.
He nui te utu e homai ana e
ratou.

Ko te WAHAREI ma.

(Worsely & Co.)
Poneke.



HE KIWI! HE KIWI!

EHOA MA, e nga kaiwhakangau
Kiwi, tahuri mai. Ko au tenei 
hiahia ana ki etahi Kiwi kia hopukia
mai e koutou—hei te mea ora.

Kei te pai o te manu te ritenga mo
nga utu: otira, ko te utu ano tenei
pai ai au:—

Mo te mea rahi ......... Ł200

Mo te mea iti ............ 100

Ma te pai o te manu ka whakanuia
ai nga utu, ma te kino ka whakaititia
ai. A, e pai ano kia maha nga kiwi
—kia rua te kau noa atu—e hokoa
katoatia e au.

NA TE PURA.
Poneke,
4 o Pepuere, 1858.



HE KOURA!

KO nga pakeha o raro iho nei, he
kai hoko Koura, ki te moni. E
nui ana nga utu e homai ana e ratou.

Ko te POURA ma,
(Wm. Bowler, Son & Co.)
Ko enei hoki,—

Ko TUATI ratou ko KINIROHI ma,

(Stuart Kinross & Co.)
Poneke,
17 o Hepetema, 1857



PANUITANGA.

He Hoiho kei te haere i Rangi-

tikei nei. E wha nga tau o taua

hoiho; ko te ahua he whero. Ehaere

tahi ana me tana kuao. Me haere

mai tetahi tangata nona tetahi hoiho

kua ngaro, ki te titiro: ki te tika nona

ka whakaae au kia riro atu i a ia te

hoiho nei me tana kuao. Ko nga utu

mo te hopuranga, mo te ahatanga

ranei, mana ano e whakarite.

NA RAUPARAHA TE RINGA

Rangitikei,

15 o Pepuere, 1858

TE KARERE O PONEKE,
Ito te kai rapu, ko ia te kite.
MANE, 12 o APERIRA, 1858.
TE RARURARU O TARANAKI.
E TAMARA! e mea ana matou kia
whakaaro tika koutou ki runga o tenei
raruraru kino o Taranaki. Pouri aua
matou mo te nuinga o tenei kino—
mo te ahua o nga tangata e tohe tonu
ana ki te kohuru. Ka whakahokia
mai nga ritenga maori o mua, kua
meinga e matou kua mahue rawa. E
hoa ma, kei mea etahi hei pai tena
mo era tangata. Kua korerotia ketia
9 matou nga ritenga e tupu ai te pai
mo te tangata maori. Tena ko tenei,
hei tinei rama tenei! hei wakangaro
tangata! Kua roa te manawanui a
te Kawana, hua noa e mutu—e hou-
hia te rongo o etahi ki etahi. Heoi
ra, ka tata pea tenei raruraru ki te
pakeha, ka mate ranei tetahi pakeha
i te mata rere noa—ka tohe ranei te
maori ki te mau pu i roto i te kainga
o te pakeha—ka mahi kino ranei ki te
kohuru noa i nga wahine, i nga tama-
riki o te maori, ki te haehae ranei i
nga tupapaku. E hoa ma, ka penei
te mahi a tetahi tangata maori; ka
rongo te pakeha, ka rere te toto i roto
i tona ngakau, whero tonu tona ka-
nohi i te whakatakariri mo nga ritenga
pera. E hara hoki i te ritenga
tangata. Ko Hatana pu tena! E
hoa ma, ko Hatana tena, e pera aua
tona mahi—ka waiho ko Hatana hei
ingoa mo te tangata e whai ngakau
aua ki te pera—mangumangu rawa o
roto o tona ngakau—kua kapi i te
kino—kua riro rawa i tona rangatira 
o te re nga—whakariharihangia  ra-
watia e nga tangata. Tera ano te-
tahi iwi pena, kei tetahi whenua ke,
He iwi nui ratou, he whenua rahi to
ratou Ko te ritenga o to ratou whe-
nua, ara, o Iniana, kei te Kuini o
Ingarani e takoto ana, penei hoki
me tenei i a tatou nei. Nui atu te
aroha   o te Kuini ki a ratou—tokoma-
ha o ratou i whakatupu hoia mo te
Kuini—whakaakona ana ki nga  ritenga
o te pakeha. Ka haere nga Mihanere
ki a ratou, otira ka piri te nuinga ki
to ratou ritenga maori, ritenga kino
i tera iwi, ka whakatika ratou ki o ra-
tou kai whangai: oho whakarere ana
nga pakeha, ka mate i te maori o tera
whenua, nga pakeha, nga wahine, nga
tamariki, tokomaha i mate. Heoi, i
pehea? Rere ana te rongo o tera
kohuru nui, kohuru kino ka eke atu
ki reira nga tini hoia, he mea tono
ua te Kuini, na! tera e mahi mai, e
whakamate aua i era kai kohuru. Ma-
no tini, mano tini ki te mate; ka
tahi ka tino riro rawa to ratou whe-
nua katoa, ka whakakahoretia  to ratou
rangatiratanga. Ko ratou anake ka-
hore i pai ki te whakatika, ko ratou e
arohatia, e paingia. Tena, ko nga
tangata i piri ki roto o nga kai ko-
huru i te pakeha, nga wahine, nga
tamariki, e kure rawa tetahi e tohungia.
Kua oti ratou katoa te whakarite mo
te mate. I pera ano hoki te tikanga
o Katatore. Nana hoki te timatanga
o te pakanga. He mahi kohuru nana
i hinga ai a Rawiri—mau tonu te toto
o tera tangata ki toua ringa, karanga
tonu ana ki te Atua. Na! ko te utu
tenei. Ko Katatore kua mate! he
mate pera hoki. E mea ana hoki te
kupu nei—"ko ratou katoa hoki e mau
ana ki te hoari, te maru ano i ta
hoari." Koia matou ka tuhituhi ai i
 tenei kupu ki nga kai korero o tenei
nupepa kia kaua ai ratou e kumea ki
roto o tera kino. Ahakoa whanaunga
ki reira, tuakana, teina, aha ranei,
kaua e tata atu. E rangi, me noho
mane—me tohe tonu ki nga tikanga
pai. Ka whai ingoa kino nga tangata
ka haere i roto i tera whawhai. Tenei
te kupu hei tirohanga ma koutou—
" Kei uru koutou ki nga mahi hua
kore o te pouritanga, otira e rangi-
rangi kia riria." Titiro ki te kupu o
te reta o raro nei, na te hoa aroha,
kei taua kainga kuraruraru:—
Ngamotu, Maehe 15th, 1858.
E hoa e te kai tuhituhi o tu Karere
o Poneke.
I tou Karere o te tahi o Pepuere
ka kite ahau i nga korero o to konei
pakanga, koia ahau ka mea ai me tu-
hituhi atu te tahi atu.
I muri tata iho i te matenga o Ka-
tatore ka whakatika nga iwi ki to rapu
utu. Tohe ana te Minita kia waiho
ma te Atua te rapunga utu, kei mau-
mau mate noa nga tangata hara kore.
hara a Katatore, nana hoki i timata
tenei mahi, ka whiwhi ia ki te utu
mo tana mahi. Ka tohe ratou kia
mate katua, e pai ana kia mate. Ka-
hore ratou i mahara ko tua atu o. te
mate ko te aha? Tohe kau ana te
Minita, kauwhau kau ena, kihai rawa
i rongo. Na ka haere ka whakapae i
te pa o Ihaia i te Ikamoana, ka hanga
pa ki reira. Na ka tohe nga pakeha
kia haere a Ihaia he wahi ke kia ma-
mao atu i te pakeha, he kainga pakeha
huki kei reira, tata rawa, me te rere
nga mata ki te kainga pakeha. Na
ka haere a Ihaia ma ki te tiki rakau i
tua mai i tetahi kainga pakeha, na
ka whaia e ta taua, ka piri ki te whare 
o te pakeha, ki nga taiepa, ki nga kau
huki o te pakeha; ka pupuhi atu ki a
Ihaia ma, ka wehi a Ihaia kei tu nga
pakeha, ka puritia ona tangata kei
pupuhi ratou. Na ka mate te tahi ko
te Kina, no Ihaia. Kotahi te mate i
pa rawa ki te wharo pakeha, rere ana
nga pakeha i te mataku. Kaiahi a
Ihaia ka mea ki te haere ki Waitara 
kia mamao atu i nga pakeha. Tatari
mane ana kia mate te marama kia
pouri te po. Taka ki te po o te 6 o
Pepuere, ua, ka tahi ka tahuti i te po,
ka haere rawa ki tetahi pa ki Natari-
koriko ki Waitara. Ao ake te ra ko
te Ratapu, na ka tahuri te taua ki
te tahu i toua pa i te Ikamoana,
me nga hata, me te motini me
nga poaka, tahuna oratia ana—
me nga taonga katoa, kino rawa
te mahi o taua Ratapu, kino ra-
wa toua maumau taonga! Na ka
whaia e te taua i te ra tapu ano. Na
katahi a Ihaia ka whiti ki tawahi o
Waitara ka noho i roto i tona pa i te
Karaka. Whaia tonutia ana e to taua.
Noho ana etahi o nga tangata o Ihaia
raua ko Nikorima i roto ano i tetahi
pa, ko Pukeriro, mo etahi i roto ano i
tetahi i runga ano i te tahi puke.
-Me te whakapae ano te tana, me te
pupuri tonu ano. Na ka mate ano
te tahi o Ihaia tangata, ko Hoeta.
Na, katahi ahau ka whakaaro kua
ea, kua rite. Tokorua hoki a Kata-
tore raua ko Rawiri, kua tokorua hoki
o Ihaia ko te Kina ko Hoeta, me
nga pa horo e rua, me nga whenua
kua mahue, me nga taonga kua tahu-
na ki te ahi. Katahi au ka mea kua
nui, kua ea, kua rite. Tohe ana te

TE KARERE O PONEKE.
te rongo, tohe ana te taua kia whaka-
ngaromia rawatia te tane, te wahine,
te tamariki katoa katoa. Na ka haere
 te tahi po ki te whakaeke i te pa i
Pukeriro. Na, kaiahi ka hurihia mai
te mate ki runga ki a ratou, te
whakaaro ratou, kua ea, kua rite;
na ka pa te riri o te Atua ki a ratou,
tokotoru o ratou i mate. Ko nga
tangata i mate ko Heta, ko Tamati
Takua, ko Ehe.
Takaki te Io o nga ra o Pepuere, na
ka haere nga wahine o te pa o Ihaia me*
etahi atu tangata ki te hauhake riwai;
na kua noho tahapa etahi o te taua,
ka whaia, ka puhia ka tapahia ki te
* patiti, na ka puta nga tangata o te pa
ka pupuhi. Hinga ananga tangata o
te pa tokorua, ko Erewini,  ko Hakaraia,
mate rawa; me nga tangata o te taua
tokorua ko Mohi ko Tamati, no muri
nei ko tetahi ko te tokotoru i mate i
ona tunga i reira, me etahi kei te ta-
koto nei.
Na ka tae mai a Pihopa ka haere ki
te korero ki a ratou. Ka hari matou
mo te taenga mai o Pihopa, kahua e
rongo ratou ki a ia, ka whakamutua ka
houhia te rongo. Kahore, e pakeke
tonu ana, o tohe tonu ana, e turi tonu
ana.
Kua pa ke te wehi ki nga pakeha,
kua tuhituhi pukapuka mai a Kawana
kia te nga pakeha hei hoia (Minita)
hei tiaki mo nga kainga pakeha, hei
mea i nga maori kei toia mai tenei
mahi he ki runga ki nga pakeha.
Ko nga tangata o Taranaki o Ngati-
ruanui i haere mai ki te uhunga, ki
ta kawe mango mai, toia tonutia aua
ki runga ki te pakanga e Tamati Te
Ito, te tangata tinihanga nei, kai tapu
nei. a,- ':i: ah"i: tai;, tikanga he, ka
toia u:... ^.;^-^^,;.A i,-.; ae. ki runga ki to
mate a: a:. ;;: ai huki a Whanga-
nui ku.. a,.-ea au; hei hoa rato^ mo
Ihaia.
He;. '.,-, :--; a: ^1:.,te^.ga, whakamu-
tunga ..-..-, '. .... ^v:.^. ma. Kei te
noho ;i-.-,. -:,,-—; na tangata o Ihaia i
rutu! i. ::,-,.;. a: rei ia keri awata
taua, ka. . , '[^:.^i^ , aea pa nonohi i
ngapu ;'.,-.:£. ;a:, rrapou. i a Ihaia
ma. Ku.. ;. 'a: ;., ^tou whawhai kua
wehi ka ,,. ':;:i.'):;, ia mea ana matou
ma te ia ia a; e pae ea mate katoa
katoa, '..e '';,no te --vahine te tamariki,
kia maio ka^.:; i ^hemo kai!
hara tenei whawhai i te rapu utu mo
Katatore; kahore, he korero teka tena,
kua rite noa atu te matenga o tena
tangata. He whakamate kau tenei i
te tangata kia riro ai i a ia te whenua,
kia meinga ai a Wiremu Kingi raua
ko Tamati Te Ito hei Kingi mo te ao.
Te mahara ratou ki te kupu o te Puka-
puka, Ki te whakanui hoki tetahi i a
ia ka whakaukia—Ruka 14, 11. Me
tatari mai koutou, e nga tangata o
Poneke—me whakarongo mai, me te
inoi ano koutou ki te Atua kia whaka-
mutua tenei kino maumau tangata.
Ka pehea ranei te tukunga iho o tenei
mahi, ka pehea ranei.
Na te HOA AROHA.
Poneke,
Maehe 25, 1858.
E te whanau,
Tena koutou. Tenei
ahau i te taone. Kua kite ahau i
tenei Karere maori i nga marama kua
pahemo ake nei. Katahi te mea pai
ko te nupepa maori o Poneke. Tuhi-
tuhia a koutou whakaaro, tukua mai
ki a te Pura. Ko te mea tenei ka nui
haere ai o koutou matauranga i nga
tikanga o nga Pakeha E pouri aua
ahau mo te pakanga o Ngatiawa i
Ngamotu; engari tena ki tera tai ko
te houhanga rongo o te Hapuku ki
tona hoa whawhai. Kia noho mane
koutou, kia aroha tetahi ki tetahi—ma
reira ka ora ai koutou.
Na te kaumatua aroho,
Na te WUNU.
Me te Karere o Poneke.
Waikanae.
E aku hoa tangata maori e kawe
atu nei i a koutou whakaaro kia taia
ki te Karere Maori o Poneke hei tiro-
hanga ma ia tangata ma ia tangata.
Na kia rongo mai koutou. Ka parea
atu taku ui atu ki a koutou mo nga
ritenga o to tatou whaea, ara, u te
Kuini. E ui ana ianei au ki nga ara
e uru atu ai ki roto ki nga ritenga o
to tatou whaea: ki te kite iho koutou
ki taku e ui atu nei tuhia iho, kawea
atu kia Iaia ki te Karere kia kite ai au
i to koutou mohiotanga.
Na, e hoa ma, engari nga minita o
te Atua e kaha ana ki te whakapuaki
koa, ki noa te tangata na etahi tikanga
atu i noho pai ai tatou—Kaore, engari
na te Rongo-pai ano. Na te Rongo-
pai o te Atua e noho nei tatou i runga
i te rangimarie: kua marama ta nga
Minita whakaatu i nga ara o te
Rongo-pai, ara ko te matenga o te
Karaiti, ko te ara ki te rangi, ko te
ara ki te reinga ta ratou e whakaata
nei ki a tatou katoa.
Na, e hoa roa, tenei ano tetahi
whakaaro aku mo tenei hanga mo to
pupuru whenua. Inahoki ko ta te
Waitere mahi tena, maumau kau te
ratou patu i a Rawiri ma, he haringa
noa iho. Erangi pea ta Mokau pu-
puru whenua i tika tonu a mate noa
ia.
Na WIREMU TAMIHANA TE NEKE.
Mo te Karere  o Poneke.
Te Tekihana, Pepuere 27, 1858.
E HOA,
He korero tenei naku mo te
tamaiti a toku tuahine a mere matiu
mo Mehu Taera. Kua moe atu ia.
No te 11 o nga ra o Pepuere i moe ai
taua tamaiti. He tamaiti pai rawa
taua tamaiti: ko tona mate he mate
nui rawa.
E oku hoa aroha, ka tahi te ritenga
pai ko te ritenga a to tatou Kuini kua
whakakitea mai nei hei mahi ma tatou
ma te hunga Karaiti; aua, koia tenei
kua whakakitea mai nei e au te tamaiti
a toku tuahine kia taia ki te Nupepa.
He korero ano tenei naku mo
Hona Wiremu Patene raua ko Riria
Ramari kua marenatia raua ki runga
ki te ritenga tapu a te Atua—kua
honoa tahitia raua hei kikokiko tahi
raua. Na te Hutana raua i marena,
no te 2 o nga ra o Pepuere.
Heotiano.
Na to tamaiti aroha,
Na HIRINI WIREMU TE PEHI.
Ki te Kai Tuhi o te Karere e Poneke.
Rangitikei,  Maehe 17, 1858.
E HOA,—He korero tenei na matou
i tae ki te pa o te Hapuku. Ka wha-
katakotoria te kupu o te Kawanatanga,
ka tu a Noa Te Rauhihi ki runga ka
karanga, "ki te kinongia koutou e
tatahi pa, rere atu ki tetahi pa; mia

TE KARERE O PONEKE.
whakaae ana to maua muanga,
whia ana ki Taniuriarangi ki te
pa o te Moananui, o Renata, o Ta-
reha. Ka tua Wiremu Pukapuka,
ki runga, E hoa ma, whakarongo mai!
Kahore he taumata hei korero mou, e
Te Hapuku; e ngari tenei te kupu o
te Kawanatanga, o te Ture hoki, hei
hapai i a koe ki to kainga ki Pouka-
wa. Whakaae ana a Te Hapuku,
Kawea au ki Poukawa. Ka tu ko
Metekingi ki runga:—Me haere au ki
Ahuriri ki a te Makarini hei hoa mo
matou ki te whakatakoto i te kupu o
te Kawanatanga. Whakaae ana te
Runanga. No te 4 o Maehe ka tae
nai a te Makarini Ka tahuna te pa
ki te ahi. No te 5 o nga ra ka haere
matou katoa ki Poukawa, ka waiho
iho e matou a Te Hapuku i reira. Ka
homai e Te Hapuku nga moni mo
matou £30—no Te Moananui £30.
I au enei moni i a Ngatiraukawa. Ka
mutu.
NA TE RAUHIHI WHAMUKO,
Na Wiremu Pukapuka Te
Kairangatira,
Na Ngawhaka Marenui Te
Manea,
Na Metekingi,
Na Kawana Hunia Te Hakeke,
Na Te Kaipou,
Na Paranihi,
Na Aperahama Te Huruhuru,
Otira, na Te Runanga.
Heretaunga,
Pepuere 16, 1858.
E hoa ma,
I tera pukapuka i ki ata
ahau ki a koutou, " kia pai nga tika-
nga kei roto kei a koutou pukapuka;"
" kei tuhituhi noa mai a koutou reta
ki te karera maori." Na, i te tini o
nga reta e ki ana nga kai tuhituhi,
" kia whai atu tatou ki nga tikanga
pakeha"—koia tonu te karanga o te
katoa,—" Kia haere tatou i runga 1
nga tikanga pakeha." E pai ana ano
te karanga nei; otira, kaua koutou o
mutu ki reira. Me karanga, me mahi
ano hoki koutou. E hoa ma, keiwhea
te tohu o to koutou haerenga i runga
koia nga whare pai, me nga ruma mo
te kai, me nga ruma moenga? Kei a
wai nei hoki te whakaaro kia whakaa-
kona ana tamariki ki nga tikanga pair
E hoa ma, me whakaaro koutou ki te
reia a Henare Taratoa, no Otaki:
he reta pai tena;—e ki ana ia, etoru
nga mea a te pakeha e pakeke ana ki
nga maori ? ko te korero pakeha, ko
te tuhituhi pakeha, ko te whika pakeha.
Ma te aha koutou ka whai mohio-
tanga ai ki enei mea? Ma te mahi
tonu i nga kura kua whakaritea mo
koutou. E mea aua pea koutou, na
te kakahu pakeha anake ka whaka-
pakehatia ai koutou. Kahore, engari
me mahi koutou i nga tikanga pai o
te pakeha,—kia rite to waho, to roto
hoki, ki tote pakeha pai.
Na, whakarongo mai ki tetahi
KORERO TARA.
(FABLE 5.)
Ko te Kokako i mea kia rite ki te
Huia.
Tera ano tetahi Kokako e noho
ana i runga i tona rakau. I titiro
ia ki te pai o te ahua te Huia, a i
mea ia, " Aue te pai o te Huia! Kei
te miharo nga manu katoa ki tona
ataahua ; ka pai ano ahau kia rite
au ki ia ia." Na, ka pono tana korero
ka kite ia i tetahi Huia kua mate, a
tango aua i te ahua o nga ngutu kia
rite ki ona ngutu. Na ka kataina ia
e nga manu katoa: ka mea hoki ra-
tou, "Ha! titiro mai ki te Kokako
nei! E mea ana kia rite: otira e
mau tonu aua ia ki tona ahua Koka-
ko ano!"
He korero tenei mo te tangata
maori e mea ana kua rite ia ki te
ahua pakeha, me ka kakahu ia i nga
kahu pakeha: otira kahore e rite te
ahua; ko to waho ano e rite ana, ko
to roto ia kahore i te rite.
Naku na to koutou hoa aroha,
MO TE HOKO PUKAPUKA.
HE PUKAPUKA enei kei Otaki,
ara, he pukapuka Karaipiture,
ko te tehi wahi o te Kawenata Ta-
whito; ki te hiahia te tangata ki te
hoko, me haere atu ki a i Henare Wi-
remu Taratoa hei Otaki Ko te utu,
e rua hereni mo te pukapuka kotahi.
Ko nga Upoko enei i roto i taua
pukapuka
Ko nga kai Whakariterite,
Ko Ruta,
Hamuera 1,
Hamuera 2,
 Kingi 1
Kingi 2,
Ko nga Whakapapa o Iharaia. 
Ko nga Whakapapa ano.
H. W. TARATOA.
9
NGA RITENGA O TE HOKOHOKO.
NGA KAI O TE MARA.
Witi, 7 hereni, mo te puhera
(62 pauna.)
Paraoa, 17 hereni, 18 hereni, mo te
rau pauna.
Papapa Witi, I hereni 3 pene, mo
te puhera (20 pauna).
Paraoa tuatoru, IO hereni mo te
rau pauna.
Kanga. 10 hereni, 12 hereni, nao te
puhera (56 pauna).
Taewa hua hou, 8 hereni, te
hereni, mo te rau.
Ooti, 5 hereni, 6 hereni, mu te
puhera (40 pauna).
NGA KAI KINAKI.
Piwhi, 3 pene mo te pauna.
Kiko Hipi, 4 pene, 5 pene, mo ta
pauna,
Kuao kau, 5 pene, 7 pene, mo te
pauna.
Poaka ora, 3 pene, mo te pauna.
KO ERA ATU MEA.
Pata (hou), 10 pene mo te pauna.
Pata (tote), 7 pene, 9 pene, mo te
pauna.
Hua heihei, 2 hereni mo te kau ma
rua.
Poaka, whakapaoa, 9 pene, 1 hereni,
mo te pauna.
Tiihi, 1 hereni mo te pauna.
Pipipi, 6 hereni, 9 hereni, te mea
kotahi.
Kuihi, 4 hereni, 6 hereni, te mea
kotahi.
Parera, 4 hereni, 5 hereni, takirua.
Heihei, 4 hereni, 5 hereni takirua,.
Muka papai, 20 hereni mo te rau
pauna.
I taia tenei Nupepa i te perehi o
MEKENIHI raua ko MIUA, i Poneke,